Η ιστορία του «Don’t Turn Around» των Aswad και… των Ace Of Base

του Κωνσταντίνου Παυλικιάνη

Το «Don’t Turn Around» περιλαμβάνεται στον δίσκο των Aswad «Distant Thunder», που κυκλοφόρησε το 1988.

Πρόκειται για ένα reggae τραγούδι, το οποίο έγραψαν ο Αμερικανός τραγουδοποιός Albert Hammond και η Αμερικανίδα βασίλισσα της μπαλάντας Diane Warren, μία από τις πιο επιτυχημένες τραγουδοποιούς στην ιστορία της pop. Στους στίχους ο τραγουδιστής ικετεύει την αγαπημένη του να μην τον εγκαταλείψει.

Το τραγούδι αυτό αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι υπάρχει η κατάλληλη στιγμή για όλα. Αν δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για κάτι, τότε δεν υπάρχει τίποτα που να μπορείς να κάνεις γι’ αυτό. Εάν, όμως, το πεπρωμένο λέει ότι αυτή είναι η σωστή στιγμή, τότε μπορεί να επιτύχει κανείς απίστευτη επιτυχία με πολύ μικρότερη προσπάθεια.

Το «Don’t Turn Around» είχε ένα πεπρωμένο να γνωρίσει επιτυχία, κάτι που όμως δεν ήταν εμφανές στην αρχή.

Το τραγούδι ηχογραφήθηκε αρχικά από την Tina Turner σε μία rock εκτέλεση, με παραγωγούς τους Bryan Adams και Bob Clearmountain, και κυκλοφόρησε στις 30 Αυγούστου 1986 περιορισμένο στη β’ πλευρά του single «Typical Male», γεγονός που παρεμπιπτόντως δεν εκτίμησε ιδιαίτερα η Diane Warren, η οποία απογοητεύτηκε όχι μόνο που το τραγούδι της μπήκε απλά στη β’ πλευρά ενός single αλλά και από το ότι δεν συμπεριλήφθηκε σε άλμπουμ της τραγουδίστριας. Φαίνεται πως δεν ήταν η κατάλληλη στιγμή του τραγουδιού, δεδομένου ότι εκείνη την εποχή η Tina Turner γνώριζε μεγάλη επιτυχία.

Στη συνέχεια, το 1987, το τραγούδι γνώρισε μικρή επιτυχία όταν κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών από τον Αμερικανό τραγουδιστή της soul Luther Ingram.

Φαίνεται, όμως, πως οι πλανήτες τελικά ευθυγραμμίστηκαν και ήρθε η κατάλληλη στιγμή για το τραγούδι. Οι Aswad, βρετανικό συγκρότημα που ονομάστηκε έτσι από την αραβική λέξη για τον «μαύρο», άκουσαν την εκτέλεση του Luther Ingram και την ίδια χρονιά ηχογράφησαν μία ελαφρώς reggae εκτέλεση, με παραγωγό τον Chris Porter.

Diane Warren (στο βιβλίο των Jon Kutner και Spencer Leigh «1000 UK Number One Hits»): Έγραψα το «Don’t Turn Around» ως ροκ μπαλάντα. Οι Aswad ακούσανε μία εκτέλεσή του που είχε κάνει η Tina Turner ως β’ πλευρά του «Typical Male». Θυμάμαι ότι ήμουνα πολύ στεναχωρημένη επειδή δεν μπήκε στον δίσκο της και θυμάμαι ν’ ακούω τον δίσκο και να σκέφτομαι ότι το τραγούδι μου είναι καλύτερο από οποιοδήποτε άλλο στον δίσκο. Όταν οι Aswad το άκουσαν και το έκαναν σε ύφος reggae, θα μπορούσατε να πείτε ότι έκαναν την πλάκα τους μ’ αυτό, αλλά η άποψή μου είναι ότι αυτό που έκαναν ήταν υπέροχο.

Το τραγούδι, αν και με το ξεπερασμένο θέμα της ραγισμένης καρδιάς, ήταν αρκετά φωτεινό ώστε να αντέξει εύκολα σε μία pop διασκευή και οι Aswad κατά πολύ μεγάλο ποσοστό τα κατάφεραν. Δίνοντας έναν ελαφρύ ρυθμό reggae και μια λαμπερή pop γυαλάδα, έκαναν το τραγούδι φωτεινότερο και πιο κολλητικό.

