Υπάρχουν φιλίες στο θέατρο ;

του Γιώργου Λιβανού

Μπαίνοντας ένα νέο παιδί στον υπέροχα μαγικό κόσμο του θεάτρου ένα από τα πρώτα μαθήματα που παίρνει, είναι ν’ ακούσει, πως οι φιλίες στο θέατρο κρατούν εξαιρετικά λίγο. Όσο κρατάει μια παράσταση! Και φαίνεται λογικό, μια που τα περισσότερα επαγγέλματα έχουν μια σταθερότητα στον εργασιακό τόπο και μια διάρκεια, γεγονός που διευκολύνει τη δημιουργία φιλίας μεταξύ συναδέλφων. Οι περισσότεροι άνθρωποι δένονται με τα άτομα που δουλεύουν μαζί & που συνήθως είναι σε κοντινές ηλικίες.

Στο θέατρο όμως που σε μια καριέρα ας πούμε πενήντα χρόνων, κανείς αναγκάζεται να αλλάξει σχήματα δυό φορές το χρόνο, το ίδιο και στις τηλεοπτικές ή ραδιοφωνικές σειρές , τον κινηματογράφο & τη μεταγλώττιση, μοιάζει φυσικό αυτό που μας ψιθύριζαν οι δάσκαλοι στις δραματικές σχολές. Ότι η φιλία στο θεατρικό καμαρίνι κρατάει όσο μια σεζόν. Πόση αλήθεια υπάρχει άραγε σ’ αυτό το δόγμα; Προσωπικά, ανήκω στους ανθρώπους που ποντάρουν πολύ στις ανθρώπινες σχέσεις και δε μιλώ μόνο για τις ερωτικές.

Η ζωή ενός ανθρώπου, που είχε την ευχή και κατάρα να γεννηθεί μοναχοπαίδι, κουβαλάει το δώρο μιας δεύτερης κλειστής οικογένειας , αυτής των φίλων, που όπως η ίδια μας η ζωή είναι κύκλοι έτσι & η φιλία μας περιβάλλει με κύκλους. Ψάχνοντας την ετυμολογία της λέξης, κανείς βρίσκει ότι Φιλία ονομάζεται η πλατωνική σχέση μεταξύ δύο ή περισσότερων ατόμων του ίδιου ή και διαφορετικού φύλου, με κύριο χαρακτηριστικό την αμοιβαία αφοσίωση και κατανόηση, χωρίς να υπάρχει συμφέρον, κίνητρο ή ανώτερος στόχος. Φιλία ειναι η αμοιβαία εμπιστοσύνη και ειλικρίνεια μεταξύ των μελών της. Η φιλία δεν καθορίζεται από την φυλή, το χρώμα, την εθνικότητα ή την ηλικία .

Ο όρος προέρχεται από το ρήμα (*ερώ) φιλώ, που σημαίνει αγαπώ. Όχι αγαπώ ερωτικά, αν και αυτό το νόημα είναι επίσης δυνατό. Η φιλία είναι κατ’ εξοχήν ο τύπος σχέσης, που μπορεί να ευδοκιμήσει και να αναπτυχθεί μεταξύ δύο ανθρώπων με κοινό όραμα & ιδέες. Από νωρίς κατάφερα, η δική μου “οικογένεια” να έχει αρκετούς φίλους . Από τους καθηγητές μου στη Δραματική σχολή, τους συμφοιτητές μου αλλά και τους ανθρώπους που δούλεψα στο θέατρο.

