Του Λεόντιου Πετμεζά
Το νέο βιβλίο με τίτλο ‘’Κίονες και αρχαϊκές μορφές στην μεταμοντέρνα τέχνη του Κώστα Ευαγγελάτου’’ κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Όστρια. Συγγραφέας και επιμελήτρια του βιβλίου είναι η γνωστή πολιτισμολόγος Μαριλένα Φωκά (ΜΑ).Προσωπικά θεωρώ μεγάλη τιμή το γεγονός ότι έγραψα κριτικό πρόλογο στο αξιόλογο βιβλίο . Το εν λόγω πόνημα έχει δοκιμιακή μορφή καλύπτοντας ένα διακριτό πεδίο της μεταμοντέρνας τέχνης με αρχαιοελληνικές καταβολές, όπως εκφράζεται μέσα από το εν γένει έργο του διεθνώς καταξιωμένου νομικού, εικαστικού, περφόρμερ και λογοτέχνη Κώστα Ευαγγελάτου. Ο Κώστας Ευαγγελάτος πριν δραστηριοποιηθεί στην Ελλάδα είχει ξεκινήσει την ουσιαστική πορεία του από την Αμερική όπου πραγματοποίησε σπουδές στην Μοντέρνα Τέχνη στο The New School of Social Research που εδρεύει στην Νέα Υόρκη, εστιάζοντας στην χρήση των νέων μέσων και υλικών, στην φωτογραφία, τα νέα ρεύματα και πρωτοπορίες και την καλλιτεχνική δημιουργία. Τάραξε τα νερά του κατεστημένου με την performance του στον ποταμό Χάντσον με το χαρτί τηλέτυπου ως μέσο και το σώμα ως κίονα, κινώντας το ενδιαφέρον του διεθνούς καλλιτεχνικού κοινού, αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Με αυτό το υπόβαθρο δημιούργησε την τέχνη του αφηγηματικά, μεταποιητικά, υπαινικτικά, παραστατικά και συμβολικά, φθάνοντας στις σημερινές συλλογές. Όπως ανέφερε η συγγραφέας του βιβλίου, « η ενασχόλησή μου με την τέχνη σε όλες της τις εκφάνσεις (Όρχηση-Μουσική- Υποκριτική-Εικαστικά- Εικονογραφία της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας- Ιστορία της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής τέχνης και Συγκριτικής Λογοτεχνίας- διδασκαλία Αγγλικής γλώσσας -συγγραφής δοκιμίων για τον Πολιτισμό και την Θεωρία και Κριτική της Λογοτεχνίας) ανάγεται σε μια σχέση ζωής σε θεωρητικό αλλά και πρακτικό επίπεδο. Έχοντας εντρυφήσει μέσω των σπουδών μου σε περιόδους του Ελληνικού και του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού, εντυπωσιάστηκα όχι μόνο από χαρακτηριστικά του Ελληνικού, όπως είναι το μέτρο, η αρμονία, η λιτότητα και συνάμα η μεγαλοπρέπεια, η διαχρονικότητα, η δυνατότητα των πολιτισμικών ανταλλαγών και η σθεναρή πολιτισμική του αντίσταση που δεν αποκλείει όμως τον γόνιμο διάλογο με πολιτισμούς των άλλων λαών.
Το έναυσμα της συγγραφής του παρόντος πονήματος αποτέλεσε η υπόθεση εργασίας μου “Πως επικοινωνείται και αποτυπώνεται στην διαλεκτική της μεταμοντέρνας τέχνης ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός ; ” Η πρόκληση του ερωτήματος ήταν τεράστια και θεραπεύτηκε μέσα από την μελέτη της πρόσληψης και απόδοσης των κιόνων και των αρχαϊκών μορφών του Κώστα Ευαγγελάτου.»
Το εύρος των συλλογών που μελετήθηκε καλύπτουν τα εκθέματα του διεθνούς φήμης δημιουργού στο Εθνικό Νομισματικό Μουσείο, στην Πινακοθήκη Villa Rodopi στο Αργοστόλι και στο Maison De La Grece στο Παρίσι, ενώ έχει σταχυολογηθεί υλικό από performance, γλυπτά, τέχνεργα και δράσεις που έχουν συνάφεια με την θεματική του βιβλίου.
