“Μελίνα” του Γιάννη Σκαραγκά, εκδόσεις Κριτική, 2023

της Κατερίνας Καλογήρου

Οπισθόφυλλο βιβλίου

Μια τρυφερή ιστορία για την αναδρομή μιας γυναίκας από τον μύθο στο ανθρώπινο, για την ανάγκη ν’ αφήσουμε ίχνη στη μνήμη των αγαπημένων μας. Πρόκειται για μια ποιητική εξιστόρηση για τα πρόσωπα ενός κοριτσιού που έγινε θρύλος, μια επινόηση της Μελίνας που μας εμπνέει και σήμερα. Η εγγονή, η κόρη, η φίλη, η ερωμένη, η σύζυγος, η αγωνίστρια, λένε όλες τη δική τους εκδοχή για έναν κόσμο που χωρίς σώμα και χωρίς καρδιά χάνει το πρόσωπό του. Ξεκινώντας από τα παιδικά της χρόνια μέχρι την πολιτική της δραστηριότητα στη Μεταπολίτευση, η αφήγηση εστιάζει σε αυτά που έκαναν τη Μελίνα Μερκούρη ένα διαχρονικό και βαθιά φεμινιστικό σύμβολο, εντός και εκτός Ελλάδας: στον ανεξάρτητο άνθρωπο, στην αιώνια έφηβη και κυρίως στη γυναίκα που αφοσιώθηκε στο ανθρώπινο και στο ονειρικό, κάνοντας γνωστό στον κόσμο το αίτημα ενός λαού για πολιτικές ελευθερίες και ανανέωση.

Βιβλιογνώμη

Καλέ μου αναγνώστη, σήμερα θα σου μιλήσω για τη Μελίνα, αυτή που θα ήθελε να έχει και ένα και δύο και τρία και τέσσερα άμα λάχει, παιδιά! Θα σου μιλήσω για τη Μελίνα όμως, όπως τη διάβασα από τον Σκαραγκά, που πολύ μεράκι πρέπει να είχε για να γράψει τούτο το βιβλίο. Το διάβασα μέσα σε λίγες ώρες…έφυγε νεράκι από τα χέρια μου, και όχι επειδή είναι μικρό. Και άλλο τόσο να ήταν, και άλλο τόσο από το άλλο τόσο, πάλι έτσι θα το βίωνα. Νόμισα οτι άκουγα τη φωνή της να διαβάζει κάθε γραμμή, και έβλεπα τον καπνό του τσιγάρου της να κάνει σχεδιάκια στον αέρα. Τόσο «μέσα» με τράβηξε ο συγγραφέας στο κείμενό του.

Έγραψε γι αυτήν, όπως θα έγραφε κάποιος για την μαμά του κολλητού του, που μπορεί να ήταν και λίγο τσιμπημένος μαζί της, όμως στην πραγματικότητα δεν ήταν έρωτας αλλά θαυμασμός. Συνεχώς ξεχνούσα πως διάβαζα κάτι που έγραψε κάποιος άλλος για αυτή. Πρόκειται για ένα κείμενο τόσο γυμνό από φτιασίδια, που εισβάλλει σε κάθε γωνιά του μυαλού αυτής της γυναίκας, σχεδόν αδιάκριτα! Τα όνειρα, τα πάθη, οι έρωτες, η αγάπη, η πατρίδα, η πολιτική, η αρρώστια, ο φόβος…όλα σου λέω, δεν άφησε τίποτα εκτός. Πρόσεξε όμως καλέ μου αναγνώστη, δεν πρόκειται για μια βιογραφία, αλλά για μια μυθιστορηματική βιογραφία. Θαρρώ είναι ο φόρος τιμής που αποδίδει ο συγγραφέας στη Μερκούρη. Τα γεγονότα που παραθέτει είναι πραγματικά, και μας τα αφηγείται η ίδια η Μελίνα σε πρώτο ενικό πρόσωπο.

Όσο περνούσαν οι σελίδες, ένιωθα όλο και περισσότερο την ανάγκη να ψάξω να μάθω κι άλλα πράγματα γι αυτήν, για τη ζωή της, για τη δράση της, και έπαθα κάτι που λίγα βιβλία μου το έχουν προκαλέσει, είτε είναι βιογραφικά, είτε αυτοβιογραφικά, είτε μυθιστορηματικές βιογραφίες, αλλά τέλος πάντων καταπιάνονται με τη ζωή κάποιου γνωστού ανθρώπου. Θυμήθηκα πως πίσω από τον θρύλο κρύβεται ένας άνθρωπος, ο οποίος έχει όλες τις φοβίες και τις ανησυχίες των κοινών πληβείων σαν και μένα, αλλά, καταφέρνει να συμβαδίσει παρά αυτές, καμιά φορά με αυτές, και ενίοτε να μη συμβαδίσει καθόλου, όπως ένας κανονικός άνθρωπος. Ξέρεις πότε το έπαθα αυτό πρώτη φορά, καλέ μου αναγνώστη; Όταν διάβασα το «Μαρτύρων και Ηρώων αίμα», που έγραψε ο Δραγούμης για τον Παύλο Μελά. Είναι υπέροχο να βλέπεις τον άνθρωπο πίσω από τον θρύλο. Πάμε λοιπόν και μεις, να πάρουμε αγκαλιά τους δαίμονές μας, όπως έκαμε η Φοίμπη στις Μάγισσες (εντάξει έτυχε να είναι ένας πάρα πολύ καλοσχηματισμένος δαίμονας εκείνος ο Μπαλταζάρ), και να σκεφτούμε τη Μελίνα και τους υπόλοιπους που μεγαλούργησαν έχοντας τα δικά τους βάρη στις πλάτες τους!

About Post Author