του Γιώργου Λιβανού
Το καλοκαίρι του ’92 νεόκοπος ηθοποιός, ρίχνομαι στις ακροάσεις με τον τσαμπουκά της επιτυχίας στη Σουηδία με το Ιώ της Γεμετζάκη, των δύο χρόνων στο Σερρών, & των 2 ενδιάμεσα καλοκαιριών μου με Χαραλάμπους & Αρμάο σκηνοθέτες.
Η αλήθεια είναι πως είχα μια άνεση στην εκθεση και μια απίστευτη σιγουριά που αποτελούσε διαβατήριο για τις ακροάσεις. Ετσι παρότι είχα συμφωνήσει προφορικά με τον Μηνά Κωνσταντόπουλο για το Απόψε Αυτοσχεδιάζουμε, εξακολουθούσα να εκτίθεμαι σε ακροάσεις τόσο από την επιθυμία γνωριμιών όσο και για την ανάγκη επιβεβαίωσης, μέχρι την υπογραφή! Το πρώτο που μας ήλκυε όσο και την θεατρική μου παρέα σε μια προαναγγελία, ήταν το ρεπερτόριο και η συνέπεια του δημιουργού.
Μιά απο τις δημοφιλέστερες ακροάσεις εκείνο το κακοκαίρι, ήταν αυτή του Γιώργου Μεσσάλα, για το Μοντέρνο Θέατρο, που μετά από Επιδαύρους, Ηρώδειο , Λυκαβητό κλπ, είχε μόλις αποκτήσει στέγη. Την Αλκυονίδα. Η επαφή μου με το Μεσσάλα εξ ‘αρχής εξαιρετική, σε μια ακρόαση 700 και ατόμων!
Η ανάγκη όμως να υπογράψω με βρίσκει εν τέλει με … διπλό συμβόλαιο , ένα για το Cabaret Story του Σειληνού κι ένα για τον Κολόμβο, του Καμτσή με την Παιδική Σκηνή του Αερόπλοιου. 15 μερες μετά την έναρξη των προβών, με καλεί τηλεφωνικά ο τότε βοηθός του Μεσσάλα, Γιώργος Φρατζεσκάκης, να μου πει ότι είχα εντυπωσιάσει όντως το Μεσσάλα στην ακρόααη -εγώ & η Δήμητρα Ζέρβα στο σύνολο – κι επειδή εν τέλει δεν τα βρήκε με το Στ. Γαρδέλη με ήθελε για το ρόλο του υπηρέτη στο εναρκτήριο της Αλκυονίδας, με το Σταύρο Παράβα κι ενα θίασο πρωταγωνιστών.
Χαρούμενος αντί να πω ότι έχω δεσμευτεί τηλεφωνικά πήγα ο ίδιος, και η αρχική χαρά του Μεσσάλα εγινε οργή, γιατί του σπατάλησα άσκοπα το χρόνο. Δειλά ζήτησα συγνώμη κι εξαφανίστηκα στις χειμωνιάτικες παραστάσεις μου. Όμως ο αδερφικός μου φίλος Μιχάλης Κουκουλομμάτης, με προτείνει ξανά στο Μεσσάλα το επόμενο καλοκαίρι για ένα ωραίο ρόλο στο Λόρδο Βύρωνα του Λιδωρίκη. Κρύβω την προηγουμενη επαφή μου μαζί του και μπαίνω σε μια νέα θεατρική οικογένεια , που με κράτησε μια δεκαετία περίπου.
Βέβαια ο Γιώργος θυμόταν πολύ καλά τη γνωριμία μας & κάποια στιγμή που μιλούσαμε στο καμαρίνι του ενώ βαφότανε, με ρωτάει: “Τελικά άξιζε η δουλειά του Σειληνου, που την προτίμησες από το κλασσικό ρεπερτόριο;” Κόκαλλο εγώ. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια συνεργασία – φιλία με ένα θεατράνθρωπο σημαντικό, που κράτησε ως το φευγιό του. Δε θα μείνω ούτε στους ρόλους ούτε στο ότι με θέλησε βοηθό του. Θα μείνω στα ξεχωριστά tips που αποκόμισσα από την επαφή μαζί του.
