Νέα επιστημονική μελέτη αποτιμά και χαρτογραφεί την οικονομική αξία της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής για χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων στην Ελλάδα
Μπορεί η Ελλάδα να φημίζεται για τις χιλιάδες παραλίες της και να προσελκύει εκατομμύρια τουρίστες κάθε χρόνο, όμως για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού η πρόσβαση στη θάλασσα παραμένει δύσκολη υπόθεση – ή και αδύνατη. Μια νέα επιστημονική μελέτη έρχεται να ρίξει φως στο ζήτημα και να θέσει το ερώτημα με νούμερα και χάρτες: είναι τελικά οι ελληνικές ακτές πραγματικά προσβάσιμες για όλους;
Η απάντηση, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Marine Policy, είναι απογοητευτική. Μόλις το 1,3% των ελληνικών παραλιών θεωρούνται πλήρως προσβάσιμες για άτομα που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο. Το υπόλοιπο 98,7% παραμένει κυριολεκτικά απροσπέλαστο.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που επιχειρεί να εκτιμήσει τόσο την οικονομική αξία της προσβάσιμης παράκτιας αναψυχής, όσο και το κοινωνικό κόστος του αποκλεισμού. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από το Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου και το Τμήμα Βιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Τι λένε τα δεδομένα
Ανάμεσα στα βασικά ευρήματα:
- 64% των ατόμων που χρησιμοποιούν αναπηρικό αμαξίδιο χαρακτήρισαν την προσβασιμότητα στις παραλίες «κακή» έως «πολύ κακή».
- Το 82% πιστεύει ότι η βελτίωση των υποδομών θα είχε θετικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής τους.
- Οι λέξεις που συσχετίζουν περισσότερο με την προσβασιμότητα είναι: «ισότητα» και «ελευθερία».
- Η συνολική ετήσια οικονομική αξία της αναψυχής για τα άτομα αυτά εκτιμάται σε 237 εκατομμύρια ευρώ.
- Η έλλειψη προσβασιμότητας οδηγεί σε ετήσια οικονομική απώλεια 57 εκατομμυρίων ευρώ.
Μια χώρα με χιλιάδες παραλίες – και λίγες ράμπες
Από τις 2.573 παραλίες που έχουν καταγραφεί επίσημα στην Ελλάδα, μόνο 322 διαθέτουν ειδική ράμπα. Ακόμα χειρότερα, από αυτές μόνο το 11% έχει πλήρες πακέτο υποδομών (ράμπα, θέσεις στάθμευσης ΑμεΑ, αποδυτήρια, τουαλέτες κ.λπ.).
Η μελέτη καταγράφει επίσης ανισότητες στον γεωγραφικό χάρτη της προσβασιμότητας: περιοχές με υψηλό πληθυσμό ή τουριστική δραστηριότητα, όπως η Αττική και η Κεντρική Μακεδονία, παρουσιάζουν αξιοσημείωτες ελλείψεις.

Το κόστος του αποκλεισμού
Ίσως το πιο εντυπωσιακό στοιχείο της έρευνας είναι η οικονομική ανάλυση κόστους-οφέλους: το ποσό που χάνεται κάθε χρόνο από την απουσία προσβασιμότητας αντιστοιχεί στην εγκατάσταση έως και 560 νέων ραμπών. Δηλαδή, η επένδυση είναι όχι μόνο κοινωνικά απαραίτητη, αλλά και οικονομικά βιώσιμη.
Χάρτης για πολιτική δράση
Η μελέτη δεν σταματά στην καταγραφή του προβλήματος, αλλά προσφέρει και εργαλεία λύσης: στοιχεία και τεκμηρίωση για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, ώστε να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν πολιτικές με γνώμονα την ισότητα, τη βιωσιμότητα και τον προσβάσιμο τουρισμό.
Η επιστημονική ομάδα που υπογράφει τη μελέτη αποτελείται από τους: Βαλεντίνη Σταματιάδου, Στέλιο Κατσανεβάκη, Αντώνη Μαζάρη, Αντώνη Βελεγράκη και Θοδωρή Χαλαζά.
