του Στάθη Παπούλια
Μιλήστε μας γι’ αυτά!
ΑΠ. Σαν άνθρωπος, σαν ελέφαντας! Ήξερα την ιστορία, δεν είχα δει το θεατρικό ούτε την ταινία. Γνώρισα τον Τζόζεφ Μέρικ μέσα από το κείμενο του Γ.Πολυχρονίδη και από την πρώτη ανάγνωση ένιωσα την ανάγκη να τον φροντίσω, να του συμπαρασταθώ με κάθε τρόπο. Αυτός είναι ο ρόλος μου στο έργο, μια διάσημη για την εποχή της ηθοποιός που αναλαμβάνει να βγάλει τον Τζόζεφ Μέρικ στην κοινωνία, να τον κάνει αποδεκτό και συμπαθή στην υψηλή κοινωνία, να του δώσει την ευκαιρία να νιώσει για πρώτη φορά στη ζωή του σαν φυσιολογικός άνθρωπος. Στην αρχή ίσως με την ματαιοδοξία των διασήμων να φανούν καλοί και φιλάνθρωποι, στη συνέχεια όμως με πραγματικό ενδιαφέρον και αγάπη για τον εξαιρετικά ταλαντούχο και ευφυή άνθρωπο που κρύβεται πίσω από τη “μάσκα” της παραμόρφωσης.Είχα αρκετά χρόνια να εμφανιστώ στο θέατρο και βασική προυπόθεση για να το αποφασίσω, ήταν η προοπτική μιας όμορφης και δημιουργικής συνεργασίας. Ευτύχησα να απολαύσω μια συγκλονιστική πρεμιέρα με το πιο θερμό και ενθουσιώδες κοινό που θα μπορούσαμε να έχουμε! Το διάστημα των προβών σπάνια το απολαμβάνω, συνήθως βαριέμαι και ανυπομονώ να ξεκινήσουν οι παραστάσεις. Αυτή τη φορά το ταξίδι άξιζε όσο και ο προορισμός. Με έναν σκηνοθέτη που κινείται με απόλυτη συνέπεια στα πλαίσια της θεατρικής αλήθειας και λογικής, δεν μπορείς ποτέ να διαφωνήσεις ούτε να κουραστείς. Ο Γιώργος Λιβανός καθοδήγησε όλους μας με απίστευτη έμπνευση και υπομονή, πάντα με σεβασμό και ενδιαφέρον για τον καθένα μας. Εκτιμώ πάντα τους συναδέλφους που δεν προσπαθούν να αποδείξουν κάτι, απλά ΕΙΝΑΙ. Γιώργος Πολυχρονίδης και Αντώνης Τρικαμηνάς, φίλοι και συνεργάτες από παλιά, μεγάλη η χαρά μου που συναντηθήκαμε ξανά και φυσικά δένουμε απόλυτα εντός και εκτός σκηνής. Η Ζωή Τριανταφυλλίδη, ένα πλάσμα διάφανο και ταυτόχρονα δυναμικό που γνώριζα ήδη αλλά πρώτη φορά συνεργαζόμαστε. Ο Γιάννος Τριανταφύλλου και ο Γιάννης Δημητράκης, δύο νεότεροι συνάδελφοι με ανεξάντλητο κέφι και χιούμορ που η συνύπαρξη μαζί τους είναι μεγάλη απόλαυση…. Δεν θα μιλήσω για το ταλέντο του καθενός, αυτό είναι είναι αυταπόδεικτο πάνω στη σκηνή και στην απόλυτη αποδοχή του κοινού! “Αφανείς ήρωες” και εξίσου σημαντικοί συντελετές ο Σίμωνας Πάτροκλος με τα μαθήματα κινησιολογίας που μας ξεκλείδωσε, ο Πάνος Μαλανδρής με την εκπληκτική πρωτότυπη μουσική που μας έγραψε και η Γιοβάννα Πρασσίνου που μας έδωσε εκτός από εκπληκτικά σκηνικά και κοστούμια, όλη την αγάπη και τη φροντίδα της.
Τέτα Κωσταντά. Παρουσιαστείτε !