Ακούγοντας την εκδοχή των Aswad μία συννεφιασμένη μέρα, το τραγούδι φαίνεται νωχελικό και λυπητερό. Αντιθέτως, τις ηλιόλουστες μέρες ακούγεται ανοιξιάτικο και παιχνιδιάρικο. Αυτός είναι ο τρόπος της pop-reggae, ενός είδους που περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο εξαρτάται από τον καιρό. Οι Aswad έκαναν καλή δουλειά, κυρίως χάρη στην ερμηνεία του Brinsley Forde -όχι αποκαλυπτική, αλλά χαρισματική- ο οποίος διαβάζει το τραγούδι καλά, με το σωστό μείγμα περιφρόνησης και νευρικής μπλόφας στους στίχους «see if I care», «I’m gonna be alright» κ.ά. Η ενορχήστρωση ακολουθεί λίγο τα βήματά του στην αποκορύφωση. Τραγουδάει «Don’t go! Don’t go!» και το επείγον του θέματος πνίγεται στο πλαστικοειδές χτύπημα των drums. Γραμμένο σε μι ματζόρε (E major), το τραγούδι τρέχει στα 97 bpm.

Το «Don’t Turn Around» κυκλοφόρησε σε single από τους Aswad στις 10 Φεβρουαρίου 1988.

Οι Βρετανοί το ερωτεύτηκαν κι έτσι, στις 26 Μαρτίου 1988, το «Don’t Turn Around»ανέβηκε στο No 1 των βρετανικών charts ρίχνοντας από την κορυφή το «I Should Be So Lucky» της Kylie Minogue. Το τραγούδι έγινε επίσης No 1 στη Νέα Ζηλανδία, No 4 στην Ιρλανδία, No 5 στην Ολλανδία, No 6 στο Βέλγιο, No 7 στη Δανία, No 10 στη Νορβηγία, No 13 στην Ελβετία, No 26 στη Φινλανδία, No 29 στη Γερμανία και No 34 στην Αυστραλία.

Οι Aswad υπήρχαν σαν συγκρότημα ήδη επί 13 χρόνια πριν το τραγούδι αυτό γίνει η πρώτη τους επιτυχία, ενώ ένα από τα μέλη τους, ο Brinsley Forde, υπήρξε ηθοποιός ως παιδί στη βρετανική παιδική τηλεοπτική σειρά «Here Comes The Double Deckers» (1970-1971). Οι Aswad έπαιζαν στη σκηνή πάντα μέσα στο πλαίσιο της τοπικής σκηνής της reggae και είχαν μεγάλη εμπειρία και ταλέντο. Μετά το «Don’t Turn Around» συνέχισαν ηχογραφώντας άλλες 4 επιτυχίες που μπήκαν στο Top 30 των βρετανικών charts, συμπεριλαμβανομένου και του «Shine» που το 1994 έφτασε στο Νο 5.

Το «Don’t Turn Around» κυκλοφόρησε και σε remix των Drummie Zeb και Lee Hamblin, όπου ενσωματώθηκε μέρος από το «You’ve Lost That Loving Feeling» των Barry Mann, Cynthia Weil και Phil Spector.

Το 2000, οι Aswad κυκλοφόρησαν το άλμπουμ «25 Live», όπου περιλαμβάνεται μία ζωντανή ηχογράφηση του «Don’t Turn Around». Η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε από τον Will Shapland στις 22 Αυγούστου 2000 στο Subterania, Brixton, Λονδίνο, και έπαιξαν οι Perry Melius (drums), Peter Lee (κιθάρα), Gregg Assing (πλήκτρα) και Victor Cross (πλήκτρα). Ο τελευταίος μάλιστα σκοτώθηκε σε τροχαίο ατύχημα δύο εβδομάδες μετά την ηχογράφηση. Παραγωγοί ήταν οι Aswad και τη μίξη έκανε ο Brio Talliaferro.

Η εκτέλεση της Tina Turner συμπεριλήφθηκε στη συλλογή «The Collected Recordings – Sixties To Nineties» (1994).

Αποτέλεσμα εικόνας για DON'T TURN AROUND ACE OF BASE

Κάποια τραγούδια γεννιούνται για να γνωρίζουν διάφορες εκτελέσεις ξανά και ξανά. Και κατά έναν περίεργο λόγο, το «Don’t Turn Around» αποδείχθηκε πολύ φιλικό στις αλλαγές κι έτσι, λίγα χρόνια αργότερα, γνώρισε άλλη μία -διάσημη- διασκευή, αυτή τη φορά από τους Ace Of Base.

Η Arista Records πρότεινε στους Ace Of Base να κάνουν μία εκτέλεση του «Don’t Turn Around» για το άλμπουμ «The Sign» (1993). Ο Jonas Berggren, μέλος του συγκροτήματος, δεν το είχε ακούσει ποτέ του το τραγούδι αλλά όταν έβαλε την εκτέλεση των Aswad του άρεσε αυτό που άκουσε. Το μόνο που χρειαζόταν το τραγούδι ήταν το άγγιγμα των Ace Of Base κι έτσι ο Jonas Berggren αποφάσισε να ηχογραφήσει μία νέα εκτέλεση.