Έργα σπουδαία (Πατέρας , Ντα, Τόμ Σώγιερ, Ο επιθεωρητής κ.α.), με σπουδαίους συνεργάτες ( Γκάτσος -Μάτεσης π.χ. στις μεταφράσεις ή την Ρένα Γεωργιάδου στα κοστούμια) και σημαντικούς συναδέλφους, που μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω (Βίλμα Κύρου, Γιάννης Κρανάς, Όλγα Πολίτου, Ανδρ. Ντούζος, Π. Χατζηκουτσέλης, Σωτ. Βάγιας, Ντ. Καρύδης, Ν. Αλέξη, Αντ. Γλυκοφρύδη, Γ. Κωσταντής κ.α. και φυσικά τη Ντένη Θεμελή, γυναίκα και στήριγμα του Γιώργου σε ολα τα εγχειρήματα του. Αλλά κυρίως έργα με ολοκληρωμένα ανεβάσματα, που τα έβλεπε μεγάλο κοινό και οι κορυφαίοι έλληνες κριτικοί. Η δουλειά σου δεν πήγαινε χαμένη!
Αλλά υπήρχαν πέρα από τα αυταπόδεκτα & τα προσωπικά που βαραίνουν στη θύμηση. Από το Μεσσάλα πήρα τρία μεγάλα μαθήματα. Α. Τη σημασία στο πλήρες ανέβασμα -να μη μπάζει νερά από πουθενά- και στην ιδιαιτερότητα στη σκευή και στο ξαφνιασμα στην τελευταία εικόνα! Μάλιστα σαν βοηθός του, έψαχνα στον Επιθεωρητή τρόπο να του “περάσω” μια ιδέα για την τελευταία σκηνή του έργου , που σκέφτηκα να σπάει το σκηνικο στις άκρες και να εγκλωβίζει τους ήρωες της κωμόπολης στο κέντρο, σε καθρέφτες.
Του περιέγραψα λοιπόν πριν την 1η δοκιμή ένα…” όνειρο που ”χα δει” κι ο Μεσσαλας ενώ μου φώναξε, “Δεν είναι ώρα τώρα για αλλαγές και ξαφνιάσματα”, στο τέλος της πρόβας έδωσε εντολή στον τεχνικό του, να υλοποιήσει την ιδέα μου, για την επομένη, λέγοντας χαρακτηριστικά “Για να βγει το όνειρο του Λιβανού αληθινό!” Β. Κοντά του, κατάλαβα τη σημασία της σταθερής ομάδας ακόμα και σε ένα προσωποπαγή θίασο.
Με ανθρώπους που ήδη γνωρίζεσαι, κερδίζεις χρόνο. Και Γ. Με μάγευε η γεναιοδωρία του στις πρεμιέρες με λαμπρούς μπουφέδες και τα μικροδώρα για όλους σε κάθε γιορτή. Απόδειξη ότι σε υπολογίζουν & είσαι μέλος μιας αγαπημένης ομάδας. Και τα τρία προσπαθώ να τα εφαρμόσω με τον τρόπο μου σήμερα. Υπήρξαν όμως ακόμα πιο προσωπικά κέρδη που κρατώ από το Γιώργο. Οι εκδρομές, με την οικογένεια του, στην Επίδαυρο.
Η προσπάθειά του να με πείσει να μη συμμετάσχω σε μια παράσταση που θά ‘παιζα ενα καλοκαίρι και δεν την ενέκρινε, δελεάζοντας με αντ’ αυτής με ένα ταξίδι στην Ιρλανδία να γνωρίσουμε το Χιου Λεοναρνρτ, του Ντα. Δε δεχθηκα και ακόμα μετανοιώνω . Το ότι με πρότεινε για μια σειρά τηλεοπτικών σποτ, με δοκίμασαν κι έκλεισα με ενα μυθικό ποσό (αλλα δυστυχώς δεν έγινε τελικά). Και τέλος ότι τη χρονιά, που μετά από τα τρία συνεχή μου χρόνια στο Εθνικό, με ήθελε στον Επιθεωρητή, με περίμενε να ολοκληρώσω την τεράστια περιοδεία του Εθνικού για να ενταχθώ στις πρόβες.