ΑΠ. Προτιμώ να μιλούν άλλοι για μένα γιατί είμαι ο χειρότερος μάνατζερ του εαυτού μου! Τι να πω που δεν είναι ήδη γνωστό; Μεγαλωμένη μέσα στο θέατρο, κόρη ταξιθέτριας γαρ, έχω δει τόσες παραστάσεις που κάποιοι δεν είδαν σε όλη τους τη ζωή! Δεν αγάπησα τη λάμψη της σκηνής, αγάπησα τα παρασκήνια. Τις αγωνίες, τα δάκρυα, τον πόνο και την ανασφάλεια των ηθοποιών. Την δύναμη που τα υπερνικούσε όλα αυτά και τους έκανε να “πετάνε” πάνω στη σκηνή, την αληθινή μαγεία! Τελείωσα τη δραματική σχολή του Γ. Θεοδοσιάδη με απόλυτη γνώση και συνειδητοποίηση του τι με περίμενε. Είχα την τύχη να βγώ στο επάγγελμα την εποχή που ο κινηματογράφος ζούσε τις τελευταίες λαμπρές ημέρες του και δούλεψα σε κάθε χώρο. Κινηματογράφο, βίντεο, θέατρο, παιδικό θέατρο, τηλεόραση, μεταγλώττιση. Η εναλλαγή ήταν καταπληκτική! Σχολικές κωμωδίες στον κινηματογράφο και “Τα δέντρα πεθαίνουν όρθια” στο ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, Επιθεώρηση στο θέατρο και “Άγρια νειάτα” στον κινηματογράφο….. Ταυτόχρονα περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, για μήνες ολόκληρους μέσα στο χειμώνα, με δύσκολες και απρόβλεπτες συνθήκες. Έκανα και το “αγροτικό μου” δηλαδή όπως συνήθιζα να λέω. Όλα αυτά μέσα σε 7 χρόνια περίπου γιατί στα 24 παντρεύτηκα και έγινα μανούλα. Τότε αποφάσισα να μεγαλώσω η ίδια το παιδί μου και να το χαρώ οπότε αραίωσα σημαντικά τους χρόνους της δουλειάς μου.
Το ρεπερτόριο που σας ενδιαφέρει;
ΑΠ. Σαν είδος τα πάντα. Οτιδήποτε με αγγίζει και μου κινεί το ενδιαφέρον. Τίποτα δήθεν, τίποτα που να προκαλεί μόνο για να προκαλέσει, τίποτα που να παριστάνει χωρίς να είναι.
Η βαθύτερη ουσία στο Σαν άνθρωπος σαν ελέφαντας;
ΑΠ. Μιλάμε πολύ σήμερα για την αποδοχή και το σεβασμό στην διαφορετικότητα. Είμαστε πραγματικά έτοιμοι να την αποδεχτούμε; Αναγνωρίζουμε ειλικρινά στους άλλους τα δικαιώματα που διεκδικούμε για τον εαυτό μας; Όλοι είμαστε λίγο άνθρωπος και λίγο ελέφαντας, ατελείς μέσα στην τελειότητα μας, ανασφαλείς μέσα στην υπεροψία μας.
Υπάρχουν αυτοί οι άνθρωποι γύρω μας στο 2024;
ΑΠ. Υπάρχουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Άνθρωποι με σωματικές ή πνευματικές αναπηρίες, άνθρωποι με ιδιαίτερη ευαισθησία και ψυχοσύνθεση, άνθρωποι που νιώθουν πως δεν χωράνε πουθενά σε αυτή την κοινωνία. Κάποιοι που, όπως λέει και ο γιατρός Τρέβς για τον Μέρικ, “Είναι επικίνδυνα ανθρώπινοι”.
Ηθοποιός, αλλά καθηγήτρια και συνδικαλίστρια πείτε μας για σας;
ΑΠ. Εδώ και πολλά χρόνια διδάσκω θέατρο σε παιδιά. Είναι η πιο απολαυστική και διδακτική εμπειρία της επαγγελματικής μου ζωής.
