Ελευθερία Μεταξά: "Αν έπρεπε να τα ιεραρχήσω, θα έβαζα πρώτη τη συγγραφή"

Η Ελευθερία Μεταξά είναι μια ταλαντούχα συγγραφέας τα βιβλία της οποίας έχουν αγαπηθεί από το αναγνωστικό κοινό. Στο παρελθόν έχει ασχοληθεί με την υποκριτική και την δημοσιογραφία, ενώ σήμερα εργάζεται ως φιλόλογος και επιμελήτρια βιβλίων.

του Στάθη Παπούλια

Μας συστήθηκε ως συγγραφέας για πρώτη φορά το 2012 με το βιβλίο ” Όταν μιλούν τα φεγγάρια”, ενώ τον Ιανουάριο κυκλοφόρησε το έκτο βιβλίο της Τα τρία πρόσωπα της Εκάτης από τις Εκδόσεις Μίνωας.

Η Ελευθερία Μεταξά γεννήθηκε στην Αθήνα το 1970. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών (τμήμα Φιλοσοφίας-Παιδαγωγικής Ψυχολογίας), της δραματικής σχολής «Διομήδη Φωτιάδη» και του Εργαστηρίου Ελευθέρων Σπουδών ΑΝΤ1 (τμήμα Δημοσιογραφίας). Μιλά αγγλικά. Μέχρι το 1998 εργάστηκε ως ηθοποιός, λαμβάνοντας μέρος σε θεατρικές παραστάσεις και τηλεοπτικές σειρές, ενώ το καλοκαίρι του 1998 δούλεψε στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 ως ασκούμενη δημοσιογράφος. Σήμερα εργάζεται ως φιλόλογος και ως επιμελήτρια-διορθώτρια βιβλίων και δοκιμίων, ενώ συμμετέχει και σε μεταγλωττίσεις ξένων τηλεοπτικών σειρών. Παράλληλα ασχολείται με τη συγγραφή αστυνομικών μυθιστορημάτων. Είναι μέλος της Π.Ε.Λ. (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών). Από τις εκδόσεις Ωκεανός κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της «Όταν μιλούν τα Φεγγάρια», «Μαύρα, σαν τον έβενο, μαλλιά», «Μην κοιτάξεις πίσω» και «Σπασμένος καθρέφτης». Το διήγημά της, «Το τελευταίο ταξίδι», απέσπασε έπαινο στον 34ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό που προκήρυξε η Π.Ε.Λ..

Σήμερα ασχολείται με τη συγγραφή αστυνομικών μυθιστορημάτων, με τη μετάφραση και την επιμέλεια βιβλίων και με μεταγλωττίσεις ξένων τηλεοπτικών σειρών. Είναι μέλος της ΠΕΛ (Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών) και μιλάει αγγλικά. Ενώ από τις εκδόσεις Μίνωας τα μυθιστορήματα Τα τρία πρόσωπα της Εκάτης (2019) , Αθώοι ένοχοι (2020), Μαύρα σαν τον έβενο μαλλιά (2020) και αρχές Φεβρουαρίου κυκλοφόρησε το όγδοο βιβλίο με τίτλο “Το χέρι του Θεού”. Τα τρία πρόσωπα της Εκάτης κυκλοφόρησαν τον Ιανουάριο του 2019.

Κυρία Μεταξά, είστε φιλόλογος, ηθοποιός, δημοσιογράφος και συγγραφέας. Όμως είναι φυσιολογικό ότι το ένα είναι πιο πάνω από το άλλα. Πως θα τα βάζατε σε σειρά και γιατί;

