Ένας Έλληνας στους εξερευνητές του National Geographic

Ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος ανήκει πλέον στη μεγάλη οικογένεια των εξερευνητών του National Geographic. Γενετιστής, science engager, κοινωνικός επιχειρηματίας, αλλά και συν-ιδρυτής της SciCo (Science Communication), με στόχο την προώθηση της επιστήμης μέσω καινοτόμων τρόπων στο ευρύ κοινό.

Στο νέο του εγχείρημα, ο Θοδωρής, μαζί με την ομάδα της SciCo, το British Council Greece και εκπαιδευτικούς STEM από την Ξάνθη, ξεκινά ένα πρόγραμμα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης μαθητών στα Πομακοχώρια της Θράκης. H National Geographic Society θα υποστηρίξει το εγχείρημα, το οποίο υπολογίζεται να ξεκινήσει το φθινόπωρο του 2021. Ο σκοπός του έργου είναι να αμβλύνει την κοινωνική απομόνωση των νεαρών Πομάκων, καθώς και να ευαισθητοποιήσει σχετικά με την κλιματική αλλαγή, την εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη διατήρηση του φυσικού πλούτου της περιοχής.

Λίγα λόγια…

… για την National Geographic Society

Από το 1888, η National Geographic Society-μια από τις μεγαλύτερες εκπαιδευτικές και επιστημονικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις παγκοσμίως, γνωστή στο ευρύ κοινό από το περιοδικό National Geographic, όπως και το ομώνυμο τηλεοπτικό κανάλι-συγκεντρώνει τους πιο χαρισματικούς ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Πρόκειται για τους περίφημους “explores” (εξερευνητές) της.

Βιολόγοι και περιβαλλοντολόγοι, γεωλόγοι, αρχαιολόγοι, φωτορεπόρτερ και σκηνοθέτες… Πολλά και διαφορετικά τα υπόβαθρά τους και οι εργασίες τους, μα κοινό το προφίλ και οι στόχοι τους: Επαγγελματίες κορυφαίοι στο αντικείμενό τους, με έντονο το αίσθημα ευθύνης και σεβασμού για τους άλλους, το περιβάλλον και τον πολιτισμό, που δεσμεύονται μέσα από το έργο τους να δημιουργήσουν ένα βιώσιμο μέλλον, υποστηρίζοντας παράλληλα τη διαφορετικότητα και την ισότητα.

…. για την ιδέα πίσω από το project

Οι Πομάκοι, επίσημα αναγνωρισμένη εθνική μειονότητα της Ελλάδας από την Συνθήκη της Λωζάνης, βιώνουν γεωγραφική και πολιτιστική απομόνωση τις τελευταίες δεκαετίες. Τριανταπέντε χιλιάδες Πομάκοι κατοικούν στον ορεινό όγκο της Ροδόπης, σε ένα μοναδικό φυσικό περιβάλλον. Επιπλέον, τα χωριά τους, όπως και η ευρύτερη περιοχή της Θράκης, αποτελούν πλούσια πηγή «καθαρής» ενέργειας: μεγάλη δυναμική αιολικής ενέργειας λόγω της ορεινής μορφολογίας και πρόσβαση στο άμεσο ηλιακό φως τις περισσότερες μέρες του χρόνου.

Η ανάπτυξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) είναι ιδιαίτερα σημαντική για την Ελλάδα, καθώς μέσω αυτών ελαττώνονται οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, επιτυγχάνεται ενεργειακή ανεξαρτησία και την ίδια στιγμή δημιουργούνται νέες ευκαιρίες απασχόλησης. Ωστόσο, η επιλογή και ο σχεδιασμός όλων των παραπάνω θα πρέπει να βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, ώστε να αποφευχθούν οι αρνητικές συνέπειες για τη φύση και την άγρια ζωή (ιδίως για τα πουλιά).

Ως απόρροια αυτών των στόχων, σχεδιάστηκε το καινοτόμο πρόγραμμα του Εxplorer Θοδωρή Αναγνωστόπουλου. Ο ίδιος, σε συνεργασία με μέλη της SciCo, την πολύχρονη εμπειρία του British Council Greece σε θέματα διαπολιτισμικής και συμμετοχικής εκπαίδευσης, καθώς και εκπαιδευτικών από την Ξάνθη, θα διοργανώσουν εξωσχολικά εργαστήρια STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, τα οποία θα απευθύνονται σε μαθητές 10 έως και 16 ετών.

Ο Θοδωρής Αναγνωστόπουλος σημειώνει σχετικά: «Χρησιμοποιώντας την επιστήμη ως ουδέτερη “γλώσσα” που γεφυρώνει πολιτισμικές διαφορές, το έργο προτείνει την περιβαλλοντική εκπαίδευση STEM εκτός σχολείου, ως εργαλείο για τη δημιουργική συνεργασία μεταξύ Πομάκων και μη-Πομάκων μαθητών και την άμβλυνση της κοινωνικής απομόνωσης των πρώτων. Τα εργαστήρια είναι προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιοχής και θα επικεντρωθούν στις ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας). Τα παιδιά θα έχουν αρχικά την ευκαιρία να μελετήσουν project σε μικρή κλίμακα και προοδευτικά θα τα εφαρμόσουν στα σχολεία τους και την τοπική κοινότητα για την αντιμετώπιση πραγματικών προβλημάτων. Αυτή η προσέγγιση θα δημιουργήσει ένα ασφαλές και χωρίς περιορισμούς χώρο για εκπαίδευση, ενισχύοντας το κλίμα συνεργασίας και τις δεξιότητες των μαθητών».

Μάλιστα, το 2017 η SciCo σχεδίασε το αντίστοιχης λογικής πρόγραμμα STEMpowering Youth, μέσω του οποίου έδωσε την δυνατότητα σε περισσότερους από 12.400 εκπαιδευτικούς και εφήβους σε απομακρυσμένες περιοχές να λύσουν πραγματικά προβλήματα σε τοπικό επίπεδο, μέσω της επιστήμης και της τεχνολογίας.

… για τον Θοδωρή Αναγνωστόπουλο

Science engager, κοινωνικός επιχειρηματίας και public speaker. Σπούδασε Βιολογία και έχει διδακτορικό στη Γενετική από το Kings College London. Είναι Πρόεδρος και συνιδρυτής της Κοινωνικής Επιχείρησης SciCo, στόχος της οποίας είναι η προώθηση της επιστήμης μέσω καινοτόμων τρόπων στο ευρύ κοινό, ενώ έχει διεθνή δράση. Είναι, επίσης, ιδρυτής της εταιρίας Theta Communications, που εξειδικεύεται στη βιωματική εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού. Συνιδρυτής των Athens, Thessaloniki, Patras, Thessaly και Mediterranean Science Festivals, του Mind the Lab, του διαδικτυακού εκπαιδευτικού προγράμματος School Lab, του εκπαιδευτικού προγράμματος STEMpowering Youth και της ΜΚΟ Green Project.

Το 2012 εκπαιδεύτηκε από τον τέως Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Al Gore για θέματα κλιματικής αλλαγής και είναι πρεσβευτής του για το Climate Reality Project. Από το 2013 έως το 2017 ήταν ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Υποτρόφων Ωνάση. Είναι ο πρώτος Έλληνας Fellow της Ashoka και το 2017 του απονεμήθηκε το British Council UK Alumni Social Impact Award. Ο Θοδωρής είναι μέλος του Explorers Club της Νέας Υόρκης και έχει ταξιδέψει σε 92 χώρες σε έξι ηπείρους.