Ερμίνα – Σωρός από πέτρες

της Λίτσας Κοντογιάννη

Από όταν γεννήθηκε, η ζωή της μόνο εύκολη δεν ήταν. Βρέθηκε στα Γιάννενα, όμως εκεί η μοίρα της επιφύλασσε να ζήσει τον αγοραίο έρωτα. Κι εκεί που πίστευε πως βρήκε τον έρωτα και τη λύτρωση στα χέρια του Γερμανού κατακτητή της καρδιάς της, βρέθηκε να διαπομπεύεται για προδοσία. Η Θεσσαλονίκη ακόμη ένας προορισμός αλλά όχι ο τελευταίος, γιατί βρέθηκε να ταξιδεύει σε ένα βαγόνι, με προορισμό το Άουσβιτς, ως πόρνη πόλεμου. Η ζωή της γεμάτη πέτρες ασήκωτες, που κούρασαν την ψυχή της. Μια ζωή που διψούσε μόνο για αγάπη. Όλα τελείωσαν, έτσι σκεφτόταν. Όμως, η ζωή της χρωστούσε και μάλιστα, πολλά. Θα καταφέρει να βγει νικήτρια και να ανακαλύψει μια λάμψη φωτός; «Κουράστηκα να με κυνηγά πάντα το παρελθόν και να χάνω το μέλλον. Όσοι πέθαναν, πέθαναν. Όσοι έζησαν, έζησαν. Τώρα ήρθε η ώρα να παλέψουν. Και ξέρετε γιατί; Για όλες εκείνες τις Ερμίνες, που κατάφεραν να αγγίξουν για λίγο τον ουρανό και μετά, χάθηκαν. Για εκείνες, που ανθρώπου χέρι δεν έχει το δικαίωμα να τις αγγίζει, για εκείνες που πάλεψαν για ένα καλύτερο αύριο, γεμάτο όνειρα και για εκείνες που κατάφεραν και έσωσαν κάτι από την ψυχή τους, που την είχαν καταπλακώσει οι πέτρες της μοίρας».

Η κριτική μας

Αυτό το βιβλίο ανήκει στα πιο σκληρά που έχω διαβάσει μέχρι τώρα. Χωρίς υπερβολές, πραγματικά με συγκλόνισε. Η ζωή άλλωστε σε μερικούς ανθρώπους δεν χαρίζεται στο ελάχιστο.
Αυτό ακριβώς γίνεται με την κεντρική ηρωίδα του μυθιστορήματος, την Ερμιόνη, που στη πορεία γίνεται Ερμίνα, σε μία προσπάθεια να ξαναπιάσει τη ζωή της από την αρχή. Κι αυτό, για να μπορέσει να αναπνεύσει βαθιά και να δει μιαν άσπρη μέρα.
Όλες αυτές οι καταστροφές που βιώνει γίνονται ολόπικρες αναμνήσεις που βαραίνουν τη ψυχή της, ακριβώς όπως ένας σωρός από πέτρες. Η ζωή της γίνεται μια συνεχής κόλαση.
Παρ’ όλες τις τραγωδίες που βιώνει βαθιά μέσα στο πετσί της, παραμένει ουσιαστικά άνθρωπος και μάλιστα γεμάτη συναισθήματα. Κι αυτό είναι αξιοθαύμαστο από μέρους της.
Η γραφή της κυρίας Τσούνη είναι πιο ώριμη από ποτέ και μας δίνει ένα καταπληκτικό βιβλίο όπου καταφέρνει και ξεδιπλώνει μια ιστορία στις πραγματικές της διαστάσεις, δεν χαρίζεται σε κανέναν, μας συγκλονίζει με την αφήγησή της και μας κρατάει δέσμιους μέχρι την τελευταία σελίδα.
Ένα χωροχρονικό ταξίδι που ξεκινά λίγο πριν την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και φθάνει μέχρι τη δεκαετία του ’80, από ένα χωριό της Ηπείρου στα Γιάννενα, μετά Θεσσαλονίκη, κι από εκεί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Άουσβιτς, όπου η φρίκη, ο εξευτελισμός του ανθρώπου από άνθρωπο και τα εγκλήματα πολέμου δεν έχουν τέλος. Σώζεται όμως από εκεί, επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως σταματά το μαρτύριό της.
Με τον τρόπο της η συγγραφέας στοχοποιεί τη δυσμενή θέση που βρισκόταν η Ελληνίδα γυναίκα τότε. Θεωρούνταν ιδιοκτησία του άντρα. Είτε αυτός λεγόταν πατέρας, σύζυγος ή αδελφός. Δεν είχε το δικαίωμα να ορίσει την ίδια της τη ζωή, μιας και θεωρούνταν από πολλούς κατώτερο ον. Δεν υπήρξαν και λίγες οι φορές που πίσω από κλειστές πόρτες διαδραματίζονταν οικογενειακά δράματα, με τους γείτονες πάντα συνένοχους.
Μπορεί η κεντρική ηρωίδα να είναι αποτέλεσμα μυθοπλασίας, αλλά χάρη σε εκείνη η κυρία Τσούνη καταφέρνει να καταδικάσει τη βία και τον ρατσισμό, να αφυπνίσει συνειδήσεις, γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν τη τάση να ξεχνάνε πολύ εύκολα.
Διαβάστε το, γιατί μας δίνει άφθονο υλικό για σκέψη και προβληματισμό.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΤΣΟΥΝΗ
ΕΚΔΟΤΗΣ: ΥΔΡΟΠΛΑΝΟ
ΕΤΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 2020
ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΕΛΙΔΩΝ: 688
ISBN: 9786185453992