Πώς θα φορολογηθούν τα αναδρομικά των συνταξιούχων - Η απόφαση

Μόνο οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι που θα αποδείξουν ότι έχουν πληρώσει φόρο εισοδήματος για τα αναδρομικά που εισέπραξαν το 2013, θα γλιτώσουν την πληρωμή φόρων και προσαυξήσεων.

Αυτό ξεκαθαρίζει η απόφαση της ΑΑΔΕ που εκδόθηκε χθες, με καθυστέρηση επτά μηνών, δεδομένου ότι η υπόθεση προέκυψε τον Δεκέμβριο του 2019 και προκάλεσε αναστάτωση σε χιλιάδες μισθωτούς και συνταξιούχους οι οποίοι έλαβαν σημειώματα ελέγχου, για αποδοχές που δεν φορολογήθηκαν ή φορολογήθηκαν, αλλά έκανε λάθος η Εφορία!

Όμως, η απόφαση, δεν λύνει το πρόβλημα που προκάλεσαν τα εκκαθαριστικά σημειώματα που εστάλησαν μέσα στις γιορτές των Χριστουγέννων, καθώς οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι καλούνται να προσκομίσουν στις ΔΟΥ στοιχεία, που να αποδεικνύουν ότι τα αναδρομικά τους φορολογήθηκαν.

Η υπόθεση αφορά μισθωτούς και συνταξιούχους οι οποίοι έλαβαν το 2013 αναδρομικά, βάσει δικαστικών αποφάσεων. Η συντριπτική πλειοψηφία αφορά, σε συνταξιούχους και λιγότερο σε μισθωτούς. Τα συγκεκριμένα ποσά είχαν «ξεχαστεί» από την ΑΑΔΕ, η οποία τα θυμήθηκε τον Δεκέμβριο του 2019 λίγες μέρες πριν την παραγραφή (31/12/2019) του έτους 2013. Ωστόσο, λόγω της βιασύνης, εστάλησαν σημειώματα επί δικαίων και αδίκων, προκειμένου να μην χαθεί η προθεσμία της παραγραφής.

Ειδικότερα η πρώτη φουρνιά των σημειωμάτων ήταν 190.000. Κατόπιν των αντιδράσεων και τους ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν προέκυψε ότι οι υποθέσεις ήταν λίγο περισσότερες από 155.000.

Από αυτές, οι 35.000 δεν εξετάστηκαν γιατί το ποσό του φόρου που προέκυπτε ήταν πολύ μικρό. Επίσης, από τις 155.000 υποθέσεις κρίθηκε ότι απαιτείται επανεκκαθάριση σε 71.000 λόγω των υψηλότερων ποσών φόρου που αντιστοιχούσαν σε αυτές και δεν είχαν καταβληθεί.

Με βάση την απόφαση, οι συνταξιούχοι που έλαβαν αναδρομικά δεν γλιτώνουν τον φόρο, απλά, θα κατανεμηθούν στα έτη που ανάγονται και θα φορολογηθούν ξεχωριστά για κάθε έτος και όχι όλα μαζί. Δηλαδή, ο συνταξιούχος που εισέπραξε αναδρομικά το 2013 για τα έτση 2008, 2009, 2010, δεν θα φορολογηθεί το άθροισμά τους, για το οποίο προκύπτει αισθητά μεγαλύτερος φόρος, αλλά θα αναχθούν σε κάθε φορολογικό έτος, που αφορούν, ώστε η φορολογική επιβάρυνση να είμαι μικρότερη και δικαιότερη.

Τον φόρο γλιτώνουν ολοσχερώς, όσοι αποδείξουν ότι τα αναδρομικά εισοδήματα που εισέπραξαν, φορολογήθηκαν στο παρελθόν, με συμπληρωματικές ή τροποποιητικές δηλώσεις, που υποβλήθηκαν.

Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο, ότι τίθεται ζήτημα παραγραφής των αξιώσεων της ΑΑΔΕ, καθώς μπορεί τα σημειώματα βεβαίωσης του φόρου να εστάλησαν τον Δεκέμβριο πριν τη λήξη της παραγραφής, ωστόσο αφορούν σε προηγούμενα έτη (2012 και προηγούμενα), τα οποία είχαν παραγραφεί τον Δεκέμβριο του 2019.

Η απόφαση της ΑΑΔΕ

Πάντως, μετά από 7 μήνες, η ΑΑΔΕ εξέδωσε την υπ. Αρ. Α.1169/2020 απόφαση με την οποία οριστικοποιεί τη φορολογία των συγκεκριμένων αναδρομικών, καθώς γλιτώνουν μόνο όσοι αποδείξουν ότι πλήρωσαν φόρο στο παρελθόν, η οποία αναφέρει τα ακόλουθα:

Οι πράξεις προσδιορισμού φόρου εισοδήματος ή/και επιβολής προστίμου που εκδόθηκαν εντός του 2019 με βάση στοιχεία που είχε στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, οι οποίες αφορούν αναδρομικά ποσά μισθών και συντάξεων, τα οποία εισπράχθηκαν από τους δικαιούχους το έτος 2013, μπορούν να ακυρωθούν ή να τροποποιηθούν κατόπιν αίτησης του φορολογούμενου, εφόσον διαπιστώνεται πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος.
Αρμόδιο όργανο για την ακύρωση ή τροποποίηση, κατά περίπτωση, είναι ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη. Σε περιπτώσεις κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας, κατά περίπτωση, της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, αρμόδιος για την ακύρωση ή τροποποίηση είναι ο Προϊστάμενος της υπηρεσίας υποδοχής.

Υποβολή αίτησης ακύρωσης ή τροποποίησης

Ο φορολογούμενος υποβάλει την αίτησή του στην αρμόδια, Δ.Ο.Υ., έως τις 31 Ιουλίου 2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί. Σε περίπτωση κατάργησης ή αναστολής λειτουργίας, κατά περίπτωση, της Δ.Ο.Υ. που εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη, η αίτηση υποβάλλεται στην υπηρεσία υποδοχής. Σε περίπτωση υποβολής αίτησης σε αναρμόδια υπηρεσία της Φορολογικής Διοίκησης, αυτή διαβιβάζεται άμεσα στην αρμόδια, είτε ταχυδρομικά είτε ηλεκτρονικά, ανάλογα με τον τρόπο υποβολής της, με ενημέρωση του αιτούντος.
Η αίτηση και τα συνυποβαλλόμενα έγγραφα υποβάλλονται με ψηφιακή απεικόνιση (scan), μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ή (με φυσικό φάκελο) ταχυδρομικά είτε με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς. Είναι, επίσης, δυνατή η κατάθεση των αιτήσεων και στο γραφείο πρωτοκόλλου της Δ.Ο.Υ. Ημερομηνία υποβολής της αίτησης θεωρείται η ημερομηνία που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή η ημερομηνία αποστολής του μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αντίστοιχα. Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς ή το αυτοματοποιημένο μήνυμα που αποστέλλεται ως απάντηση στο ηλεκτρονικό μήνυμα του φορολογουμένου, αποτελεί γι’ αυτόν αποδεικτικό υποβολής της αίτησης και επέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους του αποδέκτη.
Η αίτηση του φορολογουμένου πρέπει να αναφέρει τους λόγους ακύρωσης ή τροποποίησης και να συνοδεύεται από τα κατάλληλα δικαιολογητικά έγγραφα ή στοιχεία, από τα οποία να προκύπτει είτε η έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή το αριθμητικό ή λογιστικό λάθος. Η αίτηση συνοδεύεται από βεβαίωση αποδοχών/συντάξεων από τον αρμόδιο φορέα, στην οποία θα υπάρχει διακριτή αναγραφή των ετών που τα αναδρομικά ανάγονται, εφόσον αυτή είναι διαθέσιμη από τον αρμόδιο φορέα. Η αίτηση συνοδεύεται, επίσης, από αντίγραφο της προσβαλλόμενης πράξης και πρέπει να αναφέρονται σε αυτήν τα στοιχεία επικοινωνίας του φορολογούμενου (ταχυδρομική διεύθυνση, τηλέφωνο επικοινωνίας και διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου).