Jonas Berggren (στο Billboard): Σκέφτηκα ότι ήταν υπερβολικά ματζόρε. Σκεφτήκαμε «Αν [η Arista] θέλει πραγματικά να το κάνουμε, γιατί όχι;». Οι στίχοι ήταν καλοί. Σκεφτήκαμε ότι αν μπορούσαμε να το μετατρέψουμε λίγο σε μινόρε, στο ρεφρέν και ούτω καθεξής, θα είναι Ο.Κ.

Έτσι, το 1993, οι Ace Of Base ηχογράφησαν στο στούντιο Tuffs στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας μία χορευτική pop/reggae εκτέλεση, με παραγωγούς τους Tommy Ekman και Per Adebratt. Φωνητικά έκαναν οι Linn Berggren, Jenny Berggren και Ulf Ekberg, ο οποίος έκανε το rap μέρος του τραγουδιού που ξεκινά στο 2:45.

Η εκτέλεση των Ace Of Base συμπεριλήφθηκε στον δίσκο «The Sign» καθώς και στην αμερικανική έκδοση του δίσκου «Happy Nation», ενώ κυκλοφόρησε και σε single στις 14 Μαρτίου 1994.

Στην κριτική του, το περιοδικό Billboard προέβλεψε ότι το σουηδικό φαινόμενο της pop θα επανέλθει για άλλη μια φορά στους αμερικανικούς πίνακες επιτυχιών μ’ αυτήν την «επιδέξια και ελαφριά ανάγνωση ενός τραγουδιού που έγινε γνωστό από τους Aswad» και, παράλληλα, συνεχάρη τον Richie Jones για το remix που έκανε «προσθέτοντας σκληρότερο ρυθμό στο κομμάτι, καθιστώντας το πιο προσιτό στους σταθμούς που παίζουν χορευτική μουσική».

Το περιοδικό Cash Box έγραψε: «Μπορούν αυτοί οι Σουηδοί δημιουργοί επιτυχιών να κάνουν 3 στα 3; Μπορείτε να ποντάρετε σ’ αυτό, με την κυκλοφορία του επόμενου single του κουαρτέτου, ενός τραγουδιού που έγινε δημοφιλές στους κύκλους της reggae από τους Aswad. Θα ακολουθήσει τους οπαδούς των Big Mountain κ.λπ. στους πίνακες επιτυχιών με την easy-listening μίξη reggae και ελαφριού χορού με άρωμα synth. Ένα ευκολάκι για τους ραδιοφωνικούς παραγωγούς και μία πιθανή μεγάλη καλοκαιρινή επιτυχία. Κάποιος πρέπει να αναρωτηθεί: Τί έχει μέσα στο νερό πάνω στην Arista;».

Το Gavin Report χρησιμοποίησε όρους τους μπέιζμπολ, κάνοντας και λογοπαίγνιο με το όνομα του συγκροτήματος: «Για τρίτη φορά στη βαλβίδα, αυτό το εντυπωσιακό τετραμελές της pop πρόκειται να κάνει ένα ταξίδι γύρω από τις βάσεις με άλλο ένα σίγουρο home run».

Το Melody Maker έγραψε ότι οι Ace Of Base ήθελαν κατά 50% να είναι κομψοί στο ύφος των Culture Beat και κατά 50% να γίνουν οι ABBA και βρήκαν ένα εκπληκτικά ευχάριστο σπίτι στα μισά του δρόμου.

Στην εκτέλεση των Ace Of Base, το «Don’t Turn Around» γνώρισε τεράστια επιτυχία και απέκτησε παγκόσμια φήμη. Το τραγούδι έφτασε στο No 4 των Η.Π.Α. και στο No 5 των βρετανικών charts. Επίσης, έγινε Νο 1 στον Καναδά, Νο 3 στη Φινλανδία, Νο 4 στη Δανία, Νο 6 στη Γερμανία, Νο 7 στην Ολλανδία, Νο 8 στην Αυστρία, Ιρλανδία και Νέα Ζηλανδία, Νο 10 στην Ισλανδία, Νο 11 στη Σουηδία, Νο 13 στο Βέλγιο, Νο 14 στην Ελβετία, Νο 17 στη Γαλλία και Νο 19 στην Αυστραλία. Επιπλέον, κυκλοφόρησε σε διάφορες εκδοχές: 2009, Groove Mix Extended, Radio Groove Mix, Stretch Version, The 7’’ Aswad Mix, The Aswad Mix και Turned Out Eurodub.

