Η εικαστική '' Τοπιογραφία'' του Αχιλλέα Χρηστίδη στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων

του Λεόντιου Πετμεζά

Ο Δήμος Αθηναίων διοργανώνει και παρουσιάζει από τις 9 Ιανουαρίου έως τις 23 Φεβρουαρίου 2025 στην Πινακοθήκη του Λεωνίδου & Μυλλέρου, Πλ. Αυδή στο Μεταξουργείο, την νέα έκθεση «Τοπιογραφία» του Αχιλλέα Χρηστίδη στην οποία ο καλλιτέχνης εκθέτει τις τοπιογραφίες που δημιούργησε τα τελευταία είκοσι έτη (2004-2024).Ο δημιουργός αποτυπώνει με προσδοκία το μεγαλείο της φύσης με κύρια και πειραματικά χαρακτηριστικά καθώς και υλικά που επιτείνουν το εύρος της τεχνικής του .Στα μεγέθη και στις εικόνες που πραγματεύεται υπάρχουν υπαρξιακά ερωτήματα για την σύγχρονη εποχή. Τα σχέδια του με τρόπους και επιλογές υπερβαίνουν τις γνώριμες εικαστικές συμβάσεις .Η διάσταση της ευρηματικής τεχνοτροπίας του εμπεριστατωμένα εισάγει το φιλότεχνο κοινό σε μια εννοιολογική αλληλουχία. Καθοδηγεί τους θεατές της γραφής του σε ένα οδοιπορικό ενδοσκόπησης με θεαματικό και άμεσο ρυθμό που άπτεται της κωδικοποίησης του ορίζοντα , του φωτός ,του περιβάλλοντος , των στιγμών της συνάρτησης και της αναφοράς . Με εμμονή στην διάταξη μας παραπέμπει σ’ ένα ταξίδι προβληματισμού και περιήγησης επιτρέποντας να υπερτερεί η αλήθεια των συνειρμών της φόρτισης.Το πέρασμα σε οικεία μέρη και σε αισθήματα της ζωτικής πραγματικότητας .Η τεχνοτροπία του επιφυλάσσει το δεδομένο του εγχειρήματος και το ζητούμενο της γενετικής σχέσης. Οι συλλήψεις του πορεύονται διαθέτοντας την κυριαρχία της αισθαντικής ματιάς .

Κάθε τοπίο του Αχιλλέα Χρηστίδη είναι ένα πλάνο, ένα καρέ, ένα στιγμιότυπο, ο κρίκος μιας μεγάλης αδιάσπαστης αλυσίδας. Το ένα έχει ανάγκη το άλλο, όχι για να υπάρξουν ή να μεταδώσουν τη συγκίνηση, αλλά για να συγκροτήσουν μια συνολική αφήγηση, μια Τοπιογραφία. Και η σημασία μιας αναδρομικής έκθεσης που συγκεντρώνει μια επιλογή από την Τοπιογραφία του Χρηστίδη των τελευταίων είκοσι ετών (2004-2024), είναι ακριβώς αυτή: ότι σου δίνει τη δυνατότητα να περιπλανηθείς στα τοπία του, να μετακινηθείς από το ένα στο άλλο, με τον εκθεσιακό χώρο να μεταμορφώνεται κι αυτός σε τοπίο.

