της Κατερίνας Καλογήρου
Βρισκόμαστε στο 1800, η Ελλάδα είναι εδώ και 350 χρόνια υπό την Οθωμανική κυριαρχία, και οι φίλοι μας οι Άγγλοι διοικούν τη μισή γη. Και λένε, βρε μήπως να στολίσουμε λίγο ακόμα τα σπίτια μας με ξένα μπογαλάκια; Πολύ καλή ιδέα σκέφτηκε ένας πρέσβης της Μεγάλης Βρετανίας στην Οθωμανική αυτοκρατορία, ο Τόμας ο Μπρους, που ήταν και ο 7ος κόμης του Έλγιν, μιας περιοχής κάπου στη Σκοτία.
Και έτσι, πήγε στον Σουλτάνο, τα είπανε τα κανονίσανε, και πήρε το φιρμάνι του, και κίνησε για την Αθήνα. Βλέπει τον Παρθενώνα, παθαίνει σοκ διότι εντάξει είναι ουάου, και λέει, θέλω αυτά τα γλυπτά εδώ, εδώ, εδώ, εκείνα εκεί, και εκείνα εκεί, και τα άλλα παραπέρα. Τάχα μου βέβαια, αρχικά είπε οτι θα τα σχεδίαζε και θα έφτιαχνε εκμαγεία, ώστε να φτιάξει απομιμήσεις για να βάλει στο καθιστικό του. Αλλά σου λέει μετά, βρε Σουλτάνε, να μην πάρω και λίγα ορίτζιναλ, όπως το λέμε στο χωριό μου πίσω στο Σκότλαντ, να τα βάνω πάνω από τα τζάκια μου; Πάρε, του είπε ο Σουλτάνος, αλλά το χαρτί δεν το υπέγραψε. Ξέχασε; Δεν ξέρω να σου πω την αλήθεια, αλλά δεν το υπέγραψε. Ο Τόμας ο Μπρους, ο Λόρδος Έλγιν επί το γνωστότερον, δεν ξετύλιξε καν τον πάπυρο, τον πήρε παραμάσχαλα, πήρε και μια Καρυάτιδα στην άλλη μασχάλη, και ξεκίνησε.
Και λέει μετά, δεν σηκώνω και όλο το Ερέχθειο, να το πάω στον κήπο να το κάμω θερμοκήπιο; Ευτυχώς που δεν βρήκε πλοία τότε, δεν θα είχε μείνει κολυμπηθρόξυλο. Δεν το έβαλε όμως κάτω, είπε στον εαυτό του, εγώ θα πάρω ό,τι μπορώ, και το έκανε. Ξεκίνησε να ξηλώνει ό,τι ξηλωνόταν, τα φόρτωσε στα πλοία, τα τίγκαρε μέχρι επάνω, και μάλιστα ένα του βούλιαξε με αποτέλεσμα να ξεπαραδιαστεί επί σειρά ετών προκειμένου να καταφέρει να ανακτήσει ότι έκανε παρέα στα ψαράκια. Γι αυτό, αναγκάστηκε να πουλήσει στην Αγγλική κυβέρνηση τα αγαθά που copies κατέκτησε, και σε αρκετά χαμηλές τιμές. Έτσι λοιπόν, το Βρετανικό Μουσείο βρέθηκε ο κερδισμένος της υπόθεσης, με τα εκθέματα να του αποφέρουν τρομερά κέρδη κάθε χρόνο από τους επισκέπτες που έρχονται από όλον τον κόσμο προκειμένου να θαυμάσουν τα γλυπτά. Κατά καιρούς βρέθηκαν αρκετές προσωπικότητες που υποστήριξαν την επιστροφή των μαρμάρων στην Ελλάδα, όμως οι πρώτες συντονισμένες προσπάθειες ξεκίνησαν από την Μελίνα Μερκούρη στην δεκαετία του 1980, η οποία δήλωσε ευθέως «Θέλω τα μάρμαρά μου πίσω», και επικροτούμε. Τις τελευταίες μέρες έχουμε εξελίξεις επί του θέματος, μιας και φαίνεται πως οι Βρετανοί είναι ελαφρώς διατεθειμένοι να το συζητήσουν αλλιώς το θέμα, ώστε να βρεθεί λύση για το ζήτημα. Τόσα χρόνια λένε να μας τα δανείσουν, αλλά σώπα dear που θα μου δανείσεις τα μάρμαρά ΜΟΥ, πιες το τσάι σου σε παρακαλώ! Πάντως, πρέπει να πούμε πως τα μάρμαρα στο εξωτερικό έχουν ωφελήσει κάπως και την Ελλάδα, διότι δεν ήσαν λίγοι εκείνοι που είδαν τα αριστουργήματα εκεί στα ξένα, και είπαν να περάσουν μια βόλτα και από εμάς να δουν τα υπόλοιπα, να ρίξουν καμιά βουτιά, να φάνε και το πιτόγυρο. Αλλά και εκείνη η δύσμοιρη Καρυάτιδα, μονάχη της στην αίθουσα, με πιάνει η καρδιά μου… στην μουσειάρα της Ακρόπολης άφηκαν τη θέση της κενή, και την περιμένουν οι υπόλοιπες κορασίδες