Η ιστορία του "DON'T GIVE UP" των Peter Gabriel & Kate Bush

του Κωνσταντίνου Παυλικιάνη

Το «Don’t Give Up» περιλαμβάνεται στον δίσκο του Peter Gabriel, «So», που κυκλοφόρησε το 1986.

Γενικότερα αυτός ο δίσκος μάς δίνει μία γεύση από το μυαλό του Gabriel: είναι ένα μείγμα υπερβολικών ενθουσιωδών τραγουδιών («Big Time», «Sledgehammer») αλλά και καταθλιπτικών («Don’t Give Up», «Mercy Street»). Με τα σπουδαία τραγούδια που περιλάμβανε αυτός ο δίσκος, είναι εύκολο να ξεχάσει κανείς αυτό το εμπνευσμένο κομμάτι.

Πρόκειται για μία ονειρική art rock μπαλάντα, την οποία έγραψε ο Peter Gabriel. Το υπέροχο αυτό τραγούδι είναι εμπνευσμένο από μία σειρά ασπρόμαυρων φωτογραφιών που τράβηξε η Dorothea Lange την εποχή της παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης του 1929, οι οποίες έδειχναν Αμερικανούς χτυπημένους από την ανεργία και τη φτώχεια να ζουν σε κατάσταση ένδειας και να μη μπορούν να στηρίξουν τις οικογένειές τους. Ο Gabriel είδε τις οδυνηρές φωτογραφίες της Lange σ’ ένα βιβλίο του 1973 με τίτλο «In This Proud Land». Ένιωσε ότι ένα τραγούδι βασισμένο σ’ αυτό το θέμα θα ήταν περισσότερο από ποτέ κατάλληλο για τις δύσκολες οικονομικές συνθήκες που βίωνε η Αγγλία κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας της Μάργκαρετ Θάτσερ. Ο τίτλος αυτού του βιβλίου έγινε ο εναρκτήριος στίχος του τραγουδιού.

Η Jill Gabriel, που ήταν τότε η σύζυγος του Peter Gabriel, είπε: «Είδα ένα άρθρο σε μια εφημερίδα για μια γυναίκα που πήδηξε με το παιδί της από μία τεράστια πολυκατοικία και αυτοκτόνησε. Το έδωσα στον Peter και αυτό ήταν η αρχική πηγή έμπνευσης. Ράγισε η καρδιά του όταν το διάβασε. Ωστόσο οι στίχοι του είναι πάντα πολυεπίπεδοι με πολλές διαφορετικές επιρροές».

Ο Peter Gabriel ανέφερε ότι επηρεάστηκε επίσης από μία τηλεοπτική εκπομπή για την ανεργία και την οικογενειακή ζωή και από μία φωτογραφία μιας οικογένειας. Ο ίδιος, το 1985, υπέστη κάποιου είδους νευρικό κλονισμό και έγραψε αυτό το αριστούργημα, όπου ενστάλαξε την προσωπική του εμπειρία, για να ανταμείψει την υποστήριξη που είχε από την οικογένειά του.

Οι στίχοι του αναφέρονται στην κατάσταση ενός ανθρώπου του οποίου η ανεργία τού προκαλεί άγχος και προβλήματα στη σχέση του. Ο Peter Gabriel έγραψε το «Don’t Give Up» για να καταγράψει τον πόνο της ανεργίας αλλά και τη δύναμη και την αποφασιστικότητα ενός ζευγαριού να τα καταφέρει μέσα στους δύσκολους καιρούς. Ο ίδιος το βλέπει σαν ένα τραγούδι ελπίδας.

Peter Gabriel: Η βασική ιδέα είναι ότι η αντιμετώπιση της αποτυχίας είναι ένα από τα δυσκολότερα πράγματα που πρέπει να μάθουμε να κάνουμε.

Αναμφισβήτητα το «Don’t Give Up» είναι η πιο ισχυρή δήλωση του Peter Gabriel. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980, η συντηρητική κυβέρνηση της Θάτσερ, με μια προσέγγιση ανωτερότητας και αυτοπεποίθησης, κατέστρεφε την κοινωνία με τον αυταρχικό εγωισμό της ψηφίζοντας νόμους εις βάρος ενός ολοένα αυξανόμενου άνεργου πληθυσμού. Ως απάντηση στις ταραχές που έπληξαν τη χώρα το 1981, ο υπουργός Απασχόλησης Norman Tebbit μίλησε για τον πατέρα του που ήταν εκτός εργασίας τη δεκαετία του 1930 και, αντί να συμμετάσχει σε ταραχές, έπαιρνε το ποδήλατό του κι έψαχνε για δουλειά. Αυτό ερμηνεύτηκε ευρέως ως παρότρυνση στους ανέργους να «πάρουν το ποδήλατό τους» και να ψάξουν να βρουν καμιά δουλειά.

Ο τρόπος που ο Gabriel αφηγείται την ιστορία ενός απελπισμένου ανθρώπου άγγιξε ένα ακατέργαστο νεύρο εκατομμυρίων ακροατών στη Μεγάλη Βρετανία και, αργότερα, σ’ όλο τον κόσμο. Προωθώντας αυτό το συναίσθημα, παρουσίασε μία απλή προσωπική ιστορία, η οποία βρήκε αξιόλογη ανταπόκριση. Σχεδιασμένο ως συζήτηση μεταξύ ενός άντρα και μιας γυναίκας, το τραγούδι επιδιώκει να τονίσει τη δύναμη του δεσμού ενός ζευγαριού που μπορεί να νικήσει όλα τα εμπόδια.

