Κύμα ανατιμήσεων: Μας τελείωσαν! Αυξήσεις… τρέλας από 1/1/2023

by Έπη Τρίμη

Κύμα ανατιμήσεων: Αν και οι κυβερνόντες προσπαθούν να μας πείσουν πως ο πληθωρισμός συγκρατείται, δυστυχώς βρισκόμαστε όλοι μας αντιμέτωποι με ένα  δεύτερο κύμα ακρίβειας, που φαντάζει από τις πρώτες ημέρες του έτους εφιαλτικό.

Τα σενάρια είναι ζοφερά και τα μηνύματα δυσοίωνα για την αγορά, τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές ενώ αναμένονται νέο κύμα ανατιμήσεων «φωτιά» σε βασικά προϊόντα πρώτης ανάγκης από τις αρχές του 2023.

Κάτι το οποίο προκαλεί έντονη ανησυχία και ιδιαίτερο προβληματισμό τόσο στην κυβέρνηση όσο και στα νοικοκυριά που καλούνται για μια ακόμη φορά να βάλουν βαθύτερα το χέρι στην τσέπη και να υποστούν οικονομική αφαίμαξη.

Κύμα ανατιμήσεων: Οι τάσεις που χτίζουν το νέο καταναλωτή

Ο πληθωρισμός τον Νοέμβριο περιορίστηκε στο 8,5% από 9,1% τον Οκτώβριο και 12,1% τον Ιούνιο, η ακρίβεια όμως παραμένει και είναι σε πλήρη εξέλιξη. Παρά τη μείωση του πληθωρισμού η ακρίβεια καλπάζει καθώς το πρόβλημα διαχέεται με ολοένα και μεγαλύτερη ένταση σε όλη την οικονομία με τις τιμές βασικών τροφίμων να καταγράφουν ετήσια αύξηση από 11,3% έως και 25,3% ( ψωμί, δημητριακά, κρέατα, γαλακτοκομικά , έλαια, καφές).

Συγκεκριμένα, η νέα λίστα της ακρίβειας περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα:

  • Σπορέλαια 50%,
  • χαρτικά 15%-25%,
  • μαργαρίνες 20%,
  • ελαιόλαδο 20%,
  • αραβοσιτέλαιο 10%-18%,
  • κρουασάν 9%-20%,
  • τυριά 4%-17%,
  • ψωμί 8%,
  • ξινό νερό έως 16%,
  • καφές φίλτρου 17%,
  • ελληνικός καφές 13%,
  • έτοιμα φαγητά 5%-13%,
  • φρέσκοι χυμοί και τσάι 2,5%-12%,
  • κατεψυγμένες πατάτες 10%,
  • γάλα 5%-9%,
  • μπισκότα 8%,
  • απορρυπαντικά 5%-8%,
  • γιαούρτι 6%-7%,
  • βούτυρο 5%- 6%,
  • σαλάτες 6%,
  • σαμπουάν 6%,
  • κρασιά 4%- 6%,
  • ρεβίθια 5%,
  • αλάτι 5%,
  • κονσέρβες 5%,
  • δημητριακά 5%,
  • αυγά 4,5% κατά μέσο όρο,
  • παξιμάδια 4,5%
  •  κρέμες γάλακτος 1,5%.

Η ακρίβεια στα ράφια των σούπερ μάρκετ όχι μόνο δεν μετριάζεται, αλλά, με βάση τα αυξημένα τιμολόγια χονδρικής που καταφθάνουν στα λογιστήρια των αλυσίδων από τους προμηθευτές και τις βιομηχανίες τροφίμων, οι όποιες αναμενόμενες αποπληθωριστικές τάσεις θα καθυστερήσουν αρκετά να φανούν στις τσέπες των καταναλωτών.

Και ο λόγος είναι τα αποθέματα των προϊόντων που παρήχθησαν με σημαντικά υψηλότερο κόστος. Έτσι, ακόμη και στην περίπτωση που η αποκλιμάκωση στον πληθωρισμό της ενέργειας συνεχιστεί  το στοκ των ακριβότερων καταναλωτικών προϊόντων δεν αφήνει περιθώρια μειώσεων στις τιμές για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα που θα πλήξει τις τσέπες των καταναλωτών.

