Η προαναγγελία Μητσοτάκη, η εξάντληση των δημοσιονομικών περιθωρίων και τα τέσσερα σενάρια
Απαντήσεις στο κύριο πρόβλημα που λεηλατεί το εισόδημα των νοικοκυριών αναζητάει η κυβέρνηση με τον πρωθυπουργό να δηλώνει έτοιμος να ανακοινώσει νέα δέσμη μέτρων μέσα στο Μάιο για την αντιμετώπιση της ακρίβειας με αιχμή τους λογαριασμούς του ρεύματος και την τιμή του φυσικού αερίου.
Ήρθε για να μείνει καιρό
Το πρόβλημα καθώς φαίνεται έχει έρθει για να μείνει αρκετό καιρό ακόμα και η εξομάλυνσή του αναδεικνύεται στον δυσκολότερο αν όχι άλυτο γρίφο για την κυβέρνηση. Ρεύμα, καύσιμα, τρόφιμα και άλλα είδη πρώτης ανάγκης με το ράλι τιμών στην αγορά σε πλήρη εξέλιξη τείνουν να μετατραπούν σε αγαθά πολυτελείας με ότι αυτό σημαίνει για το επίπεδο ζωής της συντριπτικής πλειονότητας των πολιτών.
Μάλιστα εκτός από την οικονομική του διάσταση το πρόβλημα αυτό προκαλεί και μεγάλο πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με την κοινωνική δυσαρέσκεια αλλά και τα πολιτικά πειρά της αντιπολίτευσης που ζητάει πλαφόν στην τιμή του ρεύματος και του φυσικού αερίου ενώ υπάρχουν φωνές που ζητούν την απόσυρση της Ελλάδας από τις κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας.
Χαρακτηριστικό του προβλήματος ενώπιον του οποίου η κυβέρνηση καλείται να δώσει λύσεις είναι το γεγονός ότι η τιμή της λιανικής στα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα δηλαδή οι τιμές του 2021 ήταν περίπου 0,16 ευρώ ανά kWh ενώ αυτή την περίοδο έχει ρδιπλασιαστεί ουσιαστικά και φτάνει στα 0,33 – 0,35 ευρώ.
Μη βιώσιμα για τους καταναλωτές τα επίπεδα τιμών
Οι ανακοινώσεις για πρόσθετα μέτρα στήριξης είναι πλέον είναι θέμα χρόνου, καθώς παρά τα 4 δισεκατομμύρια που έχουν διατεθεί για την αντιμετώπιση της ακρίβειας από το φθινόπωρο του 2021 οι επιβαρύνσεις επί της ουσίας παραμένουν χωρίς τα νοικοκυριά να αισθάνονται ουσιαστική ανακούφιση. Τα επίπεδα των τιμών δεν είναι βιώσιμα για τους καταναλωτές και χαρακτηριστικότερη απόδειξη είναι οι φουσκωμένοι λογαριασμοί των τελευταίων μηνών όπου για να πληρωθούν δεν φτάνει ούτε ολόκληρο το οικογενειακό εισόδημα σε ουκ ολίγες περιπτώσεις.
Υπ’ αυτή την έννοια ο «μετριασμός» των επιβαρύνσεων που είναι ο διακηρυγμένος στόχος της κυβέρνησης για τα μέτρα που έχει λάβει ως τώρα, σε μεγάλο βαθμό παραμένει ευσεβής πόθος χωρίς κάποιο ουσιαστικό αντίκρυσμα. Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα της επιδότησης των καυσίμων που αυτές τις μέρες άνοιξε η πλατφόρμα και στην πράξη αυτές οι επιδοτήσεις φαντάζουν σταγόνα στον ωκεανό μπροστά στις ανάγκες του κόσμου για κατανάλωση τόσο υψηλά ανατιμημένων προϊόντων.
Αυτή την πραγματικότητα αντανακλούν οι ανακοινώσεις της Eurostat για πληθωρισμό 9,4% τον μήνα Απρίλιο ενώ ενδεικτικές των τάσεων είναι η αναπροσαρμογή των εκτιμήσεων του υπουργείου Οικονομικών που προβλέπει πλέον πληθωρισμό για το 2022 στο 5,6% από 0,8% που ήταν η πρόβλεψη στον προϋπολογισμό που ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.
Εθνικό σχέδιο για «επιστροφή» στις τιμές του 2021
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε ανακοίνωση δέσμης μέτρων για την ενέργεια (ρεύμα και φυσικό αέριο) το Μάιο και ισχύς τους από τον Ιούνιο ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που θα λάβει ή δεν θα λάβει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το Μάιο.