Από γραμματικής άποψης, το τραγούδι περιλαμβάνει πολλά παραδείγματα αναφορικών προτάσεων και παρακείμενου. Ακολουθούν ορισμένες εκφράσεις που μπορεί να είναι χρήσιμες για τους μαθητές: «I am a man whose dreams have all deserted», «I’ve changed my face», «I’ve changed my name».

Το «Don’t Give Up» ηχογραφήθηκε το 1985, με παραγωγούς τον Daniel Lanois και τον Peter Gabriel και μηχανικό ήχου τον Kevin Killen. Στην ηχογράφηση έπαιξαν οι: Manu Katché (drums, κρουστά), Tony Levin (μπάσο), David Rhodes (κιθάρες), Richard Tee (πιάνο), Peter Gabriel (φωνητικά, drum machine Linn και πλήκτρα CMI και Prophet-5), Simon Clark (synthesizer Yamaha CS-80) και η Kate Bush (φωνητικά).

Το τραγούδι δεν προοριζόταν εξ αρχής για ντουέτο, γι’ αυτό και ο Gabriel έπρεπε να αλλάξει τους στίχους ώστε να βγάζουν νόημα τραγουδώντας τους ένας άντρας και μια γυναίκα. Οι στίχοι που τραγουδιούνται από τον Gabriel περιγράφουν τα συναισθήματα ενός ανθρώπου που νιώθει απομόνωση, μοναξιά και απελπισία, ενώ τα ρεφρέν, ερμηνευμένα από την Kate Bush, προσφέρουν λόγια ελπίδας και ενθάρρυνσης.

Στο πρώτο κουπλέ, ο Gabriel τραγουδάει στίχους από την οπτική ενός τσακισμένου και καταβεβλημένου ανθρώπου που μεγάλωσε ως δυνατός και περιζήτητος, που διδάχθηκε να πολεμά και να κερδίζει και που ποτέ δεν πίστευε ότι θα μπορούσε ν’ αποτύχει. Στο δεύτερο κουπλέ, αρχίζει η μελωδία σ’ ένα τεταμένο υψηλότερο εύρος, με τους στίχους να λένε ότι δεν έμεινε πια μάχη που δεν έχει δοθεί και στη συνέχεια επιστρέφει στο ίδιο εύρος με το πρώτο κουπλέ με τους στίχους να μιλάνε για τα όνειρά του που τον εγκατέλειψαν, για το ότι άλλαξε το πρόσωπό του και το όνομά του και ότι κανένας δεν θέλει κάποιον αποτυχημένο.

Το ρεφρέν το τραγουδάει η Kate Bush, με ενθαρρυντικά λόγια που περιλαμβάνουν τον τίτλο του τραγουδιού –«Don’t give up»- και ανακουφιστικές φράσεις σχετικά με το να έχει κανείς φίλους, ότι δεν είναι ηττημένος και ότι μπορεί ακόμα να τα καταφέρει.

Στο τρίτο κουπλέ, ο Gabriel τραγουδά για την ανεργία που έβλεπε γύρω του, αλλά από την οποία ποτέ δεν σκέφτηκε ότι θα μπορούσε να επηρεαστεί, ότι πίστευε πως θα ήταν από τους τελευταίους που θα τον άφηναν να φύγει και πόσο περίεργο είναι γι’ αυτόν που τελικά συνέβη.

Το τέταρτο κουπλέ αρχίζει και πάλι σε υψηλότερη κλίμακα, με τους στίχους να εμφανίζουν τον Peter Gabriel να οδηγεί τη νύχτα προς το σπίτι του και συνεχίζει αναφέροντας το μέρος όπου γεννήθηκε, στην όχθη της λίμνης, και ότι καθώς αναδύθηκε το φως του ήλιου είδε τη γη και τα δέντρα καμένα. Η Bush τραγουδάει ξανά το ρεφρέν, αλλά τώρα με διαφορετικά λόγια να ακολουθούν τις τρεις προτάσεις «Don’t give up», λέγοντας ότι ακόμα έχει άλλους στο πλευρό του και ότι υπάρχει κάπου ένα μέρος όπου ανήκουν.

Ο Peter Gabriel, λοιπόν, τραγουδάει ως ένας συντετριμμένος άνεργος που αντιμετωπίζει την αντιλαμβανόμενη από τον ίδιο «αποτυχία» του στη ζωή. Δεν έχει χάσει μόνο τη δουλειά του αλλά και την ίδια του την ταυτότητα. Η Kate Bush, αντιθέτως, τον παρακινεί να κοιτάξει μπροστά, υποδυόμενη το ρόλο της αγαπημένης του πιστής και προστατευτικής συζύγου. Αρχικά, ακούγεται δύσκολο να προχωρήσεις πέρα από τα λόγια απελπισίας και μελαγχολίας του Gabriel. Ωστόσο οι στίχοι που τραγουδά η Kate Bush δεν είναι απλώς φαντασιώσεις αλλά ισχυρά και συγκινητικά λόγια αλήθειας για οποιονδήποτε αντιμετωπίζει μία καταιγίδα στη ζωή του. Στην ουσία, όπως εννοεί κι ο τίτλος, η Bush λέει ότι τα πράγματα μπορεί να φαίνονται ζοφερά αλλά ό,τι κι αν συμβεί θα το περάσουνε μαζί.

