Μάγεψε το κοινό η τέχνη του διεθνή Sean Scully στο Μουσείο Μπενάκη

Του Λεόντιου Πετμεζά

Ως τις 13 Φεβρουαρίου 2022 είχε διάρκεια η ενδιαφέρουσα αναδρομική έκθεση με τίτλο «Επιβάτης/ Passenger» με εμπνεύσεις του διεθνώς καταξιωμένου εικαστικού Sean Scully στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς.

Ο διάσημος ζωγράφος επέστρεψε στην Αθήνα και στο Μουσείο Μπενάκη περίπου δέκα χρόνια μετά την τελευταία παρουσίαση των δημιουργημάτων του. Ο σημαντικότερος ίσως εκπρόσωπος της αφαιρετικής ζωγραφικής σήμερα, συνδυάζει στις αποδόσεις του την παράδοση της αφηρημένης εξπρεσιονιστικής ζωγραφικής στην Αμερική με την ευαισθησία των κινημάτων του ευρωπαϊκού μοντερνισμού. Δημιουργεί έτσι μια καλλιτεχνική γλώσσα που βρίσκεται σε διαρκή διάλογο με σπουδαίους ζωγράφους και προβληματισμούς του παρελθόντος, αλλά πάντοτε με μια πολύ προσωπική αντίληψη, γεμάτη από συναισθήματα και ευαισθησία. Τα επιτεύγματα του κοσμούν τα σπουδαιότερα μουσεία καθώς και ιδιωτικές συλλογές ανά τον κόσμο.

Η συγκεκριμένη έκθεση περιλάμβανε 103 απεικονίσεις : λάδια, ακρυλικά, υδατογραφίες, σχέδια και ένα εμβληματικό γλυπτό. Τα πρωιμότερα έργα και σχέδια προέρχονται από την δεκαετία του 1960, εμπεριείχαν παραστατικά χαρακτηριστικά και αναφορές στην ανθρώπινη φιγούρα. Παρουσιάστηκαν στον πρώτο όροφο της έκθεσης, μαζί με την πρόσφατη σειρά Madonna (2018) όπου, μετά την γέννηση του γιού του Oisín, o Scully επέστρεψε προσωρινά στην παραστατική εικόνιση. Στον ίδιο όροφο ο επισκέπτης θαύμασε μεγάλων διαστάσεων συλλήψεις από την σειρά Supergrids, στις οποίες ο καλλιτέχνης έχει επηρεαστεί αφενός από τα επαναλαμβανόμενα μοτίβα των χαλιών και των υφασμάτων που είδε σε ένα ταξίδι του στο Μαρόκο, αφετέρου δε από τον νεοπλαστικισμό του Μοντριάν. Στον δεύτερο όροφο της έκθεσης παρουσιάστηκαν τα εξαιρετικά λάδια του, φιλοτεχνημένα από την δεκαετία του 80 έως σήμερα, στα οποία εκτυλίσσεται ένας διαρκής διάλογος με εμβληματικά κινήματα και σπουδαίους ζωγράφους της ευρωπαϊκής ζωγραφικής. Τα εμβληματικά αυτά εκθέματα πλαισίωναν σχέδια και σημειώσεις του καλλιτέχνη.Εκτός από τις ξεναγήσεις για τις καταθέσεις του έγινε διαδικτυακή παρουσίαση .Στο βίντεο μίλησαν ο καλλιτέχνης από το studio του στη Νέα Υόρκη, ο επιμελητής του Μουσείου Μπενάκη Κωνσταντίνος Παπαχρίστου και ο επιμελητής 20ου αιώνα και σύγχρονης τέχνης του Μουσείου Καλών Τεχνών της Βουδαπέστης και διευθυντής του Κέντρου Ερευνών της Κεντρικής Ευρώπης για την Ιστορία της Τέχνης David Feher. Ανέλυσαν το σκεπτικό της αναδρομικής έκθεσης στην Αθήνα, μίλησαν για την πρώτη παρουσίαση της στην Βουδαπέστη και για την επιλογή των έργων και την σημασία τους. Στο βίντεο συμμετείχε ο Γιώργης Μαγγίνης, επιστημονικός διευθυντής του Μουσείου Μπενάκη.