«Η κυβέρνηση έχει στηρίξει και θα συνεχίσει να στηρίζει τους καταναλωτές ενέργειας μέσα από ένα σχήμα επιδοτήσεων. Έχω πει ότι, σε περίπτωση που δεν υπάρξει κάποια ευρωπαϊκή απάντηση σε αυτό το πρόβλημα, η κυβέρνηση είναι έτοιμη να λάβει σημαντικά πρόσθετα μέτρα, έτσι ώστε να απορροφήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ποσοστό της αύξησης των λογαριασμών της ηλεκτρικής ενέργειας, εξαντλώντας στα όρια τους τα δημοσιονομικά περιθώρια. Θα ανακοινώσω τη δέσμη των προτάσεων μέσα στον Μάιο και, ακόμη και αν δεν υιοθετηθεί στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, θα ισχύσουν από τον Ιούνιο. Εξαντλούμε όλο το φάσμα των δυνατοτήτων που μας δίνει ο Προϋπολογισμός για να στηρίξουμε με τρόπο κοινωνικά δίκαιο τους συμπολίτες μας. Αυτό κάνουμε από την αρχή της κρίσης κι αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε δήλωσή του στην RealNews.
Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης εξετάζει ένα εθνικό σχέδιο μείωσης των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, με σκοπό οι τιμές της λιανικής να πέσουν από τα 30-35 λεπτά την κιλοβατώρα και να πλησιάσουν ξανά στα επίπεδα του 2021, δηλαδή περίπου σε 16 λεπτά την κιλοβατώρα.
Στα επίπεδα των τιμών λιανικής, εξετάζεται και η κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής με τη μορφή που έχει σήμερα. Παράλληλα, η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να μπει πλαφόν στη μέση χονδρική τιμή του ρεύματος με όριο τα 100 ευρώ ανά μεγαβατώρα, την ώρα που σήμερα αγγίζει τα 240 ευρώ. Το επιπλέον ποσό θα επιδοτείται από τον προϋπολογισμό και υπολογίζεται στα 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
Αναζητείται η καλύτερη δυνατή λύση
Η κυβέρνηση επεξεργάζεται τέσσερα σενάρια, που μέσω αυτών θα βρεθεί η καλύτερη δυνατή λύση για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Ειδικότερα:
Την επιβολή ανώτατης οριζόντιας τιμής εκκαθάρισης των πληρωμών των ηλεκτροπαραγωγών για το ρεύμα που παράγουν και πουλάνε μέσα από το Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Την εφαρμογή διαφορετικού πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών ηλεκτρικής ανάλογα με την τεχνολογία που χρησιμοποιούν, δηλαδή ξεχωριστό ανώτατο ποσό πληρωμής για τις μονάδες ΑΠΕ, φυσικού αερίου, λιγνίτη και υδροηλεκτρικών σταθμών.
Το συνδυασμό πλαφόν με επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος.
Την σημαντική αύξηση της κρατικής επιχορήγησης των λογαριασμών ρεύματος.
Θα εξαντληθούν τα δημοσιονομικά περιθώρια
Ο υπουργός Ανάπτυξης, Άδωνις Γεωργιάδης μιλώντας στην εκπομπή Mega Σαββατοκύριακο, επιβεβαιώσε πως δεν θα κόβεται το ρεύμα σε κανέναν πολίτη που αποδεδειγμένα δεν μπορεί να πληρώσει το λογαριασμό του, τονίζοντας παράλληλα ότι «δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις ή κρυμμένα λεφτά».
Στο ίδιο μήκος κύματος άλλωστε για την οικονομική «στενότητα» στην εξεύρεση μέτρων που θα λύνουν το πρόβλημα μίλησε τόσο ο ίδιος ο πρωθυπουργός όσο και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι τα μέτρα που θα ανακοινωθούν θα εξαντλούν τα όρια των δημοσιονομικών περιθωρίων.
Ο Γιάννης Οικονόμου μίλησε επίσης για εξάντηληση κάθε ευρώ προκειμένου να στηριχθεί η κοινωνία και επί της ουσίας χωρίς να αποκλείει αλλά και χωρίς να δείχνει ότι προς την κατεύθυνση της μείωσης του ΦΠΑ στα τρόφιμα τόνισε ότι «η κυβέρνηση εξετάζει λεπτομερώς και προσεκτικά κάθε μέτρο που θα προσφέρει ανακούφιση στην κοινωνία, δίχως όμως να υπονομεύει την εθνική οικονομία» και θα συνεχίσει στην ίδια γραμμή, καθώς «βιαστικές και άστοχες κινήσεις μπορούν να αποβούν καταστροφικές μεσοπρόθεσμα».
Ρήτρα Μητσοτάκη και πλαφόν
«Οι πολίτες ξέρουν ότι στους λογαριασμούς τους πληρώνουν τη ρήτρα Μητσοτάκη και το πλιάτσικο των φίλων του. Και σύντομα θα του στείλουν πίσω τον λογαριασμό» αναφέρει ο ΣΥΡΙΖΑ.
«Η λύση δεν είναι να ρίχνουμε κροκοδείλια δάκρυα πάνω από τους υπέρογκους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που παραλαμβάνει ο ελληνικός λαός άλλα αύριο το πρωί να υπάρξει πλαφόν στη λιανική τιμή της ενέργειας στη χώρα» δήλωσε ο πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Νίκος Ανδρουλάκης.