"Καραϊσκάκης: Ὁ παρεξηγημένος ἥρωας" του Γιάννη Κωσταρά

Αυτές τις μέρες περιοδεύει η θεατρική παράσταση Καραϊσκάκης: Ο παρεξηγημένος ήρωας σε σκηνοθεσία Μάνου Αντωνίου (δείτε σχετικές πληροφορίες στο τέλος). Ένα έργο που έγραψε ο Γιάννης Κωσταράς, μετά την απαραίτητη ιστορική έρευνα, για τη ζωή και τη δράση τού ήρωα της Ελληνικής Επανάστασης. Για τους θεατρόφιλους, που θα σπεύσουν σε κάποια σκηνή, αλλά και για όλους τους φιλαναγνώστες, βρίσκεται σε κυκλοφορία το βιβλίο από τις εκδόσεις Θεοδόσης Αγγ. Παπαδημητρόπουλος.

Πρόκειται για πολυπρόσωπο έργο, που μεταφέρει το ηχόχρωμα της εποχής, το κλίμα και τη συνθήκη, και μάλιστα πολύ άμεσα· από την πρώτη σελίδα. Παράλληλα, διάφορες σημειώσεις του συγγραφέα προσφέρουν μια σκηνοθετική ματιά, που προσεγγίζεται στον ίδιο χρόνο με την ιστόρηση. Ως προς το πρόβλημα της ιστόρησης, δηλαδή του να διηγηθείς με κάποιον τρόπο τα ιστορικά στοιχεία και τις πληροφορίες που δεν γίνεται να οπτικοποιηθούν ή λεχθούν σκηνικά με ταυτόχρονη οικονομία λόγου, ο κύριος Κωσταράς δημιούργησε έναν πολυμορφικό αφηγητή. Ένα πρόσωπο-κλειδί που καλείται να μας κατατοπίσει σχετικά ενώ υποδύεται πολλαπλούς χαρακτήρες.

Ο Καραϊσκάκης τώρα, ως το τιμώμενο πρόσωπο, εμφανίζεται ταπεινός, προσγειωμένος, αποφασισμένος και πάντα σε ετοιμότητα, πατριώτης όσο κανένας και τίμιος. Χαρακτηριστικά που έτσι κι αλλιώς περιμένει κανείς, όμως η διαφορά είναι ότι προβάλλονται κιόλας μέσα από τους διαλόγους ενώ αποφεύγονται οι ηρωικοποιήσεις –βλέπουμε την ιστορική προσωπικότητα υπό ένα πιο θνητό κι ανθρώπινο πρίσμα– και κάπως έτσι ζωντανεύει το προφίλ.

…γυιος της καλογριάς είμαι που καμώνομαι τον πολεμιστή.

Δεν κάμω εγώ κουβέντα με τα γρόσια μα με τα βόλια. Είναι η Πατρίδα οπίσω μου.

Στα γεγονότα που παρακολουθούμε –ή που διαβάζουμε– βλέπουμε όλη του τη ζωή ως τον θάνατό του, με εστιασμό στη δράση του και τη συμβολή του στην Επανάσταση. Προφανώς πρόκειται για έναν όμορφο τρόπο να γνωρίσει κανείς τούτη την προσωπικότητα και κάτι περισσότερο, αφού το θεατρικό κείμενο σε κάνει να οραματιστείς τον χαρακτήρα.

Ο Αλή λέει: Έχεις περίσσιο θάρρος. Τρανότερο απ’ το μπόι σου.

Μόνος αναστήθηκα. Ποιος να μου παραβγεί;

Το έργο είναι εμπλουτισμένο με τραγούδια –ήδη από τη συγγραφή– συμβάλλοντας έτσι ακόμη περισσότερο σε αυτό που λέμε ατμόσφαιρα.

Μια αξιόλογη προσπάθεια που αξίζει τον χρόνο μας, είτε επιλέξουμε το βιβλίο είτε παρακολουθήσουμε την παράσταση.