Το απόσταγμα του συναισθηματικού αυτού τραγουδιού μπορεί να συνοψιστεί στο εξής: παρά τις δύσκολες στιγμές που αντιμετωπίζουμε, η αγάπη και η υποστήριξη των γύρω μας θα μας βοηθήσει να ξεπεράσουμε τα προβλήματά μας και να μάθουμε να αντιμετωπίζουμε την αποτυχία.

Αν και το «Don’t Give Up» δεν είναι ένα ερωτικό τραγούδι με την παραδοσιακή έννοια, ωστόσο είναι υπέροχα ρομαντικό. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αλληλεπίδραση των φωνών του Gabriel και της Bush.

Αυτό το τραγούδι καταφέρνει και βγάζει μεγαλοπρέπεια στη γέφυρά του, όταν η Kate Bush τραγουδά αυτούς τους συγκινητικούς στίχους: «Rest your head, you worry too much. It’s going to be alright. When times get rough you can fall back on us. Don’t give up, please don’t give up».

Η μουσική του «Don’t Give Up» προέρχεται από ένα μοτίβο αργών τυμπάνων που δημιούργησε ο Peter Gabriel στο drum machine. Ο ήχος άρεσε στον παραγωγό-μουσικό Daniel Lanois και ο Tony Levin πρόσθεσε παρόμοιες χαμηλές συγχορδίες που έπαιξε στο μπάσο. Ο Levin, ο οποίος έφερε μαζί του το μωρό του από τις Ηνωμένες Πολιτείες, χρησιμοποίησε μία πάνα πίσω από τις χορδές του μπάσου για να υγράνει τον ήχο τους.

Το «Don’t Give Up» αρχίζει πολύ απαλά με τους ήχους των keyboards που δίνουν τη θέση τους σ’ ένα θαρραλέο ήχο του μπάσου και στις βασικές αέρινες συγχορδίες του synthesizer.

Το πανέμορφο πιάνο του Richard Tee στο ύφος του «Bridge Over Troubled Water» βρίσκεται κάτω από την εμπνευσμένη φωνή του Gabriel καθώς ανυψώνεται όταν τραγουδά: «Got to walk out of here, I can’t take anymore. Going to stand on that bridge, keep my eyes down below. Whatever may come and whatever may go, that river’s flowing». Με την απαλή πνοή του πιάνου, το τραγούδι καθίσταται ένα αριστούργημα κάτω από τον γυαλιστερό λούστρο της δεκαετίας του 1980. Σ’ αυτό το μεσαίο τμήμα του τραγουδιού φαίνεται και μία από τις μεγαλύτερες επιρροές στην καριέρα του Peter Gabriel, που ήταν ο Otis Redding. Πρόκειται για τη μουσική της εκκλησίας που εμπνέει έναν νέο ήχο που βασίζεται στο αρχέτυπο και την αρχιτεκτονική του gospel.

Το «Don’t Give Up» καθοδηγείται από το καμπυλωτό, ζεστό και συναρπαστικό μπάσο του Tony Levin, θέλοντας να δείξει ότι υπάρχει κάτι καθησυχαστικό στον τρόπο που η Kate Bush απαντά/ανακουφίζει τον Gabriel. Το τραγούδι είναι πολύ μετριοπαθές και αφήνει τα όμορφα φωνητικά να αναλάβουν την ευθύνη.

Αυτή η ανυποψίαστη σύνδεση μεταξύ των φωνών και η διοχέτευση του συναισθήματος μέσα σ’ αυτή τη συνεργασία και βέβαια όλα όσα συνθέτουν ένα τραγούδι, η μελωδία, οι στίχοι και η έκφραση, είναι που δημιουργούν αυτό το μαγικό αποτέλεσμα.

Η Kate Bush ηχογράφησε τα φωνητικά της στο σπιτικό στούντιο του Peter Gabriel στο Ashcombe House, κοντά στο Bath, μέσα σ’ έναν αχυρώνα βοοειδών. Ο Peter είχε ήδη ηχογραφήσει τα φωνητικά του, οπότε η Kate Bush τον ακολούθησε. Μετά την ηχογράφηση, ένιωσε ότι τα έκανε σαλάτα κι έτσι επέστρεψε αργότερα για να το τραγουδήσει ξανά. Ο Gabriel θυμάται τις αγελάδες να κοιτάζουν από το παράθυρο καθώς η Kate Bush τραγουδούσε τα καταπραϋντικά λόγια παρηγοριάς.

Συμπράττοντας με την Kate Bush, περισσότερο γνωστή ως avant garde τραγουδοποιός παρά ως τραγουδίστρια για μπαλάντες, ο Peter Gabriel ηχογράφησε μία μεγάλη ωδή στην εγκαρτέρηση, προάγγελο του «Everybody Hurts».

Το «Don’t Give Up» είναι μία σπουδαία συνεύρεση δύο μεγάλων καλλιτεχνών και είναι πολύ ωραίο το γεγονός ότι είναι και δύο καλοί φίλοι.

Με τις δύο προσπάθειές της, η Kate Bush με την ουράνια φωνή της πρόσθεσε στο τραγούδι την απαιτούμενη ζεστασιά και ευπάθεια. Έτσι, για πολλούς ανθρώπους στις Η.Π.Α. το τραγούδι έγινε, όπως επισημαίνει ο Graeme Thompson, βιογράφος της Kate Bush, το «πρώτο σημείο αναφοράς» για την Kate Bush.