Σε παιδιά μικρότερα και μεγαλύτερα, σε παιδιά ΑΜΕΑ, σε παιδιά που προέρχονται από κάθε είδους οικογένειες. Αν ήξερε η πολιτεία πόσο χρήσιμο είναι το θέατρο και γενικά η τέχνη, πόσο σημαντική επίδραση έχει στη διαμόρφωση προσωπικότητας και χαρακτήρα, θα ήταν υποχρεωτικό μάθημα σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Αν πραγματικά θέλουν να αποτρέψουν τα παιδιά από την παραβατικότητα και κάθε είδους εθισμούς, αν θέλουν να δημιουργήσουν ψυχικά υγιείς αυριανούς πολίτες, η τέχνη είναι ο μόνος δρόμος. Συνδικαλίστρια επίσης για πολλά χρόνια και στο ΣΕΗ (Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών) και στο ΤΑΣΕΗ (Ταμείο Αλληλοβοήθειας του ΣΕΗ). Τα τελευταία 4 χρόνια δεν έχω εκλεγεί και ίσως είναι μια ευκαιρία να αφιερώσω το χρόνο και την ενέργεια μου σε πιο προσωπικά θέματα. Λυπάμαι που θα το πω, αλλά όσο τα κόμματα και οι προσωπικές φιλοδοξίες καταφέρνουν να κατευθύνουν τον συνδικαλισμό, δεν υπάρχει καμία ελπίδα να κατακτήσουμε όσα σαν κλάδος δικαιούμαστε και αξίζουμε.
Δώστε μου τον όρο της ερμηνευτικής προσέγγισης σας για το ρόλο .
ΑΠ. Μία είναι η δική μου προσέγγιση για κάθε ρόλο, η αλήθεια. Δεν παίζεις τον ρόλο, είσαι ο ρόλος. Αν ανεβαίνοντας στη σκηνή ξέρεις πολύ καλά ποιός είσαι, ποιά είναι η σχέση σου με τους άλλους, τι αισθάνεσαι και τι θέλεις να κάνεις, τότε είσαι πραγματικά ο συγκεκριμένος ήρωας του έργου. Όπως λέω και στους μαθητές μου “αν δεν μπορείς να παίξεις όλο το έργο ξεχνώντας τελείως το κείμενο, μόνο με δικά σου λόγια, τότε δεν “έχεις”το ρόλο.
Σταρ του ’80, σήμερα;
ΑΠ. ΄Ισως η τελευταία εποχή που μπορούσε ένας καλλιτέχνης να νιώσει “σταρ” στην Ελλάδα. Ο ενθουσιαμός και οι εκδηλώσεις αγάπης του κόσμου έχουν αφήσει έναν απόηχο που κρατάει μέχρι και σήμερα. Στην πραγματικότητα ποτέ δεν ένιωσα σταρ γιατί όλα συνέβαιναν τόσο γρήγορα, τόσο απανωτά που απλά πίστευα ότι κάνω τη δουλειά μου και ότι την κάνω σωστά. Είμασταν μια τυχερή γενιά ηθοποιών που διδάχτηκε πάνω στη σκηνή και πάνω στο πλατό του γυρίσματος από τους καλύτερους συναδέλφους και σκηνοθέτες και που στην πλειοψηφία της αποτελείται από ταλαντούχα και προσγειωμένα πλάσματα. Σήμερα νιώθω ακόμα η άτακτη έφηβη των ’80 κι ας διαφωνεί ο καθρέφτης μου, απολαμβάνω ότι καλό έχτισα στη ζωή μου όλα αυτά τα χρόνια και προσπαθώ να μεταδώσω γνώσεις και εμπειρία στα νέα παιδιά. Μου λείπει ο κινηματογράφος, εμφανίζομαι λίγο και επιλεκτικά στο θέατρο, δεν ζηλεύω καθόλου την κατάντια της ελληνικής τηλεόρασης.
Τα σχέδια σας;
ΑΠ. Πιστεύω απόλυτα τη ρήση: Όταν κάνεις σχέδια ο Θεός γελάει. Παίρνω τη ζωή όπως έρχεται, πάντα με αισιοδοξία και θετική διάθεση. Αγαπώ ότι κάνω κι αν δεν αγαπώ κάτι, απλά δεν το κάνω. Θέλω μόνο να είναι καλά όλα τα πλάσματα που αγαπώ, όλα τα άλλα φτιάχνονται.
Μια ευχή
ΑΠ. Να έρθει σύντομα η στιγμή που θα ανοίξουμε τα μάτια και τις καρδιές μας, που θα καταφέρουμε να δούμε τον άνθρωπο πίσω από τον ελέφαντα!