της Τζένη Κουκίδου

Πηγή:koukidaki.gr

H καλλιτεχνική εταιρεία Creatists παρουσιάζει το ιστορικό δράμα του Γιάννη Κωσταρά σε σκηνοθεσία Μάνου Αντωνίου, που περιοδεύει στην Αττική και σε επιλεγμένους σταθμούς στην περιφέρεια. Η παράσταση συμπράττει και με άλλες τέχνες πέραν της υποκριτικής, η οποία σε πλήρη συμφωνία με τη σκηνοθετική γραμμή του Μάνου Αντωνίου ισορροπεί μεταξύ συμβολισμού και ρεαλισμού. Η σκηνοθεσία αναλύει τα δεύτερα και τρίτα νοηματικά επίπεδα του έργου, χωρίς να στέκεται σε μια επιφανειακή μορφή του ήρωα, αλλά ταξιδεύοντας τον θεατή από το 1821 έως σήμερα μέσα από σημειολογικές έννοιες και ατμοσφαιρικούς φωτισμούς. Τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης υπογράφει η διεθνούς φήμης μουσικός και σολίστ τού ακορντεόν Ζωή Τηγανούρια.

Σκηνοθετικό σημείωμα:

Το έργο «Καραϊσκάκης: Ο παρεξηγημένος ήρωας» έχει δομηθεί πάνω σε έναν τριπλό άξονα: τον αξιακό, τον ιστορικό και τον κοινωνιολογικό- δραματουργικό. Αρχικά, υπήρξε η θέληση εκ γραφής να αποτυπωθούν και να μεταδοθούν κάποιες αξίες, όπως και το «άφοβον» του χαρακτήρα του Καραϊσκάκη στους ανθρώπους της σημερινής εποχής , η οποία βασίζεται στο μηδενισμό και την αποχαύνωση.

Έπειτα, λόγω σπουδών και ενδιαφερόντων από πλευράς του δημιουργού, δόθηκε βάρος μέσω και επισταμένης μελέτης πηγών της εποχής εκείνης, στην αναβίωση γεγονότων και ακουσμάτων είτε είναι η γλώσσα, είτε τα τραγούδια που συμπεριλαμβάνονται στην πλοκή, τα οποία έχουν φτάσει να είναι άγνωστα σχεδόν στο σήμερα.

Βέβαια, επειδή κεντρικός στόχος δεν ήταν εξαρχής η ηθικολογία, ο φρονηματισμός ή η «κούφια» εθνεγερσία, αποκαλύπτονται επιπρόσθετα άγνωστες πτυχές της Ελληνικής Επανάστασης, αλλά και της ζωής του Καραϊσκάκη ώστε να καταλήξουν μέσω και της φράσης του που στοιχειώνει το έργο όλο «Όποτε θέλω είμαι άγγελος, όποτε θέλω είμαι διάολος» στο δίπολο του χαρακτήρα αυτού, των Ελλήνων σαν έθνος, όπως και του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά θα έλεγε κανείς· για να συμβιβάσουν έτσι εν μέρει τις εθνικοαπελευθερωτικές και μόνο θεωρήσεις της Επανάστασης από κάποιους ιστορικούς με αυτές από την άλλη, και ως επικρατέστερη αυτή του Κορδάτου, που έδωσαν και μια πιο κοινωνική χροιά.

Μάνος Αντωνίου

Η ταυτότητα της παράστασης:

Συγγραφή – Ιστορική έρευνα: Γιάννης Κωσταράς
Σκηνοθεσία: Μάνος Αντωνίου
Μουσική: Ζωή Τηγανούρια – Στέλιος Γενεράλης
Διδασκαλία χορού: Μίκα Στεφανάκη
Σκηνικά: Marcelo
Κοστούμια: Μάγδα Καλέμη
Βοηθός σκηνοθέτη: Θανάσης Σκόπας

Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί:

Μάκης Αρβανιτάκης, Κων/νος Μπάζας, Κων/νος Ζωγραφόπουλος, Γιάννης Κωσταράς, Κων/νος Σπυρόπουλος, Ιορδάνης Καλέσης, Ηλίας Μενάγιερ, Θανάσης Σκόπας.

Στο ρόλο του αφηγητή ο Κώστας Αρζόγλου και στο ρόλο του Καραϊσκάκη ο Μάνος Αντωνίου.

Στο ρόλο της Γκόλφως είναι η Ιωάννα Πηλιχού και στο ρόλο της Μαριώς η Φιλίτσα Καλογεράκου.

Δημόσιες σχέσεις – Επικοινωνία: Ράνια Παπαδοπούλου
Παραγωγή: Creatists

Επόμενη παράσταση: Στο θέατρο Βεάκειο [Ηρακλείου 13, Πειραιάς] την Πέμπτη 23 Σεπτεμβρίου 2021 στις 21.00.