Θυμόμαστε το πυρίκαυστο βιβλίο του Λεοπόλδου φον Ζάχερ Μαζόχ που έχει εμπνεύσει ουκ ολίγα φετιχιστικά σκηνικά και έχει δώσει το όνομά του στον μαζοχισμό.
Ας φανταστούμε την εναρκτήρια σκηνή όπως ακριβώς μάς την μεταφέρει ο Λέοπολντ φον Ζάχερ Μαζόχ στο θαυμαστό πόνημά του «Η Αφροδίτη με τη Γούνα». Ο προσήλυτος του πάθους, Σεβερέν, είναι ακουμπισμένος σε μια αναγεννησιακή κορνίζα τζακιού όταν με βλέμμα πυρετικό αντικρίζει την Αφροδίτη που στα δικά του διψαλέα μάτια δεν είναι σαν την Κλεοπάτρα που σκορπάει την αψάδα του πολέμου, αλλά σαν τη θεά του έρωτα.
Το παγερό της βλέμμα τον φλέγει, το αγαλματένιο της κορμί τον εκπορθεί, τα κομψά της πόδια αφαιρούν από πάνω του κάθε ελπίδα αντίστασης. Από εκείνη τη στιγμή εισέρχεται στο βασίλειο του απαγορευμένου πόθου. Γίνεται ένας ξωμάχος στον αγρό του κορμιού της. Φευ, η δική του πορεία προς την ηδονή ακολουθεί παραβολική τροχιά. Δεν αρέσκεται σε ορθόδοξες ορμές. Οι νόρμες του έρωτα του είναι αδιάφορες. Η πλήρης παράδοση του θηλυκού του είναι απεχθής. Η δική του καρδιά για άλλα διψάει.
Mε τη σκηνοθετική ματιά του Ρομάν Πολάνσκι.
Έχουν περάσει 150 χρόνια (γράφτηκε το 1870) από τότε που γράφτηκε ετούτο το εγκόλπιο μαζοχισμού και εξακολουθεί να αναρριπίζει τις λιβιδικές φλόγες ανδρών που αρέσκονται σε κυριαρχικές γυναίκες, που ο εκούσιος πόνος έχει θεσπέσια μελωδία, που το άλγος συναντάει την ύψιστη κραυγή ολοκλήρωσης. Βοηθούντος του αυστριακού ψυχιάτρου, Κραφτ-Έμπινγκ, η κατάσταση στην οποία περιέρχεται ο Σεβερέν έλαβε τον χαρακτήρα του μαζοχισμού. Έτσι ακριβώς τον γνωρίζουμε και στις μέρες μας. Φόρος τιμής στον συγγραφέα; Γιατί όχι, καθόσον ο ήρωας του βιβλίου είναι ένα κλασικότροπο alter ego του Λεοπόλδου.
Η χλιδή συναντάει την ηδυπάθεια. Το κάλλος την αλλότροπη επιβολή.
Καίτοι το περίβλημα του θέματος είναι αρκούντως κρουστικό, στην πραγματικότητα δεν έχουμε να κάνουμε με ένα πορνογράφημα του αίσχιστου είδους. Ο Μαζόχ είναι ένας ρέκτης, ένας κομψός δανδής των απαγορευμένων καρπών. Οχι κάποιο χαμίνι της κλίνης που έχει μάθει να τρώει αποφάγια. Ονειροβατεί, είναι ένας ποιητής της πονεμένης σάρκας, ένας ερωτιδέας που πάλλεται από τα αγκάθια του σκοτεινού ίμερου.
Τα πάντα κινούνται μέσα σε ένα αριστοκρατικό περιβάλλον, όντως αναγεννησιακό. Η χλιδή συναντάει την ηδυπάθεια. Το κάλλος την αλλότροπη επιβολή. Υπάρχει μια ποίηση μεταξύ των δύο πόλων, μόνο που είναι περισσότερη πυρίκαυστη, εντέλει άκρως ρομαντική. Αλλωστε, γυναίκες σαν την Αφροδίτη – Βάντα (η ηρωίδα του βιβλίου) συναντάει κανείς και στη ρομαντική ποίηση. Σκληρές, κυριαρχικές, υποταγμένες στη λογική. Άκαρδες κόρες μπρος σε πονετικούς πρίγκιπες. Οδαλίσκες που ψέλνουν ερωτικά έλκη.
Υπό το μελένιο φως των κεριών, με τα παχιά χαλιά να καταπίνουν τους ξεθεωμένους βηματισμούς και τους χρυσοποίκιλτους τοίχους να ρουφούν τις ρυθμικές ανάσες, ο Σεβερέν παραδίδεται ψυχή τε και σώματι στην Βάντα. Τις δίνει τα κλειδιά της καρδιάς και του κορμιού του. Λάβετε, φάγετε! Δέχεται να τον βασανίσει σωματικά και ψυχολογικά για να τρυγήσει το νέκταρ της πλέριας ηδονής. Ο πόνος; Ένα παράσημο. Οι αμυχές; Τα περιδέραια της αγάπης του. Η Βάντα είναι η αφέντρα του, είναι η δεσποσύνη του, είναι ο κλειδοκράτορας και ο φύλακας-διάβολος.