Στον πρόλογο του βιβλίου αναφέρθηκα ιδιαίτερα στην μορφική ανάπλαση των εικόνων του ρηξικέλευθου δημιουργού που στηρίζονται σε μια πρωτοποριακή, πολυκύμαντη έκφανση που ιστορεί πολυδιάστατους συνδυασμούς φιλτραρισμένους μέσα από έναν αέναο φωτισμό. Εστίασα επίσης, στην ιδιότυπη αρμονία των ρυθμών, την βαρύτητα και την νοηματική ώσμωση της πεμπτουσίας της τέχνης του Κώστα Ευαγγελάτου. Όπως επισήμανα «Η ανθρώπινη, πολυδιάστατη και οικουμενική παρουσία φωτίζοντας σκιάσεις και ιστορήματα, ανακυκλώνει ιδιότυπα υπαίτιες αποκλίσεις, ενώ με εμπεριστατωμένη διαλλακτικότητα, περιγράφει σωματότυπους και προσωπογραφίες που μεθοδικά μεταλλάσσονται μέσα από το απρόσμενο απόσταγμα ενός απέριττου μυστηρίου. Ο αεικίνητος μακρόκοσμος και μικρόκοσμος των βαθύτερων προβληματισμών πάνω στην ψυχοσύνθεση της ζωτικής ύπαρξης πάλλεται διαρκώς με ειλικρίνεια ανάμεσα στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον ενσαρκώνοντας την ζωογόνα ευδόκιμη ελπίδα για το διαφορετικό αύριο. Κινούμενος ο Κώστας Ευαγγελάτος στα πλαίσια του δυναμικού, αφαιρετικού Ρεαλισμού επισυνάπτει αυτόνομα στην υπόσταση των δημιουργημάτων του ένα ατέρμονο πλήθος συμβολισμών.»
Το βιβλίο ’’Κίονες και αρχαϊκές μορφές στην μεταμοντέρνα τέχνη του Κώστα Ευαγγελάτου’’ της Μαριλένας Φωκά χαρακτηρίζεται από έντονη διακειμενικότητα η οποία υποστηρίζεται από την παράθεση των συλλογών που σχετίζονται με τα γνωστικά πεδία του Αρχαιοελληνικού Πολιτισμού και της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας και πιο συγκεκριμένα, του Δημόσιου και Ιδιωτικού Βίου στην Αρχαιότητα και τον Ύστερο Μεσαίωνα, το Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο, την Αρχιτεκτονική και την Πολεοδομία, τις Εικαστικές Τέχνες, την Αρχαία Ελληνική Φιλοσοφία στην Αρχαιότητα, την Αρχαιολογία και την Μουσειολογία στον Ελληνικό χώρο, την Αρχαία Ελληνική, Βυζαντινή και Νεοελληνική Φιλολογία και την Ιστοριογραφία που εισάγουν τον αναγνώστη στο Αρχαιοελληνικό πνεύμα, μέσω μιας συγκριτικής προσέγγισης με την μεταμοντέρνα εκδοχή του παγκόσμιου πολιτισμικού γίγνεσθαι. Η έκδοση είναι εύχρηστη, ευανάγνωστη και με πλούσια εικονογράφηση και επεξήγηση των ορολογιών που καθιστά το βιβλίο κατάλληλο για ένα μεγάλο μέρος του αναγνωστικού κοινού.
Η επίσημη παρουσίαση του βιβλίου ‘’Κίονες και αρχαϊκές μορφές στην μεταμοντέρνα τέχνη του Κώστα Ευαγγελάτου’’ της Μαριλένας Φωκά θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2025 στον χώρο των εκδόσεων με ένα εξαιρετικό πάνελ .Θα συγκροτηθεί από την συγγραφέα ,τον εικαστικό δημιουργό Κώστα Ευαγγελάτο και από εμένα.
Επίσης από τον πρόεδρο των εκδόσεων ΌΣΤΡΙΑ Γιάννη Κουτσαφτόπουλο, τον δημοσιογράφο, συγγραφέα και σκηνοθέτη Πάνο Καλουδά, τον ηθοποιό, σκηνοθέτη, παρουσιαστή, θεατρικό παραγωγό και συγγραφέα Ηλία Κακλαμάνη. Θα παρίσταται ο περφόρμερ και εικαστικό μοντέλο που έλαβε μέρος στα δρώμενα, performance και φωτογραφήσεις που βρίσκονται στην εν λόγω έκδοση Φώτης Αλεξάνδρου και ο βασικός φωτογράφος των συλλογών Dani Margjoka.