Οι Ace Of Base γύρισαν ένα μουσικό βίντεο για το τραγούδι, σκηνοθετημένο από τον Matt Broadley, δείχνοντας σκηνές ενός ζευγαριού που αφήνει ο ένας τον άλλον, συμπλέκοντας και σκηνές με το συγκρότημα στην παραλία και σ’ ένα παραλιακό σπίτι. Το βίντεο γυρίστηκε τον Δεκέμβριο του 1993 στο Coconut Grove, στο Μαϊάμι, Φλόριντα. Ορισμένες σκηνές του βίντεο είναι ασπρόμαυρες, αλλά οι σκηνές με τα μέλη των Ace Of Base είναι έγχρωμες. Το βίντεο αρχίζει με το συγκρότημα να παίζει μέσα στο παραλιακό σπίτι. Προς το τέλος, και τα τέσσερα μέλη περπατούν κατά μήκος της ακτής. Ο Broadley είχε σκηνοθετήσει και τα μουσικά βίντεο για το «All That She Wants» και το «Happy Nation».

Το «Don’t Turn Around» ακούστηκε στην τηλεοπτική σειρά «Στον Πυρετό Της Δόξας» (Fame, 1986, από τη Loretta Chandler) και στην παιδική τηλεοπτική εκπομπή «No 73» (1987, στην εκτέλεση της Kim Goody). Επίσης, συμπεριλήφθηκε στο μιούζικαλ «Tina» (2018).

Μερικοί κριτικοί έγραψαν ότι το «Don’t Turn Around» θα μπορούσε να είχε εμπνεύσει τη Lady Gaga για την επιτυχία της «Alejandro» (2010). Ακόμα και το περιοδικό Billboard, στην κριτική του για το τραγούδι της Lady Gaga, το συνέκρινε με το «Don’t Turn Around». Το 2014, η μουσική ιστοσελίδα Idolator κατέταξε το «Don’t Turn Around» στο No 16 των 50 καλύτερων pop τραγουδιών του 1994 γράφοντας ότι «από την εισαγωγική του ομιλία μέχρι την πιασάρικη φλογέρα, το τραγούδι ενσωματώνει κάθε τι τέλειο για την pop εκείνης της εποχής. Δεν μπορεί να είμαι ο μόνος που νομίζει ότι η Lady Gaga εμπνεύστηκε από αυτό το αθάνατο κλασικό τραγούδι το δικό της «Alejandro», μπορεί;».

Το περιοδικό Rolling Stone κατέταξε το «Don’t Turn Around», στην εκτέλεση των Ace Of Base, στο No 16 των 20 Biggest Songs Of The Summer: The 1990s. Το Billboard το κατέταξε στο No 168 των κορυφαίων τραγουδιών της δεκαετίας του 1990.

Άλλες εκτελέσεις:

Tania Rowles (1986, σε single).
Kim Goody (1987, σε single. Παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε σε αρκετά επεισόδια της σαββατιάτικης πρωινής της τηλεοπτικής εκπομπής «No 73», το τραγούδι απέτυχε να μπει στους βρετανικούς πίνακες επιτυχιών).
Bonnie Tyler (Μάιος 1988, στον δίσκο «Hide Your Heart»).
Mirage (1988, ως sample στο «Pebble Mix»).
Eyes (1990, στο άλμπουμ «Eyes», με τον James Christian στη βασική φωνή).
Neil Diamond (1991, στο άλμπουμ «Lovescape». Ο Neil Diamond σπάνια ηχογραφούσε τραγούδια που δεν έγραφε ο ίδιος ενώ, αντιθέτως, ήταν πολύ πιο συνηθισμένο για άλλους καλλιτέχνες να γνωρίζουν επιτυχία με δικά του τραγούδια).
Tore Norum (1992, στο άλμπουμ «Don’t Turn Around»).
Eyes (1994, στο άλμπουμ «Windows Of The Soul», με τον Jeff Scott Soto στη βασική φωνή).
El Simbolo (1998, ισπανική εκτέλεση με τίτλο «No Llores Mas» στον δίσκο «No Pares»).
Side Dish (2005, στο EP «Age Of Intent»).
Albert Hammond (2010, στο άλμπουμ «Legend»).
Lou Bega (2013, στο άλμπουμ «A Little Bit Of 80s»).
Eternal Trip (Ιούλιος 2014, στο άλμπουμ «Café Retro»).
Milow (2017, καλοκαιρινή διασκευή σε ψηφιακό single. Την παραγωγή υπέγραψε ο Michael Geldreich και τη μίξη ο Jo Francken).
The Cat And Owl (Μάρτιος 2018, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Reggae Lullabies»).
Adrienne Warren, Lorna Gayle, Company (Μάρτιος 2019, στο άλμπουμ «Tina – The Tina Turner Musical – Original London Cast Recording»).