Είναι όντως προσβάσιμες οι ελληνικές παραλίες σε άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο;

Νέα επιστημονική μελέτη αποτιμά και χαρτογραφεί την οικονομική αξία της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων στην Ελλάδα

Μπορεί η Ελλάδα να φημίζεται για τις χιλιάδες παραλίες της και να προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, όμως για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού η πρόσβαση στη θάλασσα παραμένει δύσκολη υπόθεση – ή και αδύνατη. Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να ρίξει φως στο ζήτημα και να θέσει το ερώτημα με νούμερα και χάρτες: είναι τελικά οι ελληνικές ακτές πραγματικά προσβάσιμες για όλους;

Η απάντηση, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Marine Policy, είναι απογοητευτική. Μόλις το 1,3% των ελληνικών παραλιών θεωρούνται πλήρως προσβάσιμες για άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο. Το υπόλοιπο 98,7% παραμένει κυριολεκτικά απροσπέλαστο.

Στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις ανάγκες, απόψεις και συνήθειες 91 χρηστών αναπηρικού αμαξιδίου ως προς την πρόσβαση και την αναψυχή στις ελληνικές παραλίες.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που επιχειρεί να εκτιμήσει τόσο την οικονομική αξία της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής, όσο και το κοινωνικό κόστος του αποκλεισμού. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

Τι λένε τα δεδομένα

Ανάμεσα στα βασικά ευρήματα:

  • 64% των ατόμων που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο χαρακτήρισαν την προσβασιμότητα στις παραλίες «κακή» έως «πολύ κακή».
  • Το 82% πιστεύει ότι η βελτίωση των υποδομών θα είχε θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής τους.
  • Οι λέξεις που συσχετίζουν περισσότερο με την προσβασιμότητα είναι: «ισότητα» και «ελευθερία».
  • Η συνολική ετήσια οικονομική αξία της αναψυχής για τα άτομα αυτά εκτιμάται σε 237 εκατομμύρια ευρώ.
  • Η έλλειψη προσβασιμότητας οδηγεί σε ετήσια οικονομική απώλεια 57 εκατομμυρίων ευρώ.

 Μια χώρα με χιλιάδες παραλίες – και λίγες ράμπες

Από τις 2.573 παραλίες που έχουν καταγραφεί επίσημα στην Ελλάδα, μόνο 322 διαθέτουν ειδική ράμπα. Ακόμα χειρότερα, από αυτές μόνο το 11% έχει πλήρες πακέτο υποδομών (ράμπα, θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ, αποδυτήρια, τουαλέτες κ.λπ.).

Η μελέτη καταγράφει επίσης ανισότητες στον γεωγραφικό χάρτη της προσβασιμότητας: περιοχές με υψηλό πληθυσμό ή τουριστική δραστηριότητα, όπως η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία, παρουσιάζουν αξιοσημείωτες ελλείψεις.

Δείκτης προσβασιμότητας και τουριστικά έσοδα ανά περιφέρεια. Ο δείκτης προσβασιμότητας υπολογίζεται από την αναλογία ειδικών ραμπών προς τον πληθυσμό ατόμων με κινητικές δυσκολίες ανά περιφέρεια, με τα πιο σκούρα χρώματα (κίτρινο έως σκούρο μωβ) να αντιστοιχούν σε υψηλότερη προσβασιμότητα. Οι μπλε κύκλοι δείχνουν την ύπαρξη υποδομών, με το μέγεθός τους να αντανακλά την ποικιλία παροχών (ράμπες, θέσεις στάθμευσης ΑΜΕΑ, ντουζιέρες, αποδυτήρια, σκιερούς χώρους, τουαλέτες). Οι φωτεινές κίτρινες στήλες απεικονίζουν τα τουριστικά έσοδα της θερινής περιόδου (Μάιος– Σεπτέμβριος), υπογραμμίζοντας τη σημασία των προσβάσιμων παραλιών στον τουρισμό.

Το κόστος του αποκλεισμού

Ίσως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της έρευνας είναι η οικονομική ανάλυση κόστους-οφέλους: το ποσό που χάνεται κάθε χρόνο από την απουσία προσβασιμότητας αντιστοιχεί στην εγκατάσταση έως και 560 νέων ραμπών. Δηλαδή, η επένδυση είναι όχι μόνο κοινωνικά απαραίτητη, αλλά και οικονομικά βιώσιμη.

Χάρτης για πολιτική δράση

Η μελέτη δεν σταματά στην καταγραφή του προβλήματος, αλλά προσφέρει και εργαλεία λύσης: στοιχεία και τεκμηρίωση για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, ώστε να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές με γνώμονα την ισότητα, τη βιωσιμότητα και τον προσβάσιμο τουρισμό.

Η επιστημονική ομάδα που υπογράφει τη μελέτη αποτελείται από τους: Βαλεντίνη Σταματιάδου, Στέλιο Κατσανεβάκη, Αντώνη Μαζάρη, Αντώνη Βελεγράκη και Θοδωρή Χαλαζά.

More From Author