Ο παραγωγός Daniel Lanois θυμάται ότι στην ηχογράφηση η Kate Bush καθήλωσε τους παρευρισκόμενους. Με καλλιτεχνικούς και εμπορικούς όρους ήταν μία μεγάλη star, με έναν σεβαστό κατάλογο επιτυχιών. Η αισθητική της και η προσέγγισή της στην pop μουσική ως κάτι εννοιολογικό, φαίνεται να ταίριαξαν καλά με τα ένστικτα και τα κίνητρα του Peter Gabriel στη δημιουργία μουσικής.

Όπως ένας ηθοποιός παίζει έναν ρόλο, η Kate Bush ερμήνευσε τους στίχους με πεποίθηση και ειλικρίνεια.

Ο Gabriel δήλωσε «ευτυχής» που η Kate Bush ανέλαβε τα ερμηνευτικά καθήκοντα του κομματιού.

Peter Gabriel: Η ευαισθησία που έδωσε η Kate στο τραγούδι ήταν ευχάριστη, επειδή δεν είναι μόνο ένα τραγούδι για μια γυναίκα που στηρίζει έναν άνδρα σε μια απαιτητική σχέση. Το κύριο πράγμα που τους απομακρύνει είναι η ανεργία, η οποία διαλύει τον κοινωνικό ιστό της Αγγλίας της Thatcher. Ο καταλύτης για το «Don’t Give Up» ήταν μία φωτογραφία της Dorothea Lange που είδα στο «In Proud Land», που έδειχνε τις άθλιες συνθήκες κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης στην Αμερική. Χωρίς κλίμα αυτοσεβασμού, είναι αδύνατο να λειτουργήσει.

Και ο Peter Gabriel και η Kate Bush είναι αγαπητοί στο κοινό. Ο Peter ήταν στους Genesis με τον Phil Collins και από τότε που χωρίστηκαν ακολούθησαν τους δικούς τους δρόμους. Μουσικά ο Gabriel είχε πολλά περισσότερα να προσφέρει (κάτι που μπορεί να διαπιστώσει κανείς αν ακούσει καλύτερα τους δίσκους του, όπως το «So») ενώ ο Phil γνώρισε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η δε Kate Bush, αν και βασικά φαίνεται περίεργη σε μερικούς, είναι επίσης μία αναμφισβήτητη μουσική μεγαλοφυία.

Η Kate Bush δεν ήταν η πρώτη επιλογή του Peter Gabriel για το ντουέτο. Ο πρώην τραγουδιστής των Genesis παραδέχτηκε ότι αρχικά είχε πλησιάσει την Dolly Parton, μία από τις σημαντικότερες Αμερικανίδες τραγουδίστριες της γενιάς της, αλλά ο θρύλος της country απέρριψε την προσφορά του. Έτσι, στράφηκε στην καλή του φίλη Kate Bush, η οποία τότε απολάμβανε τεράστια εμπορική επιτυχία μετά τον δίσκο της «Hounds Of Love» (1985).

Peter Gabriel: Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία γι’ αυτό το τραγούδι. Επειδή, όταν το έγραψα πρώτη φορά, υπήρχε μία αναφορά στις ρίζες της αμερικάνικης μουσικής, προτάθηκε να το τραγουδήσει η Dolly Parton. Όμως η Dolly το απέρριψε… και χαίρομαι που το έκανε επειδή αυτό που έκανε η Kate ήταν λαμπρό. Προφανώς πολλή από τη δύναμη του τραγουδιού προήλθε από τον τρόπο που τραγουδάει η Kate. Η Dolly μού ζήτησε αργότερα να το τραγουδήσω μαζί της στην τηλεοπτική της εκπομπή αλλά δεν μπορούσα γιατί ήμουν σε περιοδεία.

Φαίνεται, λοιπόν, πως δεν ήταν γραφτό να τραγουδήσουν μαζί ο Peter Gabriel και η Dolly Parton.

Το «Don’t Give Up» κυκλοφόρησε σε single στις 6 Οκτωβρίου του 1986 και ήταν το δεύτερο single που βγήκε από τον δίσκο «So», καθώς είχε προηγηθεί το «Sledgehammer». Η φωτογραφία του εξωφύλλου είναι του Trevor Key.

Το τραγούδι έφτασε στο Νο 9 της Μεγάλης Βρετανίας και στο Νο 72 των Η.Π.Α. Επίσης, έφτασε στο Νο 4 της Ιρλανδίας, Νο 5 στην Αυστραλία και Ολλανδία, Νο 13 στην Ισπανία, Νο 16 στη Νέα Ζηλανδία, Νο 27 στη Γερμανία και Νο 40 στον Καναδά.

Για το τραγούδι γυρίστηκαν δύο μουσικά βίντεο. Το ένα αποτελείται από μία μόνο λήψη που δείχνει την Kate Bush και τον Peter Gabriel να αγκαλιάζονται τρυφερά σε όλη τη διάρκεια του τραγουδιού, ενώ ο ήλιος πίσω τους εισέρχεται σε φάση ολικής έκλειψης και επανεμφανίζεται.

