Κυρίαρχος του «παιχνιδιού» στο real estate τα ποιοτικά γραφεία – H κινητικότητα σε logistics και ξενοδοχεία

Ο κλάδος των ποιοτικών γραφειακών χώρων θα συνεχίσει να κυριαρχεί ως επενδυτικό προϊόν και κατά τη διάρκεια του 2019, ως αποτέλεσμα του αυξανόμενου ανταγωνισμού μεταξύ των ενδιαφερόμενων και της έλλειψης ποιοτικού προϊόντος, οι αποδόσεις αναμένεται να μειωθούν μέχρι το τέλος του έτους και οι τιμές μίσθωσης να αυξηθούν.

Τα παραπάνω επισημαίνει η Δανός (Διεθνείς Σύμβουλοι και Εκτιμητές Ακινήτων) στη μελέτη της για την αγορά του real estate το 2o εξάμηνο του 2018, αναδεικνύοντας τη ζήτηση για ποιοτικούς γραφειακούς χώρους κατά τη διάρκεια του προηγούμενου χρόνου και προσθέτοντας ότι σημαντική δραστηριότητα σημειώθηκε στην αγορά των logistic και των ξενοδοχείων.

Σύμφωνα με τη μελέτη της Δανός οι τιμές μίσθωσης ποιοτικών γραφείων κινείται μεταξύ 17 και 20 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως, ενώ βασικός κανόνας έχει γίνει η χρέωση των χώρων στάθμευσης, όταν υπάρχουν με τιμή μεταξύ 100 και 150 ευρώ ανά θέση. Το ποσοστό κενών γραφείων πρώτης κατηγορίας είναι περίπου 8%, ενώ το αντίστοιχο για τα δεύτερης 20% (ή και περισσότερο).

Κατά τη διάρκεια του 2018 πραγματοποιήθηκαν δύο σημαντικές συμβάσεις μίσθωσης γραφειακών χώρων άνω 5.000 τ.μ., από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας στην Αργυρούπολη και από την Taxibeat, στους Αμπελοκήπους στο κτήριο ιδιοκτησίας του ομίλου Βιοχάλκο επί της Κηφισίας, κοντά στην Πανόρμου.

Αγορά καταστημάτων

Στην αγορά των καταστημάτων κύριο χαρακτηριστικό αποτελεί η έλλειψη διαθέσιμων χώρων στα εμπορικά κέντρα, τα οποία σε μεγάλο βαθμό είναι μισθωμένα 100% και υπάρχει λίστα αναμονής από ενδιαφερόμενους. Σε εξέλιξη είναι η επέκταση του Golden Hall, επένδυση ύψους 25 εκατ. ευρώ η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2019. Όσο αφορά τη δημιουργία νέων εμπορικών κέντρων η πιο ώριμη επένδυση δείχνει να είναι του ομογενούς επιχειρηματία από τη Βενεζουέλα, Παναγιώτη Kωνσταντίνου, στην εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας στον κόμβο Λυκόβρυσης, με δεδομένο ότι εντάχθηκε στη διαδικασία fast track. Ο ιδιοκτήτης του Athens Metro Mall, σχεδιάζει ένα νέο εμπορικό κέντρο 40.000 τ.μ. προϋπολογισμού 93,4 εκατ. ευρώ.

Η Ερμού παραμένει ο ακριβότερος εμπορικός δρόμος στη χώρα με ενοίκια που φθάνουν τα 260 ευρώ/ τ.μ. μηνιαίως. Ακολουθεί η Γλυφάδα με τιμές μίσθωσης από 70 έως 120 ευρώ/τ.μ., η Κηφισιά από 80 έως 110 ευρώ/τ.μ., το Κολωνάκι από 60 έως 90 ευρώ/τ.μ. και ο Πειραιάς με τιμές μίσθωσης από 40 έως 80 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως.

Αγορά αποθηκών

Κινητικότητα παρατηρείται στην αγορά των logistics με τις τιμές να κινούνται μεταξύ 3 και 4 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως με την τάση να είναι σταθεροποιητική. Οι αποδόσεις στην Αθήνα παρέμειναν σταθερές το 2018 και κυμάνθηκαν μεταξύ 9,50% και 10,50% για εγκαταστάσεις σε περιοχές με υψηλή ζήτηση όπως είναι ο Ασπρόπυργος και η Μάνδρα. Ώθηση στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας έχει δώσει η επένδυση της COSCO στον Πειραιά, ενώ εταιρείες όπως η Huwaei και η ZTE Corp έχουν ιδρύσει κέντρα διανομής στο λιμάνι του Πειραιά.

Στην αγορά των logisticsσχεδιάζονται νέες επενδύσεις από μεγάλες ελληνικές αλυσίδες, όπως ο Σκλαβενίτης (100.000 τ.μ. στην Αττική) καθώς η ανακαίνιση των supermarketsπρώην Μαρινόπουλος ολοκληρώθηκε. Αποθήκες σκοπεύει να κάνει στην Αυλώνα ο όμιλος Σαράντη, ενώ ο όμιλος Fourlis θα επενδύσει 8 εκατ. ευρώ στον τομέα αυτό.

Ξενοδοχεία

Η αύξηση στα μεγέθη του τουρισμού τα τελευταία χρόνια συνέβαλε στο να γίνουν μια σειρά από σημαντικές επενδύσεις σε ξενοδοχεία. Ωστόσο, η εταιρεία συμβουλευτικών υπηρεσιών realestateεφιστά την προσοχή για το επόμενο διάστημα καθώς όπως σημειώνει οι προβλέψεις για το 2019 δεν είναι τόσο αισιόδοξες καθώς η χώρα μας βρίσκεται υπό πίεση από την Τουρκία, η οποία βρίσκεται σε άνοδο, αλλά και από άλλες αγορές που είχαν προβλήματα τα προηγούμενα χρόνια, όπως η Αίγυπτος και Τυνησία.

Αξιοσημείωτη τάση, ιδιαίτερα στην Αθήνα, είναι η μακροχρόνια μίσθωση παλαιών κτηρίων ή πρώην ξενοδοχείων, τα οποία μετατρέπονται σε νέα ξενοδοχεία 4 * ή 5 *, όπως η μίσθωση του Esperia στην οδό Σταδίου, από την ισραηλινή Fattal Hotels με μηνιαίο ενοίκιο 95.833 ευρώ και του ξενοδοχείου Κάνιγγος 21 από τη Zeus International.

Σύμφωνα επίσης με τη Δανός σημαντική αύξηση των μισθωμάτων παρατηρείται στις περιοχές του κέντρου της Αθήνας, εκεί όπου παρατηρείται ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων, τύπου Airbnb, όπως σε Κουκάκι – Μακρυγιάννη και παράλληλα παρατηρείται σημαντική έλλειψη κατοικιών προς ενοικίαση σε Παγκράτι, Αμπελόκηπους, Καλλιθέα και Εξάρχεια.