Αν με τη λέξη «τοπιογραφία» εννοούμε την αναπαράσταση τοπίων στη ζωγραφική, τότε αναμφίβολα ο Χρηστίδης υπηρετεί το είδος. Δεν ζωγραφίζει απλώς τοπία, αλλά (και) την αναπαράστασή τους, την ιδέα της τοπιογραφίας. Οι πινελιές του δημιουργούν άμορφες μάζες στο κέντρο του πίνακα, λες και το τοπίο ξερνάει τον εαυτό του. Άλλες φορές, σχηματίζουν ένα παραπέτασμα που σε εμποδίζει να δεις καθαρά το φόντο. Άλλοτε είναι ήρεμες κι άλλοτε άγριες, εκρηκτικές, έξαλλες, κάνοντας το δικό τους παιχνίδι μέσα στα όρια του καμβά, δημιουργώντας ανεξάρτητους χώρους ή αλλάζοντας τον χαρακτήρα του ουρανού και της γης. Έτσι, ένας ουρανός γίνεται μια ξεχωριστή αφαιρετική σύνθεση, ένας δεύτερος πίνακας μέσα στον πίνακα. Οι εξπρεσιονιστικές πινελιές συμπλέκονται δημιουργώντας τρισδιάστατους χώρους που φυλακίζουν την ανθρώπινη φιγούρα, η οποία, σημειωτέον, σπανίως εμφανίζεται. Ενίοτε, η ιδέα της τοπιογραφίας καταργείται τελείως ή γίνεται κάτι άλλο, ένα παράξενο είδος ανθογραφίας που κρύβει μέσα του το τοπίο. Τα άνθη ζωγραφίζονται σε πρώτο επίπεδο, με τέτοιο τρόπο που νομίζεις ότι έρχονται καταπάνω σου, με μια διάθεση να εισβάλλουν στον χώρο σου.

Σε άλλα έργα, οι ακαθόριστες πινελιές του Χρηστίδη στήνουν έναν ιδιότυπο χορό. Κινούνται ανεξέλεγκτα -ή μήπως απολύτως ελεγχόμενα;- προς πάσα κατεύθυνση, απλώνοντας το χρώμα σε παχιές στρώσεις που ενώνουν τη θάλασσα με τον ουρανό, καλύπτουν μέρη του τοπίου και τα σβήνουν από το οπτικό σου πεδίο. Είναι πρόδηλο ότι η ιδέα της ωραίας και άρτιας εικόνας ποσώς τον απασχολεί. Ωστόσο, τα τοπία του έχουν μια εσωτερική αρμονία, που προκύπτει μάλλον από το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους είναι βιωμένα. Ακόμη κι έτσι όμως, δύσκολα θα έλεγες ότι ο ζωγράφος καταγράφει μια εμπειρία, την προσωρινή παρουσία του σε έναν τόπο. Η Ελλάδα του Χρηστίδη είναι μια χώρα απρόβλεπτη και μαγική, που κάθε φορά σε εκπλήσσει με την ικανότητά της να γεννάει μοναδικούς συνδυασμούς χρωμάτων που δεν έχεις ξαναδεί. Στους πίνακές του, ωστόσο, το ελληνικό τοπίο δεν είναι άμεσα αναγνωρίσιμο, όχι τουλάχιστον με τον τρόπο που συμβαίνει με άλλους Έλληνες ζωγράφους.

Πολλές φορές ζωγραφίζει όψεις που δεν θα τις έλεγες θεαματικές – κι όμως, ο ζωγράφος φαίνεται να απολαμβάνει αυτές τις φαινομενικά αδιάφορες πλευρές της φύσης: προφανώς αποτελεί πρόκληση για τον ίδιο να αποδώσει τις λεπτές διαβαθμίσεις του καφεπράσινου της γης και των δέντρων ή τον μονοκόμματο όγκο ενός ξερού λόφου ή τη μαύρη ερριμμένη σκιά ενός κυπαρισσιού. Για τον Χρηστίδη, στη φύση δεν υπάρχει τίποτε αδιάφορο ή απρόσωπο. Όλα έχουν την αξία τους, αρκεί να τους δώσεις σημασία και να τους αφιερώσεις χρόνο ώστε να σου αποκαλύψουν τη γοητεία τους, τη μαγική τους πλευρά.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχει ο Χριστόφορος Μαρίνος.

Βιογραφικό: Ο Αχιλλέας Χρηστίδης γεννήθηκε το 1959 στον Πειραιά. Σπούδασε σκηνογραφία θεάτρου και μουσική. Επίσης ασχολήθηκε με την κεραμική, τη φωτογραφία, τις κατασκευές και την εικονογράφηση βιβλίων. Στη ζωγραφική είναι αυτοδίδακτος. Έχει στο ενεργητικό του πενήντα ατομικές εκθέσεις. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.