Κύμα ανατιμήσεων: Συνεχής άνοδος των τιμών

Με βάση τις έρευνες οικονομικού κλίματος του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, οι επιχειρήσεις που δήλωσαν ότι αύξησαν τις τιμές τους διαρκώς αυξάνονται καθώς από 6,6% που ήταν το 2ο εξάμηνο του 2020, ανήλθαν στο 23,6% το 1ο εξάμηνο του 2021, στο 34,8% το 2ο εξάμηνο του 2021 και στο 59,2% το 1ο εξάμηνο του 2022.

Αντίστοιχα την ίδια περίοδο βλέπουμε να μειώνονται σημαντικά οι επιχειρήσεις οι οποίες δήλωσαν ότι μείωσαν τις τιμές τους καθώς και όσες τις διατήρησαν σταθερές.

Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις επιχειρήσεων οι οποίες αύξησαν τις τιμές τους κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2021 παρατηρήθηκαν στις εμπορικές επιχειρήσεις (43,8%) και τις μεταποιητικές επιχειρήσεις (50%).

Από την άλλη μεριά, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των υπηρεσιών φαίνεται ότι, σε γενικές γραμμές, συγκράτησαν τις τιμές τους, καθώς το 16,7% αυτών προχώρησε σε αυξήσεις τιμών, έναντι του 10,9% που μείωσε τις τιμές του και του 72% που τις διατήρησε σταθερές.

Το πρώτο εξάμηνο του 2022, σε κλαδικό επίπεδο, οι επιχειρήσεις στο εμπόριο και στη μεταποίηση δήλωσαν σε μεγαλύτερο ποσοστό ότι αύξησαν τις τιμές τους (66,2% και 66,3% αντίστοιχα) σε σχέση με τις επιχειρήσεις στον ευρύτερο τομέα των υπηρεσιών (47,9%).

Κύμα ανατιμήσεων: «Καμπανάκι» από την ΤτΕ

Την ίδια στιγμή, η ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνει συνέχιση της ακρίβειας για τουλάχιστον 2 χρόνια ακόμη.

Όπως προκύπτει από τα όσα αναλύονται, ο πληθωρισμός θα παραμείνει σε πολύ υψηλό επίπεδο και το 2023, ενώ το 2024 αναμένεται να είναι σχεδόν διπλάσιο από το όριο που θέτει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Έτσι, η ακρίβεια στην Ελλάδα αποκτά χαρακτηριστικά μονιμοποίησης, σε μια περίοδο που τα νοικοκυριά «βλέπουν» το πραγματικό τους εισόδημα να πέφτει στα τάρταρα.

Με βάση τα όσα προβλέπει η ΤτΕ, ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή από 9,4% φέτος σε μέσα επίπεδα, θα κατεβάσει ταχύτητα στο 5,8% το 2023 και περαιτέρω στο 3,6% το 2024 κυρίως λόγω της εκτιμώμενης αποκλιμάκωσης των τιμών της ενέργειας, αλλά και της αρνητικής επίδρασης της βάσης σύγκρισης. Με άλλα λόγια, κατά τα επόμενα δύο χρόνια αναμένεται να συνεχίσουν να πλήττουν την ελληνική οικονομία.

Κύμα ανατιμήσεων: Σε ποια προϊόντα αναμένονται νέες αυξήσεις «φωτιά»

Στελέχη της αγοράς που έχουν γνώση των τιμοκαταλόγων που φτάνουν στις επιχειρήσεις λιανεμπορίου κάνουν λόγο για νέες ανατιμήσεις σε συνολικά 500 βασικά αγαθά που θα γίνουν σταδιακά κατά τη διάρκεια του έτους.  Μεσοσταθμικά , μάλιστα, υπολογίζεται ότι οι εν λόγω αυξήσεις θα φτάσουν σε διψήφιο ποσοστό.