Αυτός ήταν ο Γιώργος, σα σκηνοθέτης και φίλος. Δοτικός όσο & απαιτητικός, κατάφερνε να βγάλει από όλους τους ηθοποιούς του τον καλύτερό τους εαυτό. Δεν ήταν εύκολος συνεργάτης, αλλά ήξερε τι ήθελε και τον τρόπο να το ζητήσει ώστε να γίνει.
Θυμάμαι πόσο χάρηκε όταν ο Λέοναρντ χαρακτήρισε το ανέβασμα μας στο Ντα επί σκηνής, σαν ένα από τα καλύτερα παγκόσμια, ή όταν γεμίζαμε (* κανονικά sold out-όχι σαν τα σημρεινά με προσκλήσεις) 4 παραστάσεις κάθε Σαββατοκύριακο. Γιορτή, ανάμεσα στις διπλές καθε φορά! Κι αυτά δε συμβαίνουν συχνά.
Ακόμα μου ‘ρθε μια τελευταία ανάμνηση. Στο αφιέρωμα στο Νίκο Γκάτσο που κάναμε, ολοι οι ηθοποιοί είχαν δραματικό κείμενο να διαβασουν εκτός από μένα που ‘χα κωμικό. Με προβληματισε γιατί εγώ κωμικό, τον ρώτησα γιατί και αντί απάντησηα, μου χώρισε νοηματικά τις δύο τελευταίες λέξεις του κειμένου μου & πήρα και χειροκρότημα και γέλιο!
Προσωπικά πιστεύω ότι όταν ο Μεσσάλας έχασε την Αλκυονίδα το γεγονός τον πείραξε πολύ. Βέβια για μένα από αυτό τον αποχωρισμό του, πολύτιμα σκηνικά κι αντικείμενα, κοσμούν το θεατρό μου. Το “δοτικός” που λέγαμε…
Ακομα θεωρώ ότι παραδόξως, παρά την πορεία του (* σκηνοθεσίες σε Επίδαυρο , Ηρώδειο και Εθνικό) δεν τον αποδέχτηκε το μεταγενέστερο θεατρικό κατεστημένο. Το νεώτερο, χωρίς τις περισσότερες φορές να έχουν δει δουλειά του. Πιθανο και για λογους πολιτικούς μια που ο ίδιος δεν εκρυβε τις θέσεις & τα πιστεύω του. Ενδεικτικά όμως θ’ αναφέρω τη φράση μιας μεγάλης πρωταγωνίστριας, που μου χε πει “Αν ηθελα καλό σκηνοθέτη θα ‘παιρνα το Μεσσάλα.
Αλλα αυτή τη στιγμή δεν πουλάει στο ΥΠ.ΠΟ. Κι ετσι παίρνω τον….” Ο Γιώργος είχε πολλά να δόσει τα τελευταία δέκα χρόνια, μετά το κλείσιμο της Αλκυονίδας & πιστεύω ότι περίμενε ένα κάλεσμα σε μια Κρατική σκηνή και πάλι. Ξέρω επίσης ότι δε σταμάταγε να ονειρεύεται. Το μαρτυρούσε κάθε μας συνάντηση στη Βικτώρια , που εξαλολουθούσε να πίνει τον καφέ του. Το τελευταίο διαστημα με τη λιγότερη απασχόληση, βρήκε σίγουρα περισσότερο χρόνο για τους δυό ανθρώπους που αγαπούσε πιο πολύ. Τη σύζηγο του Ντένη και το γιό του Αλέξη. Σαν χαμογελαστό προσωπικό απολόγισμό, εγω νοιόθω ότι του ξεπλήρωσα την αδυναμία μου να ειμαι κοντά του όταν με πρωτοφώναξε, με τον ακολουθο τρόπο.
Οταν μετά τις Ικέτιδες που παίξαμε στην Επίδαυρο με τους Δεσμούς σε σκηνοθεσία Σταύρου Ντουφεξή, ο ανερχόμενος τότε Στάθης Λιβαθηνός μου ζήτησε να ενταχθώ στην ομαδα του, αν και δελεάστηκα του ‘πα: Λυπάμαι προηγήθηκε ο Μέσσάλας με τον Πατερα του Στρίντμπεργκ”.
Κι ετσι ο κύκλος μέσα μου έκλεισε , κάνοντας σύν το πλην …
About Post Author
+ There are no comments
Add yours