Το ανάγνωσμα.
Ο Σεβερέν γίνεται ο αρχιτέκτονας της σχέσης, εξυφαίνει σενάρια, προσφέρει αξεσουάρ, σκιαγραφεί τα μαρτύρια, ομνύει στο βωμό του ταραγμένου ερωτισμού του. Η Βάντα, καίτοι δεν το θέλει, πειθαναγκάζεται και παίζει το ρόλο της χαλύβδινης μαιτρέσας. Εκπληρώνει στο έπακρο όλες τις φετιχιστικές ονειροφαντασίες του Σεβερέν. Πόσο επινοητικό μπορεί να είναι το μυαλό μιας τέτοιας γυναίκας; Αν μη τι άλλο, αρκετά. Γίνεται μια επίβουλη φύση, άκρως χειριστική. Στα χέρια της, ο Σεβερέν είναι ένα άθυρμα, ένα κλότσος δίχως δικαίωμα άρνησης. Συμφωνούν από κοινού αυτός να έχει τη θέση ενός δούλου κι εκείνη να έχει το δικαίωμα πλήρους επιβολής. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να φοράει πάντα γούνα ενόσω καθυποτάσσει παντί τρόπω τον νηστευτή της.
Για τον μάστορα Φρόιντ αυτό ακριβώς είναι ο μαζοχιστής: ένας ενήλικας που δεν έχει αφομοιώσει ακόμη κάποιο παιδικό τραύμα.
Εχουμε την παρεφθαρμένη αίσθηση πως ο μαζοχιστής είναι ένα αρρωστημένο ον που υποβαστάζεται από τα πάθη του και που όλη η ζωή του είναι ένα ρόδινο μαρτύριο (πόσο ωραία έκφραση του Χένρι Μίλερ). Κι όμως, ο Σεβερέν δεν σταματάει να μας υπενθυμίζει πως είναι ένας μεταφυσικός. Εντάσσεται σε ένα ψυχωφελές μαρτυρολόγιο. Εκούσιος παθών, αυτόβουλος του πόνου. Άλλωστε, και οι σκηνές του ξέφρενου πάθους έχουν κάτι από μεταφυσική ουσία έτσι όπως μας τις μεταφέρει ο Μαζόχ. Ένας εφιαλτικός μετεωρισμός, ένας εξπρεσιονιστικός πίδακας.
Ο Λέοπολντ φον Ζάχερ Μαζόχ (Wikipedia).
Προϊόντος του χρόνου, ο Σεβερέν λιώνει ωσάν το κερί, ενώ η Βάντα αποκτάει μια κέρινη όψη, μια παγωμένη αποστασιοποίηση. Είναι φανερό πως είναι οι ρόλοι τους, η ζωή υποχωρεί μπρος στη μυθοπλασία που φτιάχνουν μεταξύ τους. Η Βάντα θέλει να βάλει στο παιχνίδι και ένα τρίτο πρόσωπο, ένας αντεραστή. Ο Σεβερέν αντιδράει, φοβάται πως θα χάσει τα πρωτεία του πόνου. Τι κρίμα, έχει απολέσει προ πολλού το δικαίωμα να μπορεί να ορίσει τους κανόνες του παίγνιου. Ακόμη κι όταν τελικά συντριβεί και καταλάβει πως το όνειρό του δεν θα πάρει ποτέ σάρκα και οστά, ακόμη και τότε μοιάζει με παιδί που περιμένει την τιμωρία του έπειτα από μια σκανταλιά.
O Ζάχερ-Μαζόχ υπήρξε ένας τέτοιος και στην πραγματική του ζωή, καθώς φέρεται να είχε συνάψει συμβόλαια υπαγωγής του και εθελούσιας υποταγής του σε ερωμένες που αναλάμβαναν απέναντί του την υποχρέωση να του φέρονται όπως αυτός θεωρούσε επωφελέστερο για την ερωτική του ευχαρίστηση.
Άλλωστε, για τον μάστορα Φρόιντ αυτό ακριβώς είναι ο μαζοχιστής: ένας ενήλικας που δεν έχει αφομοιώσει ακόμη κάποιο παιδικό τραύμα και το μηρυκάζει διαρκώς χρησιμοποιώντας την ηδονή ως γέφυρα με ένα ανολοκλήρωτο σκοτεινό παρελθόν. Είναι μια διαρκής μάχη του έρωτα με τη φθορά και τον θάνατο. Αν η εκσπερμάτιση μοιάζει μικρό θάνατο, οι αναρριπίσεις του μαζοχιστή περιλαμβάνουν πολλούς μικρούς θανάτους. Το κυριαρχικό υπερεγώ του παλεύει στα μαρμαρένια αλώνια να νικήσει το εγώ που διψάει για ζωή. Ο τιμωρός που κουβαλάμε μέσα μας έχει κάτι από την όψη της Βάντα. Μια Αφροδίτη του ελέους, αλλά και μια Αφροδίτη δίχως έλεος.
Πηγή : Andro.gr
About Post Author
+ There are no comments
Add yours