Μπορεί να σπούδασα δημοσιογραφία, όμως πέρα από την περίοδο που εργάστηκα ως ασκούμενη δημοσιογράφος, δεν άσκησα το επάγγελμα. Με εξαίρεση το πολεμικό ρεπορτάζ που ήθελα σαν τρελή να κάνω (μάλιστα την εποχή που τελείωνα τη σχολή είχε ξεσπάσει ο πόλεμος στο Κοσσυφοπέδιο και ήλπιζα μάταια ότι θα με έστελναν εκεί…), δεν είχα όνειρο τη δημοσιογραφία. Οι σπουδές μου πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο έγιναν κυρίως για να βελτιώσω και να εξελίξω τη γραφή μου. Όσο για την υποκριτική, είχα απομακρυνθεί απ’ αυτόν τον χώρο για πολλά χρόνια και επέστρεψα μόλις πριν από λίγο καιρό, ασχολούμενη με μεταγλωττίσεις ξένων τηλεοπτικών σειρών. Η φιλολογία και η συγγραφή αποτελούν τη σταθερή μου ενασχόληση. Όμως, και τα τέσσερα αυτά αντικείμενα αποτελούν κομμάτια της προσωπικότητάς μου και τ’ αγαπώ πολύ. Αν έπρεπε να τα ιεραρχήσω, θα έβαζα πρώτη τη συγγραφή, μετά την υποκριτική, έπειτα τη φιλολογία και τελευταία τη δημοσιογραφία.

Έχετε στα χέρια σας ήδη 9 βιβλία. Νοιώθετε ότι είστε ικανή να προχωρήστε και σε άλλα βιβλία;

Ήδη έχω ξεκινήσει να γράφω το επόμενο βιβλίο μου και στο μυαλό μου έχει ολοκληρωθεί ακόμα μια ιστορία που περιμένει υπομονετικά τη σειρά της να γραφτεί. Η γραφή για μένα είναι ανάγκη, είναι ανάσα, είναι το ταξίδι που χρειάζεται το μυαλό και η ψυχή μου να πραγματοποιήσει. Όταν δεν γράφω -κάτι που συμβαίνει εξαιτίας της έλλειψης χρόνου- νιώθω ότι κάτι μου λείπει…

΄Οταν κάποιος δει το βιογραφικό σας σημείωμα βλέπει ότι πολλά ενδιαφέροντα σας απασχολούν. Πως σας προέκυψε το αστυνομικό μυθιστόρημα;

Από μικρή με γοήτευε το μυστήριο, οι γρίφοι και η αγωνία, διάβαζα μετά μανίας αστυνομικά μυθιστορήματα (ξεκινώντας στα δέκα μου χρόνια από την Αγκάθα Κρίστι και περνώντας μετά στον Γιάννη Μαρή). Προσπαθούσα (μάταια τις περισσότερες φορές) να βρω τον ένοχο και σιγά-σιγά μου δημιουργήθηκε η ανάγκη να σκαρώσω κι εγώ μια δική μου ιστορία μυστηρίου, έναν γρίφο στον οποίον θα έπρεπε να δώσω μόνη μου τη λύση. Πέρα, όμως, απ’ αυτό, θεωρώ ότι το αστυνομικό μυθιστόρημα είναι βαθιά κοινωνικό, έχει να κάνει με την κοινωνική παθογένεια που γεννά το έγκλημα, αλλά και με την ψυχολογία του ανθρώπου. Μάλλον γι’ αυτό βρίσκω τόσο συναρπαστική την ενασχόληση με το συγκεκριμένο είδος.

Η συγγραφή ενός αστυνομικού βιβλίου είναι πιο δύσκολη ή το ίδιο πράγμα;

Η δυσκολία στο αστυνομικό μυθιστόρημα είναι πως δεν πρέπει να υπάρχει κανένα απολύτως κενό στην πλοκή, όλα τα κομμάτια της ιστορίας χρειάζεται να δένουν ώστε να οδηγούν στο τέλος. Οι ανατροπές δεν μπορεί να αποδίδονται σε κάποιο τυχαίο ή μοιραίο γεγονός, αλλά είναι ανάγκη να αιτιολογούνται, διαφορετικά στο μυαλό του αναγνώστη δημιουργούνται απορίες και η ιστορία χάνει την πειστικότητα και την αλήθεια της. Προσωπικά, θεωρώ το αστυνομικό μυθιστόρημα ένα πολύ γοητευτικό παιχνίδι του νου, μ’ αρέσει να δίνω μέσα στις σελίδες των βιβλίων μου στοιχεία στον αναγνώστη, να τον βάζω στη θέση του ερευνητή. Δεν με πειράζει καθόλου όταν κάποιος μου λέει ότι βρήκε τον ένοχο αξιοποιώντας ένα συγκεκριμένο στοιχείο, γιατί αυτό σημαίνει ότι βαδίσαμε παρέα μέχρι τη λύση του μυστηρίου.