Στην αρχή του βίντεο, λοιπόν, αγκαλιάζονται. Ωραία. Το τραγούδι εξελίσσεται και αυτοί εξακολουθούν να αγκαλιάζονται. Είναι γοητευτικό. Ο Peter Gabriel και η Kate Bush αρχίζουν να τραγουδούν κι ακόμα αγκαλιάζονται. Μπαίνει η γέφυρα του τραγουδιού, πίσω τους συμβαίνει μία έκλειψη και παραμένουν αγκαλιασμένοι. Φτάνουμε στο τέλος του τραγουδιού και… μαντέψτε! Ο ήλιος αλλάζει πιο συχνά στο βίντεο απ’ ό,τι οι δύο τραγουδιστές!

Αυτή την εκδοχή, με την απλή ιδέα και τη ζεστή ατμόσφαιρα, σκηνοθέτησαν οι Kevin Godley και Lol Crème, οι οποίοι έκαναν πολλά κλασικά βίντεο, μεταξύ των οποίων και το «Every Breath You Take» των Police.

Kevin Godley (περιοδικό Q, Αύγουστος 2008): Δεν υπήρξε σεξουαλική υποδήλωση, μόνο μία αμοιβαία υποστήριξη. Αλλά το τραγούδι δεν είναι συναισθηματικό ή νοσταλγικό, είναι μόνο απίστευτα συγκινητικό.

Εκείνη την εποχή, ο 15ετής γάμος του Peter Gabriel βρισκόταν σε κρίση (το διαζύγιο βγήκε το 1988) και ο Gabriel επέμενε να καλέσει τη σύζυγό του για να πάρει την άδεια της ώστε να αγκαλιάσει την Kate Bush.

Peter Gabriel: Πίστευα ότι το να ψαχουλεύω επί πέντε λεπτά την Kate μπροστά σε όλο τον κόσμο ίσως να μην ήταν το καλύτερο πράγμα για έναν ετοιμόρροπο γάμο. Εκείνη την εποχή ένιωθα ότι χρειαζόμουν μια ευλογία. Τέλος πάντων, η Jill ήταν πολύ καλή γι’ αυτό.

Το άλλο βίντεο, σε σκηνοθεσία του Jim Blashfield, ενσωμάτωνε κινούμενα σχέδια και άλλα εφέ από υπολογιστή, με τα πρόσωπα του Peter Gabriel και της Kate Bush πάνω από μία ρημαγμένη πόλη και ανθρώπους.

Το 1990, στη συναυλία για τη Διεθνή Αμνηστία που δόθηκε στη Χιλή, ο Peter Gabriel ερμήνευσε το «Don’t Give Up» με τη Sinead O’Connor.

Ζωντανή ηχογράφηση του τραγουδιού περιλαμβάνεται στο άλμπουμ και DVD «Back To Front: Live In London» (2014), όπου το ερμηνεύει ο Peter Gabriel με την Jennie Abrahamson. Παρόλο που ο Peter Gabriel και η Kate Bush παρέμειναν φίλοι, ο Gabriel δεν την κάλεσε να λάβει μέρος στη συναυλία.

Peter Gabriel: Δεν το έκανα και δεν θα την καλούσα περιμένοντας η απάντηση να είναι ναι Στέλνουμε ηχογραφήσεις και κάρτες ο ένας στον άλλο αλλά δεν την έχω δει εδώ και αρκετό καιρό.

Το «Don’t Give Up» ακούγεται στις ταινίες «Perfect Body» (1997), «Στα Χέρια Του Θεού» (In God’s Hands, 1998, στους τίτλους τέλους) και «Συλλέκτης Οστών» (The Bone Collector, 1999, στους τίτλους τέλους). Επίσης, ακούστηκε στις τηλεοπτικές σειρές «Οι Σκληροί Του Μαϊάμι» (Miami Vice, 1988, σ’ ένα επεισόδιο όπου ο Sonny Crockett, τον οποίο υποδύεται ο Don Johnson, αρχίζει να ανακτά τη μνήμη του μετά από ατύχημα) και «Ανεξιχνίαστες Υποθέσεις» (Cold Case, 2008) καθώς και στο αυστραλέζικο «Dancing With The Stars» (2006, στην εκτέλεση των Shannon Noll & Natalie Bassingthwaighte) και στο quiz show «RocKwiz» (2008, από τους Tina Arena και Jeff Martin).

Τα βιβλία «The Sound Of The Crowd – A Discography Of The ‘80s» του Steve Binnie, «Goldmine Standard Catalog Of American Records 1948-1991» του Martin Popoff, «Without Frontiers: The Life And Music Of Peter Gabriel» του Daryl Eastlea, «Experiencing Peter Gabriel: A Listener’s Companion» του Durrell Bowman και «Peter Gabriel, From Genesis To Growing Up» της Sarah Hill κάνουν αναφορά στο τραγούδι.

Ο Paul Krugman στον βιβλίο «Τέλος Στην Ύφεση Τώρα!» γράφει: «Βλέποντάς μας να αποτυγχάνουμε, κάποιες στιγμές απελπίζομαι. Αλλά δεν είναι η σωστή αντίδραση. Καθώς η κάμψη συνεχίζεται, βάζω συχνά ένα υπέροχο τραγούδι της δεκαετίας του 1980, που ερμήνευαν ο Peter Gabriel και η Kate Bush. Το τραγούδι αναφέρεται σε μια απροσδιόριστη εποχή και τόπο μαζικής ανεργίας· η απελπισμένη ανδρική φωνή τραγουδά την έλλειψη ελπίδας: “For every job, so many men” (Για κάθε δουλειά τόσοι άνθρωποι). Η γυναικεία φωνή, όμως, τον ενθαρρύνει: “Don’t give up” (Μην το βάζεις κάτω)».