Πώς εξετάζονται οι αιτήσεις

Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά ποσά αποδοχών-συντάξεων για τον λόγο ότι είχε αποδεδειγμένα υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις με τα εισοδήματα αυτά, ανεξάρτητα από το αν αυτές είχαν εκκαθαριστεί ή όχι, υποβάλει μαζί με την αίτηση και αντίγραφα των δηλώσεων που υποβλήθηκαν.
Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά εισοδήματα για τα οποία δεν είχε υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις, μαζί με την αίτηση του παρόντος υποβάλει (εκπρόθεσμες) τροποποιητικές δηλώσεις των αναδρομικών ποσών στα έτη που ανάγονται αυτά. Στις περιπτώσεις αυτές το εκπρόθεσμο υπολογίζεται από 01-01-2015 έως τις 31-12-2019.

Ποιοι πληρώνουν και ποιοι απαλλάσσονται

Σε περίπτωση κατά την οποία από τα στοιχεία και δικαιολογητικά που προσκομίζει και επικαλείται ο φορολογούμενος προκύπτει διαφορετική φορολογική υποχρέωση από αυτήν που προσδιορίστηκε με την προσβαλλόμενη πράξη, ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ κάνει αποδεκτή, εν όλω ή εν μέρει, κατά περίπτωση, την αίτηση ακύρωσης ή τροποποίησης και προβαίνει στις ακόλουθες ενέργειες:

Στις περιπτώσεις που ο φορολογούμενος ζητά την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά ποσά αποδοχών-συντάξεων για τον λόγο ότι είχε αποδεδειγμένα υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις με τα εισοδήματα αυτά, ανεξάρτητα από το αν αυτές είχαν εκκαθαριστεί ή όχι, οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκαν βάσει των οδηγιών του ΔΕΑΦ Α 1174594 ΕΞ 2019/17-12-2019 εγγράφου ακυρώνονται με πράξη του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., μέχρι τις 30-09-2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί και διαγράφονται τα τυχόν ποσά που έχουν βεβαιωθεί βάσει αυτών. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που οι υποβληθείσες δηλώσεις δεν έχουν εκκαθαριστεί, απαιτείται πριν την ακύρωση της προσβαλλόμενης να διενεργηθεί η εκκαθάριση αυτών.
Στις περιπτώσεις που οι φορολογούμενοι ζητούν την ακύρωση της πράξης προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκε το 2019 για αναδρομικά εισοδήματα για τα οποία δεν είχαν υποβάλει σε προγενέστερο χρόνο αρχικές ή τροποποιητικές (συμπληρωματικές) δηλώσεις, η Δ.Ο.Υ. διενεργεί εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που υποβάλλονται σύμφωνα με την παρ. 4β του άρθρου 3 της παρούσας μέχρι 30-9-2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί, προκειμένου να μην φορολογηθούν τα αναδρομικά όλα μαζί κατά το έτος που εισπράχθηκαν αλλά τμηματικά κατά το έτος που ανάγονται.
Κατά την εκκαθάριση των εν λόγω δηλώσεων και τον προσδιορισμό του φόρου, εκπίπτουν οι φόροι που παρακρατήθηκαν κατά την καταβολή των αναδρομικών ποσών σύμφωνα με την υπ’ αρ. Ε.2204/2019 εγκύκλιο.
Σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης βεβαίωσης του φορέα στην οποία αναφέρονται διακεκριμένα τα έτη στα οποία ανάγονται τα εισοδήματα, γίνεται δεκτό κάθε πρόσφορο μέσο με το οποίο αποδεικνύεται η κατανομή στα έτη που ανάγονται τα αναδρομικά, όπως πχ. η μηνιαία εκκαθάριση σύνταξης. Αν δεν είναι ούτε αυτό εφικτό, η κατανομή των εισοδημάτων γίνεται στα τρία (3) προηγούμενα της είσπραξης των αναδρομικών εισοδημάτων έτη, δηλαδή στα οικονομικά έτη 2011, 2012 και 2013, εφόσον γίνεται αντίστοιχα και η υποβολή των τροποποιητικών δηλώσεων από τους φορολογούμενους.