Τα αστυνομικά βιβλία σας εμπνέουν πιο πολύ από άλλα σήμερα. Τι ήταν αυτό που άλλαξε την ζωή σας ;

Τη ζωή μου την καθόρισε και την άλλαξε ολοκληρωτικά μια πολύ σοβαρή περιπέτεια υγείας που αντιμετώπισα πριν από αρκετά χρόνια. Τότε αναθεώρησα πολλά πράγματα, τόσο για μένα όσο και για τους ανθρώπους γύρω μου, εκτίμησα τελείως διαφορετικά την ίδια τη ζωή, κατάλαβα ότι η χαρά και η ευτυχία βρίσκονται τελικά στα πιο απλά και ασήμαντα πράγματα. Ήταν η εποχή που αποφάσισα ότι είχε έρθει ο καιρός να αφήσω στην άκρη τις αναστολές μου και να στείλω το βιβλίο μου σε κάποιον εκδοτικό οίκο, κάτι που ονειρευόμουν χρόνια, δεν έβρισκα όμως το θάρρος να το κάνω. Συνειδητοποίησα ότι όταν αναβάλλουμε διαρκώς κάτι, μπορεί κατόπιν να μην έχουμε πια τον χρόνο να το κάνουμε. Έτσι, έστειλα το πρώτο μου μυθιστόρημα, «Όταν μιλούν τα φεγγάρια», στις εκδόσεις Ωκεανός και κάπως έτσι άρχισε για μένα το μαγικό ταξίδι στον κόσμο της συγγραφής.

Για τη συγγραφή αστυνομικών βιβλίων αρκεί η έμπνευση, ή απαιτούνται κάποιες ιδιαίτερες γνώσεις;

Η έμπνευση είναι μόνο η αρχή και από μόνη της δεν φτάνει για να ολοκληρωθεί το βιβλίο. Απαιτείται ενδελεχής έρευνα, για να συλλεγούν όλα τα στοιχεία που χρειάζονται και που θα εξασφαλίσουν στην ιστορία την αληθοφάνεια. Αν το βιβλίο έχει ανακρίβειες ή αναφέρει πράγματα τα οποία δεν γίνεται να συμβούν, ο αναγνώστης το αντιλαμβάνεται και νιώθει πως ο συγγραφέας προσπαθεί να τον εξαπατήσει, να τον ξεγελάσει. Για μένα είναι πολύ σημαντικό να δημιουργώ με τους αναγνώστες μια σχέση που να χαρακτηρίζεται από ειλικρίνεια, να βασίζεται στην αλήθεια. Άλλωστε, δεν έχει αξία να υποκλέπτει κανείς το συναίσθημα, αλλά να το δημιουργεί αβίαστα και φυσικά.

Διαβάζετε ή όχι τα αστυνομικά δελτία ώστε να αντλήσετε θέματα για τα βιβλία σας;

Αν και διαβάζω τα αστυνομικά δελτία, σπάνια εμπνέομαι από αυτά. Η έμπνευσή μου έρχεται συνήθως μέσα από κάποια συζήτηση, από κάτι που θα ακούσω, ακόμα κι από μια τυχαία σκέψη που θα έρθει στο μυαλό μου.

Τι άλλο διαβάζετε,εκτός των αστυνομικών βιβλίων;

Αγαπώ πολύ τα ιστορικά βιβλία, που συνδυάζουν τη μυθοπλασία με τις γνώσεις, καθώς και τις βιογραφίες, γιατί αναδεικνύουν όχι μόνο το συγκεκριμένο πρόσωπο αλλά και μια ολόκληρη εποχή.

Πόσο κοντά στην πραγματικότητα βρίσκεται η παράνομη έρευνα στην οποία αναφέρεστε στο βιβλίο;

Υποθέτω πως αναφέρεστε στην παράνομη έρευνα που πραγματοποιείται από γιατρούς με ανθρώπους ως πειραματόζωα, στο βιβλίο «Ποιος σκότωσε την Ιφιγένεια;». Η ιστορία του συγκεκριμένου βιβλίου αποτελεί καθαρά προϊόν μυθοπλασίας, δεν θα μου έκανε όμως εντύπωση αν μάθαινα ότι όντως γίνονται παρόμοιες έρευνες. Γενικά, αν και δεν είμαι οπαδός θεωριών συνωμοσίας, πιστεύω ότι γύρω μας συμβαίνουν πολλά πράγματα για τα οποία εμείς έχουμε απόλυτη άγνοια ή τα μαθαίνουμε χρόνια αργότερα.