Ο Σταύρος Λάντσιας και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου είπαν ότι είναι ένα από τα αγαπημένα τους τραγούδια.

Το 2009, οι Take That αποκάλυψαν ότι το «Don’t Give Up» ήταν το τραγούδι που τους ενέπνευσε περισσότερο.

Gary Barlow: Δεν νομίζω ότι μπορείς ν’ ακούσεις αυτό το τραγούδι χωρίς να νιώσεις εμπνευσμένος. Θα μπορούσε να σώσει οποιονδήποτε –οι στίχοι είναι τόσο εμπνευσμένοι. Είχα μία πολύ κακή στιγμή τη δεκαετία του 1990 και το ραδιόφωνο έπαιξε αυτό το τραγούδι. Υπήρξαν λίγες μόνο φορές που έπρεπε να σταματήσω το αυτοκίνητο στην άκρη για ν’ ακούσω ένα τραγούδι –κι αυτό ήταν μία από αυτές.

Howard Donald: Μου αρέσει πραγματικά αυτό το τραγούδι και μπορώ να δω γιατί ενέπνευσε τον Gary. Αν περνάς μία κακή φάση στη ζωή σου είναι ένα θαυμάσιο τραγούδι για να τραγουδήσεις.

Το Avopolis συμπεριέλαβε το «Don’t Give Up» στα 10 καλύτερα ντουέτα στην ιστορία της μουσικής. Το περιοδικό Rolling Stone το κατέταξε στο No 11 των 20 πιο δραματικών ντουέτων όλων των εποχών γράφοντας: ‘’Αν υπήρχε ποτέ ένα βίντεο που συνέλαβε τέλεια την πρόθεση του τραγουδιού, είναι το clip για το «Don’t Give Up», το οποίο απλά εμφανίζει τον Gabriel και τη Bush να αγκαλιάζονται για μία αγαπητή ζωή και μία κάμερα να περιστρέφεται γύρω από τα πρόσωπά τους ενώ τραγουδάνε. Υπάρχει ένα οικείο συναίσθημα σ’ αυτό το τραγούδι για τον αγώνα και την ελπίδα, το οποίο έγραψε ο Gabriel για τη Dolly Parton που το απέρριψε. Είναι δύσκολο να το φανταστείς πως θα ήταν αν δεν το είχε απορρίψει –η Bush και ο Gabriel είναι τόσο ολοκληρωτικά συγχρονισμένοι στον ευγενικό τους πόθο, που περιτυλίγει ο ένας τον άλλο με δύναμη σφιχτής αγκαλιάς’’.

Ο Peter Gabriel δήλωσε ότι ένας γνωστός ροκ σταρ και ένας κωμικός είπαν ότι το τραγούδι αυτό τούς απέτρεψε από την αυτοκτονία.

Peter Gabriel: Δεν ξέρεις τι αντίκτυπο θα έχουν κάποια τραγούδια στον κόσμο. Συνειδητοποιείς ότι είναι μία εργαλειοθήκη γεμάτη από συναισθηματικά εργαλεία όταν βγάλεις τη μουσική και βάλεις μέσα συναίσθημα. Έχω επίγνωση αυτού… Σκέφτηκα ότι αυτό προσπαθούσα να κάνω.

Σίγουρα το «Don’t Give Up» δεν είναι μία τυχαία μπαλάντα, ούτε είναι ένα τραγούδι κολλημένο στη δεκαετία του 1980. Είναι ένα τραγούδι ενθάρρυνσης, που μας υπενθυμίζει ότι πρέπει να είμαστε περήφανοι (αλλά ποτέ υπερβολικά περήφανοι) μπροστά στις δυσκολίες, να σκάψουμε βαθιά και να παραμείνουμε όσο πιο δυνατοί μπορούμε, υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλο. Είναι μία από τις πιο καθοριστικές ερμηνείες στην αξιοσημείωτη καριέρα της Kate Bush και ένα από το πιο εκπληκτικά τραγούδια που στολίζουν τον κατάλογο του Peter Gabriel.

Το τραγούδι, με την απελπισία του Peter Gabriel στα κουπλέ και τα λόγια ελπίδας της Kate Bush στο ρεφρέν, εξελίχθηκε αναμφισβήτητα στην πιο αγαπημένη σύνθεση του Peter Gabriel και αποτέλεσε επιλογή σημαντικότατων καλλιτεχνών που θέλησαν να δώσουν τη δική τους οπτική.

Οι στίχοι:

[1ο κουπλέ: Peter Gabriel]
In this proud land we grew up strong
We were wanted all along
I was taught to fight, taught to win
I never thought I could fail

No fight left or so it seems
I am a man whose dreams have all deserted
I’ve changed my face, I’ve changed my name
But no one wants you when you lose

[1ο ρεφρέν: Kate Bush]
Don’t give up, because you have friends
Don’t give up, you’re not beaten yet
Don’t give up, I know you can make it good

[2ο κουπλέ 2: Peter]
Though I saw it all around
Never thought that I could be affected
Thought that we’d be the last to go
It is so strange the way things turn

Drove the night toward my home
The place that I was born, on the lakeside
As daylight broke, I saw the earth
The trees had burned down to the ground