Η περιήγηση στην έκθεση συμπληρώθηκε με ανέκδοτα στιγμιότυπα από το στήσιμο της.

Βιογραφικό του Sean Scully :

Γεννήθηκε στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας το 1945. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η οικογένειά του μετοίκησε στην Αγγλία, όπου εγκαταστάθηκε σε μια εργατική συνοικία του Νότιου Λονδίνου. Από τα εννέα του ήξερε πως ήθελε να γίνει καλλιτέχνης. Η μαθητεία του ως στοιχειοθέτης σε εμπορικό τυπογραφείο του Λονδίνου στις αρχές της δεκαετίας του ’60 επηρέασε σημαντικά την μετέπειτα πορεία και δραστηριότητα του. Σε ηλικία 20 ετών ξεκίνησε τις σπουδές του στο Croydon College of Art του Λονδίνου και τις συνέχισε το 1968 στο Πανεπιστήμιο του Newcastle.

Το 1970 κέρδισε το βραβείο του Ιδρύματος Peter Stuyvesant, ενώ το 1972 ήταν ένας από τους επιλαχόντες για το Βραβείο Ζωγραφικής John Moores. Την ίδια χρονιά έλαβε την υποτροφία Frank Knox για σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Harvard. Το 1975, σε ηλικία 30 ετών, έλαβε την διετή υποτροφία Harkness, η οποία του επέτρεψε να εγκατασταθεί στη Νέα Υόρκη.

Oι προσεγμένες αισθητικά συνθέσεις του Sean Scully βρίσκονται στις συλλογές σχεδόν όλων των μεγάλων μουσείων του κόσμου. Το 2014, έγινε ο πρώτος δυτικός καλλιτέχνης που παρουσίασε αναδρομική έκθεση του συνολικού καλλιτεχνικού του έργου στην Κίνα, γεγονός το οποίο οδήγησε στη βράβευσή του με το βραβείο International Artist of the Year στο Χονγκ Κονγκ το 2018.Στις πιο πρόσφατες ατομικές εκθέσεις του περιλαμβάνονται η “Landline” στο Hirshhorn Museum and Sculpture Garden, η οποία κατόπιν μεταφέρθηκε στο Wadsworth Atheneum του Connecticut·, μία αναδρομική με τίτλο “Vita Duplex” στο Staatliche Kunsthalle Karlsruhe της Γερμανίας, η οποία παρουσιάστηκε, στην συνεχεία, και στο LWL-Museum for Art and Culture στο Münster της Γερμανίας, η “Sean Scully: Sea Star” στην Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου·, η πρώτη μεγάλη έκθεση των γλυπτικών του έργων στο Yorkshire Sculpture Park του Ηνωμένου Βασιλείου· ,η “HUMAN” στο San Giorgio Maggiore στη Βενετία, για την 58η Μπιενάλε της Βενετίας· και η “Sean Scully: Standing on the Land” στο Pilane Sculpture Park, στο Klövedal της Σουηδίας, μεταξύ άλλων. Το 2021 εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Fort Worth στο Τέξας μία μεγάλη αναδρομική έκθεση του που καλύπτει τα πενήντα χρόνια της καλλιτεχνικής του παρουσίας με τίτλο “Sean Scully: The Shape of Ideas”, η οποία θα μεταφερθεί στο Μουσείο Τέχνης της Φιλαδέλφειας στην Πενσυλβάνια το 2022.

Η αναδρομική έκθεση “Sean Scully: Passenger – A Retrospective”, η οποία εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Καλών Τεχνών – Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας στην Βουδαπέστη το 2020, θα συνεχίσει την περιοδεία της στην Ευρώπη το 2022.

Ο διακεκριμένος δημιουργός ζει και εργάζεται μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών , Ηνωμένου Βασιλείου και Γερμανίας.