Ανάμεσα στα προϊόντα που θα ανατιμηθούν βρίσκονται για ακόμη μία φορά τρόφιμα που έχουν ήδη υποστεί σημαντικές αυξήσεις τους προηγούμενους μήνες. Όπως τυροκομικά, ελαιόλαδο, αναψυκτικά, γιαούρτι και ζυμαρικά.

Αυξήσεις αναμένονται και σε καθαριστικά για το σπίτι, απορρυπαντικά, βρεφικές πάνες αλλά και είδη προσωπικής υγιεινής όπως σαμπουάν. Επίσης, σε συσκευασμένα προϊόντα όπως κονσέρβες αλλά και φρυγανιές, μπισκότα και ρύζι που δεν μπορεί κανένα νοικοκυριό να αποφύγει να αγοράζει.

Κύμα ανατιμήσεων: Από τον προσεχή Φεβρουάριο το market pass

Την ίδια στιγμή στα μέσα Φεβρουάριο αναμένεται να ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για το maket pass, την ενίσχυση δηλαδή του 10% των αγορών των δικαιούχων καταναλωτών σε σούπερ μάρκετ και καταστήματα τροφίμων.

Οι πρώτες πληρωμές υπολογίζεται να γίνουν στα τέλη του ίδιου μήνα ενώ το μέτρο θα διαρκέσει για έξι μήνες.

Συγκεκριμένα, από τον Φεβρουάριο του 2023 έως και τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς θα βρίσκεται σε ισχύ το Market Pass, η επιταγή που θα λάβουν τα νοικοκυριά στο πλαίσιο της κρατικής ενίσχυσης ύψους 10% επί των αγορών τροφίμων.

Η άυλη κάρτα που θα εκδοθεί θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε σούπερ μάρκετ αλλά και άλλες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο εμπόριο τροφίμων (φούρνους, μινι-μάρκετ, οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, ιχθυοπωλεία, γαλακτοπωλεία κτλ.).

Πιο αναλυτικά, η ενίσχυση ανέρχεται σε 10% επί του ύψους των αγορών ειδών κάθε είδους από τα καταστήματα που δραστηριοποιούνται στο λιανικό εμπόριο τροφίμων και έως τα ακόλουθα όρια που διαμορφώνονται ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού.

Το μηνιαίο όριο αγορών ανά νοικοκυριό επί του οποίου λαμβάνει την ενίσχυση 10% ανέρχεται σε 220 ευρώ για το μονομελές νοικοκυριό, αυξανόμενο κατά 100 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού και έως 1000 ευρώ αγορές.

Μηνιαίο όριο αγορών και ύψος ενίσχυσης, παραδείγματα:

  • Μονομελές νοικοκυριό: 220 ευρώ μηνιαίες αγορές, 22 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Ζευγάρι χωρίς τέκνα: 320 ευρώ μηνιαίες αγορές, 32 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο τέκνο: 320 ευρώ μηνιαίες αγορές, 32 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Μονογονεϊκή οικογένεια με δύο εξαρτώμενα τέκνα: 420 ευρώ μηνιαίες αγορές, 42 ευρώ μηναία ενίσχυση
  • Ζευγάρι με ένα εξαρτώμενο τέκνο: 420 ευρώ μηνιαίες αγορές, 42 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Ζευγάρι με δύο εξαρτώμενα τέκνα: 520 ευρώ μηνιαίες αγορές, 52 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Ζευγάρι με τρία εξαρτώμενα τέκνα: 620 ευρώ μηνιαίες αγορές, 62 ευρώ μηνιαία ενίσχυση
  • Ζευγάρι με τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα: 720 ευρώ μηνιαίες αγορές, 72 ευρώ μηνιαία ενίσχυση.
  • Σε περίπτωση που ο δικαιούχος επιλέξει κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό, τα ποσά καταβάλλονται ανά τρίμηνο και το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στο 80% των ανωτέρω ποσών.

About Post Author