«Εγώ η Λένγκω» του Β. Γιαννόπουλου στο θέατρο Βικτώρια - Κριτική

Αν αναζητάτε ένα θεατρικό έργο που να συνδυάζει ιστορία, παράδοση και γόνιμα μηνύματα, η παράσταση Εγώ η Λένγκω, σε σκηνοθεσία Κατερίνας Μαντέλη, που παίζεται στο θέατρο Βικτώρια, είναι μια πολύ καλή επιλογή αν και χρειάζεται να σπεύσετε καθώς έχουν κάνει ήδη μια καλοκαιρινή περιοδεία –ενταγμένη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση– και οι παραστάσεις τους στο Βικτώρια θα είναι περιορισμένες.

Ο Βασίλης Γιαννόπουλος, που υπογράφει το κείμενο, έχει δημιουργήσει την Λένγκω (Ελένη), μια Ηπειρώτισσα, που τη βλέπουμε να βιώνει ένα νήμα διάφορων ζωών οι οποίες ξεκινούν από την Επανάσταση του 1821 και φτάνουν ως τις μέρες μας. Ένα σύμβολο γυναίκας –ή μια γυναίκα-σύμβολο– που διαπερνά τις εποχές, αντιμετωπίζοντας τις διαφορετικές καταστάσεις και συνθήκες που επικρατούν κάθε φορά. Αυτά τα τελευταία διακόσια χρόνια και με αφετηρία το 1821, βιώνει τη Γερμανική Κατοχή, το Πολυτεχνείο, τη Μεταπολίτευση… συνειδητοποιώντας –κι εμείς μαζί της– πως ενώ οι καιροί αλλάζουν, η Ιστορία επαναλαμβάνεται, το «τέρας» κάθε φορά είναι παρών και ο πόλεμος εμφανίζεται ξανά και ξανά, με τα δεινά του, με άλλον τρόπο: κάποτε ήταν ο Τούρκος, μετά ο Γερμανός φασίστας, αργότερα η οικονομική κρίση κ.ο.κ. Έτσι κι εκείνη, κάθε φορά πρέπει να δώσει τον αγώνα της, να πολεμήσει… να αντέξει τελικά διεκδικώντας ένα ύψιστο αγαθό: την Ελευθερία.

Εκείνη, η Λένγκω, θεωρεί πως στο αίμα της κυλάει το αίμα της Αρχαίας Διώνης, μα και άλλων γυναικών, ενώνοντας έτσι όλες τις εποχές-ζωές σε μία ενιαία συνέχεια με κοινά προβλήματα (εξαθλίωση, προσφυγιά, πείνα…) και ανάγκη για αγώνα (για ελευθερία, για δικαιώματα…) και, παράλληλα, ο ρόλος του από μηχανής θεού συνδέει αυτές τις γυναίκες-ζωές της Λένγκως προβάλλοντας τα αέναα διαχρονικά ζητήματα του ανθρώπου.

Ο συγγραφέας προσφέρει εναύσματα για εποικοδομητικές συζητήσεις ή ατομικές αναζητήσεις και θίγει πανάρχαια ανθρώπινα θέματα, ζωτικής ή υπαρξιακής σημασίας, που τα συναντάμε όλες τις εποχές. Εντέλει, θα «αφήσει» ανοιχτά κάποια από αυτά με σκοπό να «σπρώξει» τα νοήματα του έργου πιο βαθιά στην ψυχή του, όπως διαβάζουμε χαρακτηριστικά και στο δελτίο τύπου.

Η παράσταση βρίθει συναισθηματικών εντάσεων, που προκαλούνται από τις καταστάσεις που αντιμετωπίζει η ηρωίδα σε κάθε εποχή, πολλών μηνυμάτων που εμβολίζονται στις εικόνες για την πατρίδα, την ελευθερία, τον αγώνα, την επανάσταση κ.α., διάφορων συμβολισμών (για παράδειγμα τα κοστούμια και τα σκηνικά είναι αφαιρετικά αφήνοντας τον θεατή να εικονοποιήσει τα δρώμενα και χωρίς να του αποσπούν εκείνα την προσοχή ενώ άλλα αντικείμενα χρησιμοποιούνται και σημειολογικά, όπως το μανουάλι και τα κεριά) και επενδύεται μοναδικά από την υπέροχη μουσική της Αρετής Κοκκίνου. Τα τραγούδια μάλιστα τα σκεφτόμουν για πολλή ώρα μετά την εμπειρία.

Η Γεωργία Ζώη έχει δώσει προ πολλού τις εξετάσεις της, έχει δείξει πολλάκις το σθένος –καλλιτεχνικό και ψυχικό–, την προσαρμοστικότητα σε κάθε πρόκληση, τον αισθαντισμό και τον επαγγελματισμό της. Ένας άξιος στρατιώτης, κάθε φορά· είναι σε θέση να προσφέρει θεατρικά αλλά και να εργαστεί με πείσμα και θέληση (κάποιοι άνθρωποι δεν βαριούνται ούτε επαναπαύονται στις δάφνες τους και η δουλειά πάντα φαίνεται στην σκηνή). Θα την δείτε να λάμπει –μεταφορικά και κυριολεκτικά– ερμηνεύοντας τούτη την ηρωίδα-σύμβολο, να τραγουδά μοναδικά τους ηπειρώτικους σκοπούς… να κερδίζει και αυτό το στοίχημα.

Η παράσταση είναι ιδανική επιλογή για μαθητές και σχολεία.

Τζένη Κουκίδου