[2ο ρεφρέν: Kate]
Don’t give up, you still have us
Don’t give up, we don’t need much of anything
Don’t give up, because somewhere there’s a place
Where we belong

[Γέφυρα: Kate]
Rest your head, you worry too much
It’s going to be alright
When times get rough, you can fall back on us
Don’t give up, please don’t give up

[Γέφυρα: Peter]
Got to walk out of here, I can’t take any more
Gonna stand on that bridge, keep my eyes down below
Whatever may come and whatever may go
That river’s flowing, that river’s flowing

[3ο κουπλέ: Peter]
Moved on to another town
Tried hard to settle down
For every job, so many men
So many men no-one needs

[3ο ρεφρέν: Kate]
Don’t give up, because you have friends
Don’t give up, you’re not the only one
Don’t give up, no reason to be ashamed
Don’t give up, you still have us
Don’t give up now, we’re proud of who you are
Don’t give up, you know it’s never been easy
Don’t give up, because I believe there’s a place
There’s a place where we belong

Άλλες εκτελέσεις:

The Shadows (Οκτώβριος 1987, ορχηστρική εκτέλεση στον δίσκο «Simply Shadows»).
Peter Gabriel & Tracy Chapman (Οκτώβριος 1988, στη συναυλία «Human Rights Now!» που έδωσαν στο Μπουένος Άιρες. Εμπνευσμένη απόδοση, με το φυσικό vibrato της συναισθηματικά φορτισμένης φωνής της Chapman να έχει σημαντική συμβολή στην επίδραση του τραγουδιού).
Willie Nelson & Sinead O’Connor (Μάρτιος 1993, στο άλμπουμ «Across The Borderline». Παραγωγή: Don Was, Paul Simon, Roy Halee. Στο single περιλαμβάνεται και ορχηστρική εκτέλεση του τραγουδιού. Η NY Post κατέταξε αυτή τη διασκευή στο Νο 96 των 100 καλύτερων διασκευών όλων των εποχών).

Peter Gabriel & Paula Cole (Σεπτέμβριος 1994, στο άλμπουμ «Secret World Live». Η Paula Cole, που μόλις είχε αποφοιτήσει από το Berklee College Of Music και ακόμα δεν είχε κυκλοφορήσει το πρώτο της άλμπουμ, έκανε το 1993 δεύτερη φωνή στον Peter Gabriel στην περιοδεία Secret Live Tour, όπου τραγούδησε μαζί του ως μέρος της παράστασης. Δύο από τις παραστάσεις που δόθηκαν στην Ιταλία μετουσιώθηκαν στο συγκεκριμένο άλμπουμ και σε ταινία-συναυλία που κυκλοφόρησε σε DVD).
Chielie (1994, στο CD «Duet For Lovers». Το μέρος της Bush «δίπλα» στον Chielie ερμήνευσε μία άγνωστη τραγουδίστρια. Το ντουέτο δεν συναντήθηκε ποτέ για την ηχογράφηση αλλά ηχογράφησαν χωριστά).
The John Tesh Project (1994, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Sax By The Fire»).
The Guitar Orchestra (1994, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Interpretations»).
Moya Brennan & Michael McDonald (Οκτώβριος 1999, ως bonus track στο άλμπουμ «Whisper To The Wild Water»).
Gregorian & Sarah Brightman (Δεκέμβριος 1999, στο άλμπουμ «Masters Of Chant». Το 2003 συμπεριλήφθηκε και στο άλμπουμ της Sarah Brightman « The Harem Tour»).
Show Of Hands (2000, στο άλμπουμ «Covers»).
The American Rock Orchestra (Φεβρουάριος 2001, στο άλμπουμ «Dream In Red – The Music Of Peter Gabriel»).
Jody Watley (Απρίλιος 2001, στο άλμπουμ «Midnight Lounge»).
Saga & Alannah Myles (2001, στη β’ πλευρά του single «Money Talks»).
Xavier Naidoo (Μάρτιος 2002, στο άλμπουμ «Zwischenspiel – Alles für den Herrn»).
Take 6 (Απρίλιος 2002, a cappella εκτέλεση στο άλμπουμ «Beautiful World»).
The Rachel Z Trio (Απρίλιος 2003, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «First Time Ever I Saw Your Face»).
Jimi Mbaye (2005, στο άλμπουμ «Yaye Digalma»).
Alicia Keys & Bono (Δεκέμβριος 2005). Πρόκειται για μία R&B εκτέλεση με τίτλο «Don’t Give Up (Africa)», που κυκλοφόρησε σε ψηφιακό single με παραγωγούς την Alicia Keys και τον Steve Lillywhite. Έφτασε στο Νο 79 των Η.Π.Α. Τα έσοδα από την κυκλοφορία πήγαν στη φιλανθρωπική οργάνωση Keep A Child Alive, της οποίας η Alicia Keys είναι εκπρόσωπος.

Alicia Keys: Τ’ αγαπώ αυτό το τραγούδι. Και αγαπώ τον Bono. Σέβομαι πραγματικά αυτά που έχει κάνει για την Αφρική και πως χρησιμοποίησε τη φήμη του για να κάνει καλό στον κόσμο. Ελπίζω να κάνω τα μισά απ’ αυτά στη ζωή μου.

Η Alicia Keys και ο Bono ερμήνευσαν το τραγούδι ζωντανά στη φιλανθρωπική εκδήλωση Black Ball προκειμένου να συγκεντρωθούν χρήματα για την οργάνωση Keep A Child Alive. Το τραγούδησαν επίσης στο show της Oprah Winfrey τον Οκτώβριο του 2006.