Είναι άνθρωποι με τους οποίους καταφέραμε να κρατήσουμε επαφή και μια σχέση αμοιβαίας εκτίμησης συν τω χρόνω . Είναι αρκετοί και είναι όλοι αγαπητοί. Επειδή όπως προείπα η φιλία μας περιβάλλει σε κύκλους, κάποιοι φίλοι έγιναν κολλητοί φίλοι, αναπτύχθηκαν σχέσεις στενές, και αυτοί δίνουν σε μένα το ουσιαστικό στήριγμα της ανθρώπινης οντότητας. Την άμεση επικοινωνία. Γιατί φίλος είναι αυτός με τον οποίο θέλω να μοιραστώ τις χαρές & τις λύπες, τις επιδιώξεις και τις απογοητεύσεις, τα μαθήματα & τα παθήματα. Φίλος είναι αυτός που θα συμβουλεύσει χωρίς να θελήσει να επιβάλλει τη γνώμη του & θα είναι εκεί και μετά.

Όποιο κι αν είναι αυτό το μετά. Κατάφερα να έχω έναν κύκλους αγάπης, με ανθρώπους που νοιάζομαι και με νοιαζονται. Αυτό είναι ένα δώρο ζωής και η προσωπική μου κατάθεση ότι η φιλία στο χώρο του θεάτρου μπορεί να έχει διαρκεια. Η παρέα των λύκων που δημιουργήσαμε με συμφοιτητές μου, μπορεί να επλήγη με απώλειες αλλά είναι στο μυαλό μου πάντα ισχυρή. Όπως είναι και πολλοί σκηνοθέτες και ηθοποιοί με τους οποίους δούλεψα και ξαναδούλεψα κι αυτοί παρόντες στο μέτρημα.

Οι μεγάλες μου φίλες – που ανέκαθεν οι συνομήλικοι μου με πείραζαν , γι’ αυτές τις περίεργες ηλικιακά επιλογές είναι παρούσες όλες & αποδεικνύουν το ηλικιακό εύρος που μπορεί να ενώσει δυό ανθρώπους. Δώρο ανάλογο και ένας φίλος στενός δημοσιογράφος, που είναι πια για μένα αδερφός . Δώρα πολύτιμα όλοι οι ηθοποιοί που δούλεψαν στην ομάδα μου, κάποιοι από τους οποίους στον μέσα κύκλο, είναι πιότερο κοντά.

Και είναι και τα δώρα των 100 καρατίων που το θέατρο μου πρόσφερε κυριολεκτικά. Θ’ αναφέρω με ονοματεπώνυμο μόνο δύο σαν παράδειγμα, το Γιώργο Σκούρτη που δήλωσε – τι τιμητικό- ότι είμαι ό τελευταίος φίλος που έκανε & η φιλία αυτή γέννησε ένα παιδί , το Σοκ! Και τη Ροζίτα μου, που με ξεχώρισε παιδάκι στις κριτικές της, με πίστεψε, με στήριξε , συνεργαστήκαμε κι έγινε η πιο μεγάλη, μεγάλη μου φίλη! Όχι λοιπόν παιδιά.

Ο χώρος του θεάτρου κρύβει σχέσεις ιερές ικανές ν’ αντέξουν στο χρόνο & δεν ολοκληρώνονται στο πέρας μιας θεατρικής παράστασης. Αντίθετα οι στιγμές και ο χαρακτήρας που ενώνει τους ανθρώπους, καμιά φορά στο δικό μας χώρο έχει λίγο πιο έντονο φως. Γιατί οι καλλιτέχνες είναι πιο έντονοι, σαν παιδιά που παραμένουν, αφού πάντα “παίζουν”.

Ομορφο να σε θυμούνται και να σε τιμούν συνεργάτες & να νοιόθεις την ασφάλεια στην επανάλληψη μιας συνεργασίας Ανθρωποι, που εχουμε χώρους κι ομάδες. Άνθρωποι που είμαστε φίλοι ουσιαστικά κάτω από τον έναστρο ουρανό του θεάτρου. Η δική μας οικογένεια. Οι δικοί μου κύκλοι Κι όσοι στενοί φίλοι βιάστηκαν να φύγουν είναι πιότερο κοντά. Ο Μιχάλης & η Μαριάννα κατοικούν μέσα μου…