Επισημαίνεται ότι κατά την εκκαθάριση των τροποποιητικών δηλώσεων ελέγχεται ότι το άθροισμα των ποσών των εισοδημάτων που δηλώνονται σε αυτές αντιστοιχεί στο ποσό που αναγράφεται στο ηλεκτρονικό αρχείο βεβαιώσεων αποδοχών που έχει υποβληθεί από τον φορέα και είναι διαθέσιμο στη Φορολογική Διοίκηση.

Σε περίπτωση που η αίτηση του φορολογούμενου απορριφθεί, είτε λόγω μη προσκόμισης των δικαιολο-γητικών είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, εκδίδεται απόφαση στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι λόγοι απόρριψης και κοινοποιείται στον φορολογούμενο με ανάρτηση στη θυρίδα του στην προσωποποιημένη πληροφόρηση.

Όσοι δεν ικανοποιηθούν από το αποτέλεσμα της διαδικασίας μπορούν να προσφύγουν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Οι πράξεις προσδιορισμού φόρου που εκδόθηκαν τον Δεκέμβριο του 2019, με τις οποίες δεν προέκυψε φόρος, ακυρώνονται χωρίς αίτηση του φορολογούμενου.

Τι συμβαίνει για όσους έχουν προσφύγει στη ΔΕΔ

Σε περίπτωση που έχει ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή και δεν έχει συμπληρωθεί η προθεσμία εξέτασης της έως την 30-06-2020, η ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή λογίζεται ως αίτηση του φορολογούμενου για την ακύρωση ή τροποποίηση και εφαρμόζεται η διαδικασία της παρούσας. Ο φορολογούμενος δεν υποχρεούται σε υποβολή νέας αίτησης και το αίτημά του εξετάζεται από την αρμόδια υπηρεσία με βάση τα οριζόμενα στην παρούσα.

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών ενημερώνεται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ., ο οποίος εξέδωσε την προσβαλλόμενη πράξη και ο οποίος είναι αρμόδιος για την εξέταση της αίτησης.

Ο φορολογούμενος έχει τη δυνατότητα να υποβάλει ή αποστείλει στην αρμόδια υπηρεσία, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 3 της παρούσας, τα απαραίτητα δικαιολογητικά, προκειμένου να υποβάλει εκπρόθεσμες τροποποιητικές δηλώσεις.

Η αποδοχή των εν λόγω τροποποιητικών, η εκκαθάριση αυτών και η ακύρωση/τροποποίηση διενεργείται έως τις 30-09-2020 ή σε όποια άλλη προθεσμία τυχόν προβλεφθεί, με κοινοποίηση στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών. Σε περίπτωση που παρέλθει άπρακτη η ως άνω προθεσμία θεωρείται ότι η αίτηση του φορολογούμενου έχει απορριφθεί σιωπηρά και η αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανής προσφυγή και κάθε σχετικό έγγραφο διαβιβάζεται στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών.

Αν πραγματοποιηθεί ρητή απόρριψη του αιτήματος ακύρωσης ή τροποποίησης από τη Δ.Ο.Υ., είτε λόγω μη προσκόμισης των δικαιολογητικών είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, επιτρέπεται η άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής κατά της πράξης απόρριψης, με την οποία μπορούν να προβάλλονται και οι λόγοι που έχουν ήδη προβληθεί με την αρχικώς ασκηθείσα ενδικοφανή προσφυγή.