Patrick Cornelius (Απρίλιος 2006, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Lucid Dream»).
Vocal Line (Μάιος 2006, στο άλμπουμ «Vocal Stories»).
Tara MacLean & Amy Sky (Ιούνιος 2006, στο άλμπουμ «Songs For Sunset»).
Shannon Noll & Natalie Bassingthwaighte (Νοέμβριος 2006, pop εκτέλεση σε single και στη συλλογή «Home: Songs Of Hope & Journey». Παραγωγή: Michael ‘‘fingaz’’ Mugisha. Κυκλοφόρησε και σε φιλανθρωπικό single για την οργάνωση beyondblue κατά της κατάθλιψης. Έφτασε στο Νο 2 της Αυστραλίας).
Still Collins (2006, στο άλμπουμ «Ballads And Love Songs Live»).
The Feeling (Φεβρουάριος 2008, στη deluxe έκδοση του άλμπουμ «Join With Us»).
Ted Kooshian’s Standard Orbit Quartet (Φεβρουάριος 2008, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Ted Kooshian’s Standard Orbit Quartet»).
Shark & Co. & Cindy Wasserman (Νοέμβριος 2008, country/folk εκτέλεση σε single. Παραγωγή: John Would και Shark. Τα έσοδα της ηχογράφησης πήγαν στη Farm Aid και τον Ερυθρό Σταυρό, για να βοηθήσουν τους αγρότες που επλήγησαν από τις πλημμύρες του 2008. Το σχέδιο του εξωφύλλου αποτίνει φόρο τιμής στο αυθεντικό εξώφυλλο των Peter Gabriel/Kate Bush καθώς έχει παρόμοια τυπογραφία).
The Midway State & Lady Gaga (Μάιος 2009. Σύμφωνα με τη Lady Gaga η εκτέλεση αυτή έγινε ώστε «οι νέοι άνθρωποι να ακούσουν και να μάθουν κάτι για την Kate Bush»).
Steve Ewing (2009, στο άλμπουμ «Zodiac»).
Geoff Gascoyne (2009, ορχηστρική εκτέλεση στο άλμπουμ «Pop Bop 2009»).
P!nk & John Legend (Ιούνιος 2010, στο άλμπουμ του Herbie Hancock «The Imagine Project»).
Nicolai Dunger & Silje Nergaard (Οκτώβριος 2010, στο άλμπουμ του Georg Wadenius «Reconnection»).
Tarja Turunen (2010, μαζί με τη Liv Kristine των Leaves’ Eyes στο ευρωπαϊκό σκέλος της περιοδείας What Lies Beneath).
Chuck Person (2010, ως sample στο τραγούδι «Untitled B1»).
Vassilikos (Μάρτιος 2011, στο άλμπουμ «Vintage»).
Stellar Band (Απρίλιος 2011, στο άλμπουμ «Revisited Into Lounge Music Vol. 2»).
Peter Gabriel & Ane Brun (Οκτώβριος 2011, με πλήρη ορχήστρα στο άλμπουμ «New Blood»). Peter Gabriel: Η Ane έχει στιγμές που πραγματικά ακούγεται σαν τη Dolly κι έτσι σκέφτηκα ότι θα ήταν ενδιαφέρον. Έχει επίσης μία δροσερή σκανδιναβική άποψη στο τραγούδι που μου αρέσει πολύ.
Parenthetical Girls (Οκτώβριος 2011, στο E.P. «Demos For The Dreaming»).
Eddy Hobizal (2011, στο άλμπουμ «Kinetic»).
David Archuleta & Libbie Linton (Αύγουστος 2012, στο άλμπουμ «Begin»).
Dr. Ring-Ding & Doreen Shaffer (2012, rocksteady εκτέλεση στο άλμπουμ «Dr. Ring Ding Ska-Vaganza – Piping Hot»).
Pierpaolo Bibbò (Απρίλιος 2013, στο άλμπουμ «Family Snapshot – A Tribute To Genesis Solo Careers – Peter Gabriel»).
Feist & Timber Timbre (Σεπτέμβριος 2013, στο άλμπουμ «And I’ll Scratch Yours»).
Rocky Diamonds (2013, ως sample στο τραγούδι «Don’t Give Up»).
The Pierces (Νοέμβριος 2014, στο άλμπουμ «Sounds Of The 80s – Unique Covers Of Classic Hits»).
Donny Osmond & Laura Wright (2014, στο άλμπουμ «The Soundtrack Of My Life»).
Le Bang Bang & Kalberer (Ιούλιος 2015, στο άλμπουμ «In Our Blood»).
Ann Wilson (Ιούλιος 2016, στο E.P. «The Ann Wilson Thing! #2»).
Betty Buckley (Απρίλιος 2017, ζωντανή ηχογράφηση στο άλμπουμ «Story Songs»).
Jann Klose & Annie Haslam (Ιούνιος 2017, παραγωγή: Rave Tesar. Η ηχογράφηση περιλαμβάνει τους Jann Klose στην ακουστική κιθάρα και φωνητικά, Annie Haslam στα φωνητικά, John Arbo στο όρθιο μπάσο, Rob Mitzner στα κρουστά και Rave Tesar στα πλήκτρα. Οι εισπράξεις από τις πωλήσεις πήγαν στο ίδρυμα TutuDesk του Desmond Tutu).