του Ευαγγέλου Βαλσαμίδη
Ένα θεατρικό έργο με το οποίο θα ήθελαν να «σταδιοδρομήσουν» πολλοί ηθοποιοί. Ήμουν κι εγώ εκεί αυτόπτης και αυτήκοος μάρτυρας και η ευθύνη αποκλειστικά βαρύνει εμένα για όσα θα καταθέσω.
Πολλά νεοφανή συμβάντα της μεταπολιτευτικής Ελληνικής πραγματικότητας παραλείπονται, όπως οι σιτιζόμενοι από τους κάδους απορριμμάτων, οι φερέοικοι άστεγοι των πόλεων, η κατάχρεοι που εξαναγκάζονται να αποβληθούν με βίαιο τρόπο από τα σπίτια τους, η εγκληματικότητα που αγγίζει πλέον αποτρόπαια φαινόμενα, όπως φόνους γυναικών και παιδιών, όλα όσα επισωρεύει ο «μεταμοντέρνος» νεοφιλελεύθερος κόσμος μας και πως θα μπορούσε άλλωστε να συμπεριληφθούν όλα αυτά σε μία περιορισμένου χρόνου παράσταση.
Ο Γιάννης Σολδάτος έκανε με τις παρεμβάσεις και τις επιλογές του ό,τι μπορούσε για να κρατηθεί μέσα στον χρόνο μιας παράστασης και ο Γιώργος Λιβανός να κρατήσει με τη διδασκαλία του τη ροή της υπόθεσης, ή μάλλον των υποθέσεων που συγκροτούν τα αποσπασματικά δρόμενα σε μια συνοχή, με αποτέλεσμα να οδηγήσει τους ηθοποιούς σε εξάρσεις τέτοιες που θα ήταν χρήσιμες να αποτελέσουν μάθημα σκηνοθεσίας και υποκριτικής για πολλούς φιλόδοξους να μπουν στο δύσκολο και ακανθώδες επάγγελμα της σκηνοθεσίας και της υποκριτικής.
Τα ίδια πρόσωπα μεταλλάσσονται σε διαφορετικούς ρόλους, από το ένα στο άλλο επεισόδιο με «χαμαιλεόντια» άνεση, χωρίς να αφήνουν ερωτηματικά για το πώς αυτό το παιχνίδι των πολλαπλών ρόλων γίνεται πραγματικότητα και τους θεατές να υποβάλλονται σε αυτή τη δύσκολη ανάγνωση. Όσα επαινετικά και να γράψω για την σκηνοθεσία του Γιώργου Λιβανού δεν θα προσθέσω τίποτε περισσότερο στην άψογη επαγγελματικά δουλειά του. Θα επιμείνω όμως στο γεγονός της άριστης διανομής των ρόλων, σε πρόσωπα με άριστη επαγγελματική επάρκεια, ώστε να αποδίδουν τον εκάστοτε χαρακτήρα που υποδύονταν απροσποίητα, σαν να είχαν προσωπικά βιώσει, ως υποκείμενα, τους χαρακτήρες που υποδύονταν.
Πάντοτε βλέποντας και αναφερόμενος σε ένα θεατρικό έργο, αποφεύγω να αναφερθώ στο αφηγούμενο ιστόρημά του, το οποίο καθένας μπορεί να πληροφορηθεί από το κείμενο και να το αναγνώσει όπως αυτός κρίνει. Εγώ δεν υποδεικνύω καμμία ανάγνωση και στέκομαι μόνο στην παραστατική του απόδοση, γιατί ένα θεατρικό έργο είναι πρώτιστα παραστατική διαδικασία η οποία χρειάζεται σκηνικές ισορροπίες, ώστε να μην καταλήγει σε ακροβασίες, όπου το τραγικό να ξεπέφτει σε κωμικό και το αντίθετο. Άλλωστε στο έργο αυτό του Γιώργου Σκούρτη, με τις παρεμβάσεις του Γιάννη Σολδάτου δεν μπορούμε να μιλάμε για υπόθεση έργου, αλλά για αποσπασματικές κοινωνικές συμπεριφορές που δεν τελειώνουν το ιστόρημά τους με καλό ή κακό τρόπο, αλλά μένουν σαν επαναλαμβανόμενα συμβάντα που αφήνουν περισσότερα ερωτηματικά από ό,τι απαντήσεις και αυτό είναι ένα επίτευγμα.
Ένα προς ένα τα επεισόδια συμπλέκονται μεταξύ τους, όπως και τα πρόσωπα που αλλάζουνε ρόλους, με τον Γιώργο Λιβανό, ως οικοδεσπότη σε ένα χορευτικό επεισόδιο ή να υποδύεται τον εαυτό του σε μια συνάντηση, στον Άδη άραγε ή στον επάνω κόσμο, με το φάντασμα του Γιώργου Σκούρτη, το οποίο το βρίσκω πολύ ευρηματικό σε μια παράσταση που οφείλουν όλοι, επεξεργαστής του αρχικού κειμένου (Γιάννης Σολδάτος, σκηνοθέτης (Γιώργος Λιβανός) και ο θίασος των υποκριτών (Γιάννης Τσιώμου, Πέπη Οικονομοπούλου, Μάνος Χατζηγεωργίου, Μαρία Δρακοπούλου, Σόνια Κωτίδου, Μάνος Τσιβιλής, Ζωή Τριανταφυλλίδη, Γιώργος Καρατζάς και Γιάννος Τριανταφύλλου), να «λογοδοτήσουν», υποκρινόμενοι επί σκηνής κοινωνικούς χαρακτήρες και συμπεριφορές.
Τα ψελλίσματα της Πέπης Οικονομοπούλου, οι εναλλαγές ψυχικών αντιδράσεων, όταν και όπου ο ρόλος την καλούσε να ανταποκριθεί, δείχνουν όχι μόνο το μεγάλο υποκριτικό της ταλέντο, αλλά και ό,τι εποικοδομητικό απεκόμισε από την πολύχρονη θητεία της στο «σανίδι», όπως και ο Μάνος Χατζηγεωργίου, υποβλητική παρουσία με ξεκάθαρη άρθρωση, η Σόνια Κωτίδου, ένα πρόσωπο ταυτισμένο με το ρόλο της ως Λίζα, Η Μαρία Δρακοπούλου πειστικότατη στον ρόλο Εκείνης, όπως και ο κατατρυχόμενος εν επιγνώσει του φορέας του οιδιπόδειου συμπλέγματος Μάνος Τσιβιλής στον ρόλο του γιου, αλλά και όλοι οι άλλοι ηθοποιοί, συντελεστές της παράστασης μελετημένοι στον ρόλο του ο καθένας και η καθεμιά, αλλού τσιτωμένοι/νες και αλλού εύχαρεις παρουσίες, συγκροτούν ένα δυναμικό και πειθαρχημένο σύνολο που πατάει σταθερά στο «σανίδι».
Ξεχωρίζει ο απέριττος σκηνικός διάκοσμος που συμπληρώνεται με συμβάντα του δρόμου, όπου η ζωή καταλήγει «ποδήλατο», όπως σημειολογικά προβάλλεται από τον προτζέκτορα. Τα κοστούμια της Δέσποινας Βολίδη επιλεγμένα και σύμφωνα με τον εκάστοτε ρόλο και κατασκευή από την Venia Alexandrovna. Στο πιάνο και σε «ζωντανή» απόδοση η πιανίστα Νίκη Γκουντούμη, με μουσική διδασκαλία της ίδιας και πρωτότυπη μουσική του Σάκη Τσιλίκη.
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ Κ. ΒΑΛΣΑΜΙΔΗΣ