Πού πιστεύεις ότι οφείλεται η επιτυχία ενός αστυνομικού βιβλίου;

Νομίζω ότι πολύ μεγάλο ρόλο στην επιτυχία ενός αστυνομικού βιβλίου παίζει η πρωτοτυπία. Όλα τα αστυνομικά βιβλία έχουν ένα συγκεκριμένο μοτίβο: γίνεται κάποιος φόνος, η αστυνομία ξεκινά τις έρευνες για την ανακάλυψη του ενόχου, υπάρχουν διάφοροι ύποπτοι για την τέλεση του εγκλήματος. Το θέμα είναι πώς θα διαχειριστεί κάθε συγγραφέας αυτό το μοτίβο, πώς θα καταφέρει να δώσει την προσωπική του πινελιά και να ξεφύγει από τα τετριμμένα. Μεγάλο ρόλο, επίσης, παίζουν οι ανατροπές, που όμως πρέπει να δικαιολογούνται απόλυτα, καθώς και η πολύ καλή ψυχογράφηση των χαρακτήρων, που αναδεικνύει τον τρόπο σκέψης και τα κίνητρα τους. Αν ο συγγραφέας παρασύρει τον αναγνώστη και τον κάνει να ψάχνει κι εκείνος τον ένοχο, τότε νομίζω ότι έχει πετύχει σε μεγάλο βαθμό τον σκοπό του.

Ποια σημεία πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα ένας συγγραφέας αστυνομικού βιβλίου;

Νομίζω πως οι ανατροπές αποτελούν ένα σημείο που χρήζει μεγάλης προσοχής. Είναι απαραίτητες, ασφαλώς, για να αιφνιδιαστεί ο αναγνώστης, πρέπει όμως να αιτιολογούνται απόλυτα και να πείθουν για τον λόγο ύπαρξής τους. Πιστεύω ότι η «ανατροπή για την ανατροπή» αφήνει τον αναγνώστη ανικανοποίητο, όσο εντυπωσιακή και αν είναι.

Από τα δικά σας βιβλία ποιό θα ξεχωρίζατε περισσότερο και γιατί;

Αγαπώ όλα μου τα βιβλία, η αλήθεια όμως είναι ότι έχω μια μεγαλύτερη αδυναμία στο «Μαύρα σαν τον έβενο μαλλιά». Το συγκεκριμένο βιβλίο γράφτηκε σε μια εξαιρετικά δύσκολη για μένα περίοδο και αποτέλεσε το «λιμάνι» μου, το καταφύγιό μου, μια πηγή απ’ την οποία αντλούσα δύναμη. Αυτό και το γεγονός ότι το θέμα του σχετίζεται με παιδιά, στα οποία έχω τεράστια αδυναμία, είναι οι λόγοι που το «Μαύρα σαν τον έβενο μαλλιά» κρατά μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.

Σήμερα, λοιπόν, με τι άλλο ασχολείστε;

Έχω ξεκινήσει τη συγγραφή του επόμενου βιβλίου μου και παράλληλα ασχολούμαι με μεταγλωττίσεις ξένων τηλεοπτικών σειρών, ενώ εξακολουθώ να παραδίδω φιλολογικά μαθήματα. Επίσης, μου αρέσει πολύ να πειραματίζομαι στην κουζίνα, καθώς λατρεύω τη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική.

Σας ευχαριστούμε για όλα και τα βιβλία σας. Τι θα λέγατε για όλους και όλες στο μέλλον;

Καταρχάς, εγώ ευχαριστώ εσάς για τη φιλοξενία. Όσο για το μέλλον; Θέλω πρωτίστως να ευχηθώ να είμαστε όλοι καλά, να ξεπεράσουμε όσο το δυνατόν γρηγορότερα τη δύσκολη κατάσταση που αντιμετωπίζουμε με την πανδημία, να ανακαλύψουμε πόσο σημαντικοί είναι οι άνθρωποι γύρω μας και να συνεχίσουμε να αγαπάμε το βιβλίο.